Subskrybuj nas na Youtube
Trzy pytania do Grzegorza Pochopienia, dyrektora departamentu analiz i prognoz Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Które samorządy najbardziej skorzystają na zmodyfikowanym podziale subwencji oświatowej w przyszłym roku?
Projektując podział części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2016, przede wszystkim skupiliśmy się na zapewnieniu wsparcia finansowego dla samorządów w związku z realizacją obowiązku szkolnego dla dzieci sześcioletnich. Ponadto algorytm podziału subwencji przewiduje dodatkową wagę zwiększającą poziom finansowania dla samorządów w zależności od liczby dzieci w najmłodszych klasach (od 2016 r. oddziały klas I, II i III nie mogą liczyć więcej już 25 uczniów – red.). Do tej pory wskaźnik ten wynosił 0,03, a od przyszłego roku wzrośnie o 50 proc., czyli do 0,045. Zwiększenie wagi wraz z objęciem nią wszystkich dzieci z klas I–III oznacza, że samorządy w porównaniu do 2015 r. otrzymają więcej o 173 mln zł. Dodatkowo chcemy, aby szkoły miały jeszcze większe wsparcie ze strony poradni psychologiczno-pedagogicznych, ośrodków doskonalenia nauczycieli czy bibliotek pedagogicznych. W związku z tym na 2016 r. proponujemy zwiększenie wag związanych z realizacją zadań pozaszkolnych. Dla powiatów – prowadzących poradnie psychologiczno-pedagogiczne – zwiększona o ok. 13 proc. waga oznaczać będzie wzrost finansowania o ok. 112 mln zł, a dla województw o ok. 28 mln zł.
Na co powinny zwracać uwagę samorządy, aby właściwie wydatkować przyznane im środki?
Samorządy co do zasady nie rozliczają się z przekazywanej subwencji, przy czym pewna zmiana w tym zakresie została wprowadzona w 2015 r. ustawą okołobudżetową. Artykuł 32 tego aktu stanowi, że samorządy na realizację zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy mają obowiązek wydatkowania środków w wysokości nie niższej, niż zostały naliczone w subwencji oświatowej dla każdej jednostki samorządu terytorialnego. Natomiast jeśli mówimy o popełnianych przez samorządy błędach w związku z subwencją, to objawiają się one przy wpisywaniu danych o uczniach i nauczycielach do systemu informacji oświatowej, które są podstawą naliczania subwencji oświatowej. Błędy w tym zakresie występują głównie przy wpisywaniu dzieci z niepełnosprawnościami.
Rzecznik praw obywatelskich wielokrotnie podkreślał w swoich wystąpieniach do MEN niesprawiedliwe traktowanie małych gmin, które mają niewiele ponad 5 tys. mieszkańców. Otrzymują one zmniejszoną dotację, gdy wskaźnik 5 tys. mieszkańców zostanie przekroczony choćby o jedną osobę. Czy w tym zakresie coś się zmieni?
Proponujemy mechanizm łagodzący skutki zwiększenia się wielkości miasta powyżej 5 tys. mieszkańców. Chcemy, aby skutki takiego zdarzenia były rozłożone w czasie na trzy lata. Pozwoli to jednostce samorządu terytorialnego właściwie przygotować się do nowej rzeczywistości finansowej.
