Aby uzyskać nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, należy niezwłocznie złożyć wniosek po zakończeniu zatrudnienia jako nauczyciel. Tak orzekł Sąd Najwyższy.

Dorota W. była nauczycielką zatrudnioną w niepublicznym gimnazjum, jednocześnie pracowała jako wykładowca na uczelni pedagogicznej. W czerwcu 2009 r. rozwiązała stosunek pracy z gimnazjum, ale jeszcze przez dwa kolejne miesiące była zatrudniona w szkole wyższej. Trzy lata później kobieta złożyła do ZUS wniosek o przyznanie nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz.U z 2009 r. nr 97, poz. 800) świadczenie to przysługuje nauczycielom, którzy spełnili łącznie następujące warunki: osiągnęli ustawowy wiek uprawniający do świadczenia (w latach 2009–2014 było to 55 lat), mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 30 lat (w tym 20 lat wykonywania pracy w szkołach i placówkach oświatowych w wymiarze co najmniej 1/2 etatu) oraz rozwiązali stosunek pracy.
ZUS odmówił przyznania byłej nauczycielce świadczenia kompensacyjnego, wskazując, że nie spełniła ona wszystkich wymaganych ustawą warunków. Wprawdzie miała odpowiednie okresy zatrudnienia i ubezpieczenia (łącznie wynosił on ponad 33 lata i 8 miesięcy oraz przekroczył znacznie 20 lat pracy nauczycielskiej), ale w dacie składania wniosku nie spełniała warunku wieku (urodziła się w 1958 r., a więc w roku 2012 r., gdy składała wniosek, miała niespełna 54 lata), a także po odejściu z gimnazjum była jeszcze zatrudniona jako wykładowca na uczelni. Poza tym starała się – bezskutecznie – o przyznanie jej wcześniejszej emerytury nauczycielskiej, co opóźniło złożenie wniosku o świadczenie kompensacyjne.
Nauczycielka złożyła odwołanie od decyzji ZUS, ale nie zostało ono uwzględnione przez sąd. Ten sam los spotkał jej apelację, a na koniec – skargę kasacyjną, którą Sąd Najwyższy oddalił w całości.
Uzasadniając orzeczenie, SN wskazał, że ustawa o świadczeniach kompensacyjnych nakazuje rozpoznawać łącznie przesłanki nabycia prawa do takich świadczeń.
– Poza osiągnięciem ustawowego wieku, tj. 55 lat, osoba wnioskująca o przyznanie nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego powinna się legitymować w dniu składania wniosku statusem nauczyciela – stwierdziła sędzia Jolanta Frańczak.
Tymczasem Dorota W. rozwiązała nauczycielski stosunek pracy trzy lata przed złożeniem wniosku i w tym czasie była zatrudniona u innych pracodawców niż szkoły i placówki oświatowe wymienione w art. 2 pkt 1 ustawy o świadczeniach kompensacyjnych. Nie będąc już nauczycielem, nie mogła otrzymać świadczenia nauczycielskiego.
ORZECZNICTWO
Wyrok Sądu Najwyższego z 8 września 2015 r., sygn. I UK 468/14. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia