Łacińskie przysłowie powiada "Si vis pacem, para bellum" - jeśli chcesz pokoju, gotuj się na wojnę. Nowoczesne państwa, w tym Polska, inwestują w profesjonalne siły obrony - wojsko. Wiele państw jednocześnie nie rezygnuje ze wspierania obywatelskich inicjatyw, ruchów i stowarzyszeń, które dbają o zdolności obronne ludności cywilnej. Nie inaczej jest w Polsce.
Liga Obrony Kraju
Jedną z bardziej znanych organizacji tego typu jest Liga Obrony Kraju (LOK), która w całym kraju prowadzi swoje ośrodki, a w tym roku obchodzi 70-lecie istnienia. LOK, zgodnie ze swoim statutem, zajmuje się szeroko pojętymi sprawami, które mają związek z obronnością cywilną - są to m.in. szkoleniami strzeleckimi oraz organizacją imprez sportowych, kulturalnych i turystycznych. Nacisk położony jest na organizowanie wydarzeń dla młodzieży. Organizacja współpracuje m.in. z MON, MEN, kuratoriami oświaty, samorządami i jednostkami wojskowymi.
Do dziś działa także inna organizacja, która swoją nazwą zdradza przedwojenne pochodzenie. Liga Morska i Rzeczna (LMR), bo o niej mowa, powstała 20 lat wcześniej niż LOK. Przed 1939 r. LMR prowadziła m.in. zbiórkę pieniędzy na Fundusz Obrony Morskiej. Obecnie jej szefem jest kapitan żeglugi wielkiej Andrzej Królikowski (jego poprzednikiem w latach 1990-2007 był obecny prezydent Bronisław Komorowski). Obecnie LMR organizuje imprezy sportowe, regaty oraz obchody świąt związanych z morzem.
Młodzież i sport
Liga Obrony Kraju to przykład flagowy, a obok niej działa wiele podobnych organizacji o różnym zasięgu. Warszawski Ruch Wspólnot Obronnych był jednym z beneficjentów funduszy MON, które wykorzystał na spotkania z młodzieżą w placówkach oświatowych. W ramach projektu studenci Wydziału Bezpieczeństwa Narodowego Akademii Obrony Narodowej prowadzili lekcje dla gimnazjalistów i licealistów z trzech województw.
Organizacje o profilu obronnym, pomimo swojej specyfiki, są częścią trzeciego sektora organizacji pozarządowych. Podobnie jak inne NGO niektóre z nich szukają finansowania swojej działalności z 1 proc. odpisu w PIT. Przykładem organizacji obronnej ze statusem OPP jest białostockie Stowarzyszenie Na Rzecz Obronności i Bezpieczeństwa Kraju "Tarcza", które także specjalizuje się w szkoleniach dla młodzieży.