Większy udział pracodawców w kształceniu zawodowym to jedno z założeń zmian prawnych dotyczących szkolnictwa branżowego.
Zmiany wprowadza ustawa z 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2245) wchodząca w życie co do zasady 1 września 2019 r. Z punktu widzenia firm jedną z najważniejszych zmian jest zwiększenie dofinansowania do kosztów kształcenia uczniów w zawodach deficytowych. Wzrasta ono z 8081 zł do 10 tys. zł dla całego 36-miesięcznego okresu kształcenia.
Nowością jest także wprowadzenie stażu uczniowskiego, jako nowej formy łączącej elementy kształcenia i zatrudnienia adresowanej zwłaszcza do uczniów techników. Dotychczas mogli oni odbywać praktyki w firmach dopiero po ukończeniu 18. roku życia, przez co odstawali od uczniów szkół branżowych, którzy poniżej tego wieku odbywają praktyczną naukę zawodu w ramach zatrudnienia młodocianych. Nowe rozwiązanie ma zatem zmniejszyć dystans między nimi. Staż co do zasady będzie odpłatny, jednak strony umowy o staż uczniowski (czyli pracodawca oraz uczeń lub jego rodzice, gdy ten jest niepełnoletni) mogą postanowić, że będzie on odbywany bez wynagrodzenia. Jeśli takie wyłączenie w umowie się nie pojawi, stażyście trzeba będzie zapłacić co miesiąc świadczenie nieprzekraczające kwoty minimalnego wynagrodzenia.
Nowe przepisy przewidują też ściślejszą współpracę firm z dyrektorami szkoły przy realizacji praktycznej nauki zawodu. Pracodawca, który zatrudnia młodocianych w celu przygotowania zawodowego odbywanego w formie nauki zawodu, kierując ich na dokształcanie teoretyczne do branżowej szkoły I stopnia, będzie musiał ustalić z dyrektorem szkoły zakres kształcenia przez obie stronach, liczbę dni w tygodniu z zajęciami praktycznymi w firmie oraz sposób monitorowania przez każdą ze stron realizacji programu nauczania zawodu. Ustalenia te będą stanowić załącznik do umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego odbywanego w ww. formie.
Wreszcie nowelizacja przewiduje wprowadzenie obowiązkowych szkoleń branżowych dla nauczycieli kształcenia zawodowego, które mają być odbywane u pracodawców. Celem jest systematyczne podnoszenie kwalifikacji nauczycieli, a zwłaszcza aktualizacja ich wiedzy nt. nowych technologii czy funkcjonowania danej branży.
Pośród drobniejszych zmian, będących odpowiedzią na postulaty związków zawodowych, na uwagę zasługuje wydłużenie okresów dokonywania obowiązkowej oceny pracy nauczyciela z trzech do pięciu lat, a także uchylenie przepisów zobowiązujących do ustalania regulaminów określających wskaźniki tej oceny.