Subskrybuj nas na Youtube
Nic nie wskazuje na to, by minister nauki przychylił się do obietnicy wyborczej PiS i wprowadził pięcioletnie studia magisterskie dla wszystkich kierunków.
PiS w trakcie kampanii wyborczej zapowiadał odejście od systemu bolońskiego, który zakłada m.in., że studia dzielą się na trzyletnie licencjackie i dwuletnie magisterskie. Chciał je zastąpić pięcioletnimi studiami magisterskimi (obecnie mogą być w ten sposób prowadzone tylko niektóre kierunki – np. prawo).
5 minus 2
„Sprawą o ważnym znaczeniu jest przywrócenie w dającej się przewidzieć przyszłości zintegrowanych studiów pięcioletnich” – wskazywał PiS w programie wyborczym. Wyjaśniał, że planowana zmiana polega na tym, że student będzie rozpoczynał pięcioletnie studia magisterskie, choć w ich trakcie będzie mógł, po spełnieniu pewnych warunków, ograniczyć się do ukończenia trzyletnich studiów licencjackich. System 3 plus 2 miałby więc zostać zastąpiony systemem 5 minus 2, a studia być nastawione na kształcenie magisterskie. Szkoły z uprawnieniami tylko do kształcenia pierwszego stopnia miały być jednak zachowane – w nich nauka nadal mogłaby trwać trzy lata.
Do tej pory PiS nie zrealizował tych planów. Przypomniał o nich Ministerstwu Nauki i Szkolnictwa Wyższego Paweł Olszewski, poseł PO.
– PiS argumentował, że przyjęcie modelu bolońskiego, zakładającego między innymi trzy stopnie kształcenia – licencjacki, magisterski i doktorski – nie sprawdziło się. Zapowiadał przywrócenie studiów pięcioletnich. Kiedy nastąpi spełnienie tej obietnicy – zapytał resort nauki Paweł Olszewski.
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego nie ma odpowiedzi na tak postawione pytanie. W liście skierowanym do posła resort wskazał, że na razie podjął działania zmierzające do wypracowania nowych zasad funkcjonowania szkolnictwa wyższego, ale jeszcze nie wiadomo, co się w nich znajdzie. – Intencją jest, aby powstały w dialogu między ministerstwem, innymi resortami a społecznością akademicką oraz w wyniku wewnętrznej debaty w świecie polskich uczonych. Rozwiązania systemowe zostaną zawarte w nowej ustawie – Prawo o szkolnictwie wyższym, tzw. ustawie 2.0 – wyjaśnia Aleksander Bobko, wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego. Dodaje, że resort ogłosił konkurs w ramach przedsięwzięcia „Ustawa 2.0 – Założenia systemu szkolnictwa wyższego”. Do opracowania projektów wybrano trzy interdyscyplinarne, konkurencyjne zespoły ekspertów, których zadaniem jest przedstawienie różnych koncepcji rozwiązań dla szkolnictwa wyższego.
– Prace zespołów, w tym konsultacje ze środowiskiem naukowym i akademickimi zakończą się w styczniu 2017 r. Ich efektem będą konkurencyjne projekty założeń do zupełnie nowej ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym. Staną się one punktem wyjścia do zaplanowanego na 2017 r. cyklu konferencji, które złożą się na Narodowy Kongres Nauki. W toku debat ustawa uzyska finalny kształt, a następnie trafi do prac legislacyjnych, by mogła wejść w życie od roku akademickiego 2018/2019 – zapowiada Aleksander Bobko.
PiS się nie wycofuje
Zapytane przez nas zespoły nie planują jednak odejścia od systemu bolońskiego.
– System boloński to standard europejski, który jest punktem wyjścia dla naszego projektu założeń nowej ustawy. Jeżeli chcemy mieć studentów z zagranicy, a umiędzynarodowienie jest jednym z priorytetów Jarosława Gowina, to zniesienie systemu mijałoby się z celem. Zatem takiej propozycji nie będzie w naszym projekcie – mówi prof. Hubert Izdebski z Uniwersytetu Humanistycznospołecznego SWPS, który opracowuje jeden z projektów ustawy.
Podobnie uważają inni akademicy. – Zmiana studiów dwustopniowych na pięcioletnie wymagałaby modyfikacji całego programu kształcenia. Mam nadzieję, że PiS wycofa się ze swojej obietnicy. Wystarczy tych „dobrych zmian” – dodaje prof. Waldemar Tłokiński, przewodniczący Konferencji Rektorów Zawodowych Szkół Polskich.
– Proces boloński nie jest idealny. Ale nie oznacza to, że powinno się od niego odejść. W mojej ocenie to uczelnie powinny zdecydować, które kierunki mogą być prowadzone w systemie dwustopniowym, a które w pięcioletnim. Powinny mieć w tym zakresie większą autonomię. Obecnie wynika to z rozporządzenia – uważa natomiast Piotr Pokorny z Instytutu Rozwoju Szkolnictwa Wyższego.
PiS nie musi czekać na decyzję MNiSW i sam może złożyć projekt ustawy, która zniesie system boloński. Nie ma tego jednak w planach. – Zaproponowany w programie wyborczym system 5 minus 2 byłby najlepszym rozwiązaniem – utrzymuje Włodzimierz Bernacki, poseł PiS. – Działamy jednak w koalicji, a obecnie ministrem nauki jest przewodniczący partii Polska Razem. Nasza propozycja została więc odroczona. Teraz składanie projektu ustawy w tej sprawie nie byłoby wskazane – wyjaśnia Włodzimierz Bernacki.
Założenia systemu bolońskiego
Podział studiów na dwustopniowe i studia doktoranckie
● studia pierwszego stopnia trwają co najmniej 3 lata. Kończą się uzyskaniem tytułu zawodowego licencjata lub inżyniera,
● studia drugiego stopnia trwają 2 lata. Kończą się uzyskaniem tytułu zawodowego magistra,
● studia trzeciego stopnia trwają 4 lata. Kończą się uzyskaniem stopnia naukowego doktora.
Punktowy system rozliczania zajęć
● Do każdych zajęć przypisana jest liczba punktów. Aby zaliczyć rok, należy zdobyć ich 60.
Jakie kierunki muszą być w Polsce prowadzone w trybie jednolitym magisterskim?
● lekarski, lekarsko-dentystyczny, analityka medyczna, farmacja, fizjoterapia, weterynaria, prawo i prawo kanoniczne.
Jakie kierunki mogą być prowadzone w trybie jednolitym magisterskim?
● psychologia, teologia, aktorstwo, konserwacja i restauracja dzieł sztuki, realizacja obrazu filmowego, telewizyjnego i fotografii, reżyseria, scenografia, grafika, malarstwo oraz rzeźba.