Kwoty przekazywane przez województwa na część regionalną subwencji ogólnej nie będą mogły przekroczyć 35 proc. ich dochodów podatkowych – przewiduje projekt przedstawiony przez Ministerstwo Finansów.
Dostosowuje on przepisy ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 80, poz. 526 ze zm.) do wyroku Trybunału Konstytucyjnego (sygn. akt K 13/11). Orzekł on, że przepisy o janosikowym, dotyczące województw, są niekonstytucyjne, ponieważ nie zawierają żadnych regulacji zabezpieczających samorządy województw przed nadmiernym ubytkiem dochodów własnych w okresie dekoniunktury. Skutki obecnych przepisów szczególnie dotknęły Mazowsze (musi ono spłacić m.in. prawie 170 mln zł janosikowego zaległego za zeszły roku, a także kredyty zaciągnięte na ten cel).
Resort finansów zaproponował więc kilka zmian. Mają one obowiązywać przez dwa lata (2015–2016), począwszy od 1 stycznia 2015 r.
Przede wszystkim w tym okresie wpłaty na janosikowe będą przekazywały województwa, w których wskaźnik dochodów podatkowych (PIT i CIT) na jednego mieszkańca (ustalany za rok poprzedzający rok budżetowy) będzie wyższy niż 125 proc. (obecnie wynosi 110 proc.) średnich dochodów dla wszystkich województw. Co więcej, regiony będą przeznaczać mniejszą kwotę nadwyżki ponad ten próg. Dziś, jeśli dochody podatkowe województwa przekroczą 110 proc. średnich dochodów dla wszystkich regionów, to muszą przekazać na janosikowe 80 proc. kwoty nadwyżki. Po zmianach ma to być 60 proc. nadwyżki ponad próg 125 proc. W efekcie jednostka będzie miała więcej dochodów do dyspozycji.
Wprowadzone zostaną też dwa progi ograniczające wysokość wpłat województw. Kwota janosikowego nie będzie mogła przekroczyć 35 proc. dochodów podatkowych z roku poprzedzającego rok budżetowy. Co więcej, będzie możliwość obniżenia o 10 proc. wpłaty województw w trakcie roku w przypadku, gdy jednostka odnotuje znacznie niższe dochody podatkowe (szczegółowe zasady określa projekt). Rozwiązanie to, jak wyjaśnia resort finansów, pozwoli na uwzględnienie rzeczywistej kondycji finansowej województw w chwili dokonywania wpłat.
Z drugiej strony zmiany będą wpływały na dochody województw, które korzystają z janosikowego, czyli w praktyce wszystkich poza Mazowszem (w przeszłości zdarzało się, że płatnikiem janosikowego był również Dolny Śląsk). Wszystkie regiony, których dochody podatkowe na mieszkańca będą niższe niż 125 proc. średnich dochodów podatkowych dla wszystkich województw, otrzymają janosikowe (część regionalną subwencji ogólnej). Kryteria podziału będą dwa: stopa bezrobocia oraz poziom dochodów z PIT i CIT. Z łącznej kwoty wpłat ministerstwo rozdzieli 52 proc. między jednostki, w których stopa bezrobocia jest wyższa niż 110 proc. stopy bezrobocia w kraju. Pozostałe 48 proc. janosikowego zostanie rozdzielone między województwa, zgodnie z przelicznikiem określonym w projekcie nowelizacji ustawy.
Projekt zmian w janosikowym nie dotyczy gmin i powiatów
Etap legislacyjny
Projekt ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w konsultacjach społecznych
