Zapewnienie pracującym bez etatu minimalnej, z góry ustalonej stawki godzinowej to obowiązek firm. Za niestosowanie się do nowych przepisów grożą im kary. Konieczne będzie również prowadzenie ewidencji czasu pracy.
Dla kogo są nowe przepisy
Nowymi zasadami zostaną objęte określone umowy-zlecenia wynikające z art. 734 kodeksu cywilnego, oraz o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu (art. 750 kodeksu cywilnego). Chodzi o kontrakty wykonywane przez przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi na rzecz przedsiębiorcy albo innej jednostki organizacyjnej, w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności. Zleceniobiorcą lub świadczeniobiorcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, a także samozatrudniony, tj. osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą niezatrudniająca pracowników lub niezawierająca umów ze zleceniobiorcami. Stosowaniem minimalnej stawki godzinowej będą objęte osoby samozatrudnione, których działalność została zarejestrowana w Polsce albo w kraju nienależącym do UE lub do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Dlaczego zmiany dotyczą samozatrudnionych
Konieczność objęcia tej grupy zleceniobiorców minimalną stawką godzinową wynika z nadużywania takiej formy aktywności zawodowej, która często zastępuje stosunek pracy. Niejednokrotnie pracodawca – jedynie w celu obniżenia własnych kosztów – wywiera nacisk na dotychczasowego pracownika, aby założył firmę, przy czym cały czas wykonuje on te same czynności, co wcześniej. Ale uwaga! Minimalną stawką godzinową zostaną objęci jedynie ci samozatrudnieni, którzy prowadzą działalność jednoosobowo i osobiście wykonują zadania wynikające z umowy. Nie będzie ona miała zastosowania do samozatrudnionych, którzy mają zarejestrowaną działalność w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Wynika to z postanowień dyrektywy 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 12 grudnia 2006 r. dotyczącej usług na rynku wewnętrznym.
Kto płaci minimalną stawkę
To obowiązek przedsiębiorców oraz innych jednostek organizacyjnych (w ramach prowadzonej działalności). Gwarancja minimalnej stawki godzinowej będzie miała zastosowanie również w odniesieniu do instytucji, które nie prowadzą działalności gospodarczej, czyli np. urzędów administracji rządowej albo samorządowej. Aby uniknąć wkraczania w sferę stosunków prywatnych, obowiązek stosowania minimalnej stawki godzinowej nie będzie obejmował umów zawieranych między osobami fizycznymi niewykonującymi działalności gospodarczej.
Polecany produkt: Umowy terminowe
PRZYKŁAD 1
Pan Piotr oferuje prace remontowe na rzecz urzędu gminy. Robi to na podstawie umowy o świadczenie usług. Jej charakter oraz sposób wykonania zleconego zadania uprawnia pana Piotra do wynagrodzenia w wysokości nie niższej niż wynikające z minimalnej stawki godzinowej.
PRZYKŁAD 2
Pani Agata zawarła z panem Pawłem umowę dotyczącą naprawy sprzętu w prowadzonej przez nią jednoosobowo firmie. Usługa związana jest z działalnością gospodarczą pani Agaty. W efekcie kobieta, jako przedsiębiorca, na rzecz którego pan Paweł, jako osoba fizyczna świadczy usługę, jest zobowiązana do stosowania minimalnej stawki godzinowej.
PRZYKŁAD 3
Pan Michał jest przedsiębiorcą. Zawarł z panem Robertem umowę o remont kuchni w jego prywatnym mieszkaniu. Nie ma ona związku z prowadzoną przez pana Michała działalnością gospodarczą. Nie musi więc przejmować się minimalną stawką godzinową.
PRZYKŁAD 4
Pani Beata zawarła z panią Anną umowę o opiekę nad dzieckiem. Żadna z nich nie prowadzi firmy, a umowa dotyczy sfery życia prywatnego. Tak więc minimalna stawka godzinowa nie będzie miała zastosowania.
Czy stawka obejmuje również rolnika
Tak, jeżeli jest on przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Chodzi o wykonywanie zarobkowej działalności wytwórczej, handlowej, budowlanej, usługowej oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych. Musi ona być wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Działalnością gospodarczą jest także działalność wytwórcza w rolnictwie w zakresie upraw oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa. Rolnik indywidualny wykonujący we własnym imieniu tak określoną działalność gospodarczą jest przedsiębiorcą. Dlatego musi płacić minimalną stawkę godzinową swoim zleceniobiorcom oraz osobom świadczącym usługi.
Czy umowa powinna zawierać stawkę godzinową
Umowa nie musi określać wynagrodzenia w stawce godzinowej. Strony mogą to zrobić dowolnie, np. określić wysokość płacy miesięcznej. Istotne jest, aby wynagrodzenie, w przeliczeniu na godzinę wykonanej pracy, nie było niższe niż gwarantowana minimalna stawka godzinowa obowiązująca w danym roku. Zastosowanie innych mierników (np. posprzątanej powierzchni lub liczby koszy zebranych owoców) może mieć charakter dodatkowy i służyć do ustalenia zarobków na poziomie wyższym.
Kto prowadzi ewidencję czasu pracy
Co do zasady, strony w umowie określają sposób potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług. To one decydują, czy to zleceniodawca prowadzi ewidencję przepracowanych godzin, czy też informację taką przedstawia zleceniobiorca. Jeżeli strony tego nie określą, to zleceniobiorca przedkłada informację o liczbie godzin w terminie poprzedzającym datę wypłaty wynagrodzenia. Może to zrobić w dowolnej formie: pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej, a więc np. również pocztą elektroniczną.
PRZYKŁAD 1
Pani Hanna świadczy usługi tłumaczenia na spotkaniach z zagranicznymi kontrahentami w firmie X. W umowie ustalono, że ewidencja liczby godzin wykonania usługi będzie prowadzona przez zleceniodawcę. W związku z tym opiera on obliczenia dotyczące wysokości wynagrodzenia na prowadzonej we własnym zakresie ewidencji.
PRZYKŁAD 2
Pan Tomasz wykonuje usługi konserwacji obiektu. Siedziba firmy zlecającej jest położona w znacznej odległości od miejsca wykonywania usługi. Dlatego zleceniodawca zdecydował, że nie będzie prowadził ewidencji godzin pracy pana Tomasza. Strony nie doprecyzowały jednak tej kwestii w umowie. W takim przypadku podstawą ustalenia bądź weryfikacji wysokości wynagrodzenia przysługującego panu Tomaszowi będzie przedłożona przez niego informacja (np. rachunek zawierający wskazanie liczby godzin wykonania usługi).
Jak będą traktowane kontrakty ustne
Jeżeli umowa została zawarta ustnie, aby pozostał trwały ślad takich ustaleń dokonanych między stronami co do sposobu potwierdzania liczby godzin, zleceniodawca, przed rozpoczęciem wykonania zlecenia lub świadczenia usług, powinien potwierdzić je zleceniobiorcy. Może tego dokonać w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej. Jeżeli tego nie zrobi, to zleceniobiorca przedkłada informację o liczbie godzin w terminie poprzedzającym datę wypłaty wynagrodzenia, podobnie jak to ma miejsce przy braku ustaleń między stronami w umowie. Taka informacja może być złożona na piśmie, w formie elektronicznej lub dokumentowej.
PRZYKŁAD
Pani Ewa zawarła z firmą Y umowę ustną na usługi ogrodnicze konieczne dla właściwego utrzymania zieleni na terenie firmy. Strony ustaliły także, że liczba godzin świadczenia usług będzie ewidencjonowana przez firmę. W tej sytuacji przed przystąpieniem przez panią Ewę do wykonywania zadań zleceniodawca powinien potwierdzić ustalenia dokonane w tym zakresie. Może to uczynić w formie pisma lub np. z zastosowaniem poczty elektronicznej. Jeżeli firma Y nie potwierdzi ustaleń przed rozpoczęciem świadczenia usług przez panią Ewę, to kobieta we własnym zakresie określi liczbę przepracowanych godzin. Musi to zrobić przed terminem wypłaty wynagrodzenia.
Jakie dokumenty przechowywać i jak długo
Dokumenty określające sposób potwierdzania oraz informacje o liczbie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług zleceniodawca przechowuje przez okres 3 lat od dnia, w którym wynagrodzenie stało się wymagalne. Są to: umowa, potwierdzenia, rachunki, faktury, informacje lub sprawozdanie przedstawione przez zleceniobiorcę zgodnie z art. 740 kodeksu cywilnego, a także ewidencja prowadzona przez zleceniodawcę, gdy taka forma została określona przez strony umowy.
Jak rozliczać usługę świadczoną przez kilka osób
Przepisy regulują także sytuację, w której zlecenie (lub usługa) realizowane jest przez więcej niż jedną osobę, albo zostaje powierzone osobie trzeciej. Jeżeli kilka osób przyjmuje zlecenie lub zobowiązuje się świadczyć usługi wspólnie, minimalną gwarancją wynagrodzenia objęta jest każda z nich. W takim przypadku potwierdzanie liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług następuje odrębnie w stosunku do każdej z tych osób.
Zgodnie z art. 738 kodeksu cywilnego możliwe jest powierzenie przez przyjmującego zlecenie wykonania świadczenia osobie trzeciej. Nie spowoduje to obowiązku odrębnego potwierdzania liczby przepracowanych godzin. W sytuacji, gdy zleceniobiorca nie wykonuje zadań w danym okresie i powierza je osobie trzeciej, wówczas to ona wstępuje w jego miejsce. W takim przypadku powinno nastąpić ujęcie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług przez zastępcę – w zależności od przypadku – np. w ewidencji prowadzonej przez zleceniodawcę lub w rachunku wystawianym przez świadczącego usługę, nie zaś tworzenie dla każdego z nich odrębnych dokumentów w tym zakresie.
PRZYKŁAD
Pani Krystyna wykonuje tłumaczenia dla firmy X. Ze względu na konieczność załatwienia spraw prywatnych nie jest w stanie uczestniczyć w spotkaniu z zagranicznym kontrahentem firmy. W tej sytuacji jako tłumacz, w zastępstwie pani Krystyny, w spotkaniu uczestniczy pani Maria. Jeżeli liczbę godzin wykonywania usług przez panią Krystynę ewidencjonuje zleceniodawca, to zapisze on w tej ewidencji liczbę godzin świadczenia usługi przez panią Marię, bez tworzenia dla niej odrębnej ewidencji. Jeżeli liczba godzin wynika z informacji przedstawianych zleceniodawcy (przed terminem wypłaty wynagrodzenia) przez panią Krystynę, to uwzględni w niej również dane o przepracowanych godzinach przez drugą kobietę.
Ile wyniesie stawka godzinowa
Wysokość minimalnej stawki w 2017 roku to efekt zwaloryzowania kwoty 12 zł o stopień wzrostu najniższego wynagrodzenia za pracę. Przy założeniu, że wysokość płacy minimalnej w przyszłym roku wyniesie 2 tys. zł (tj. wzrost o 8,1 proc. w porównaniu z wysokością obowiązującą w roku bieżącym), to wysokość minimalnej stawki godzinowej – po zaokrągleniu – wyniesie 13 zł. W kolejnych latach wysokość minimalnej stawki godzinowej z poprzedniego roku będzie waloryzowana w analogiczny sposób (np. wysokość stawki godzinowej w 2018 r. będzie efektem zwaloryzowania kwoty 13 zł o stopień wzrostu minimalnego wynagrodzenia za pracę).
WZÓR
Wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2017 r. x [wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2018 r./wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2017 r.] x 100 proc.
Zgodnie z przepisami minimalna stawka godzinowa na 2017 r. zostanie podana do 30 września 2016 r. w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Monitor Polski, w drodze obwieszczenia prezesa Rady Ministrów. W następnych latach będzie ogłaszana do 15 września każdego roku, wraz z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę: w Monitorze Polskim w formie obwieszczenia prezesa Rady Ministrów lub w drodze rozporządzenia Rady Ministrów – w zależności od wyników negocjacji na forum RDS.
Czy godzinówka obowiązuje przy każdym zleceniu
Nie. W przypadku określonych umów obowiązek ten nie będzie miał zastosowania. Wyłączenie dotyczy:
wumów, zgodnie z którymi o miejscu i czasie wykonania zlecenia lub świadczenia usług decyduje przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi i przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne, czyli takie, które jest uzależnione od wyników uzyskanych przez zleceniobiorcę, firmę lub inną jednostkę. Takim wynikiem może być liczba zawartych umów, ich wartość, sprzedaż, obrót, pozyskane zlecenia, wykonane usługi lub uzyskane należności. Przesłanką wyłączenia ze stosowania obowiązku zapewnienia minimalnej stawki godzinowej jest więc spełnienie trzech warunków łącznie (czas, miejsce i prowizja). Nie będzie zatem obejmowało przypadków, w których wykonanie zlecenia lub świadczenie usług w konkretnym miejscu lub czasie wynika z umowy bądź z istoty zlecenia albo usługi (np. ochrona obiektów, sprzątanie, opieka nad dzieckiem lub osobą niepełnosprawną). Nie będzie miało zwłaszcza zastosowania, gdy w umowie zostaną wskazane np. trzy lokalizacje, których dotyczyć ma świadczona usługa, przy czym o kolejności i czasie ich realizacji będzie decydował sam zleceniobiorca (np. o kolejności sprzątania w poszczególnych biurach, przy czym z natury tej usługi wynika, że dla jej wykonania będzie musiał przebywać w określonym miejscu). Trzeba pamiętać, że swoboda wyboru miejsca i czasu wykonania zlecenia lub świadczenia usługi nie jest koniecznym elementem umowy zlecenia lub o świadczenie usług. Z kolei fakt wyznaczenia miejsca i czasu przez zleceniodawcę nie jest wystarczający do stwierdzenia istnienia stosunku pracy (niezbędny jest element kierownictwa). Tak więc w praktyce występują różnorodne formy współpracy. Strony mogą ustalić oba te elementy lub jeden z nich wspólnie, albo mogą one wynikać z samej natury danej usługi (np. usługi w zakresie ochrony). Może też być tak, że to zleceniodawca określa miejsce lub czas, wyznacza oba te elementy (np. tłumaczenie symultaniczne na konferencji lub na spotkaniu z zagranicznym kontrahentem), albo nie wskazuje żadnego z nich, ale wynagrodzenie nie przyjmuje formy prowizyjnej. Przypadki te będą objęte stawką minimalną.
wumów dotyczących usług opiekuńczych i bytowych realizowanych poprzez prowadzenie rodzinnego domu pomocy na podstawie art. 52 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2016 r. poz. 930);
wumów:
a) o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej,
b) o utworzeniu rodziny zastępczej zawodowej lub rodzinnego domu dziecka,
c) o prowadzenie rodzinnego domu dziecka,
d) o pełnienie funkcji rodziny pomocowej,
e) o pełnienie funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego,
f) w przedmiocie wykonywania funkcji wychowawcy wyznaczonego do pomocy w kierowaniu placówką opiekuńczo-wychowawczą typu rodzinnego, jeśli w tej placówce nie ma zatrudnionego dyrektora
– jeżeli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 doba;
wumów dotyczących usług polegających na sprawowaniu opieki nad grupą osób lub osobami podczas wypoczynków lub wycieczek – jeżeli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 doba;
wumów dotyczących usług opieki domowej nad osobą niepełnosprawną, przewlekle chorą lub w podeszłym wieku, gdy w związku z ich wykonywaniem osoba świadcząca usługi mieszka wspólnie z podopiecznym w jego mieszkaniu lub domu, a ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone jednej osobie lub wspólnie zamieszkującej rodzinie nieprzerwanie przez okres dłuższy niż jedna doba, z wyjątkiem przypadku świadczenia usług we wszelkich placówkach wykonujących całodobowe usługi dla osób niepełnosprawnych, przewlekle chorych lub w podeszłym wieku.
Przez „dobę” należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od tej, w której następuje rozpoczęcie świadczenia usług.
Wymienione wyżej usługi polegają na osobistym sprawowaniu w sposób ciągły całodobowej opieki nad osobami lub grupą osób, przy czym jest ona uzasadniona ze względu na ich szczególne potrzeby w życiu codziennym, lub też ze względu na korzystanie przez te osoby z wypoczynku w miejscu oddalonym od ich miejsca zamieszkania. Obowiązki osób świadczących usługi odnoszą się do pełnienia opieki przez całą dobę, co nie jest jednoznaczne z ciągłą aktywnością w tym czasie, tak więc nie można uznać wykonywania tych zadań jako świadczenia usług w przeliczeniu na konkretną liczbę godzin.
PRZYKŁAD 1
Pan Marek świadczy usługi ochroniarskie (ochrona obiektu) na rzecz urzędu administracji rządowej w ramach zawartej z tym urzędem umowy o świadczenie usług. Uwzględniając zakres podmiotów zobowiązanych do zapewnienia minimalnej stawki godzinowej oraz charakter wykonywanych usług (w określonym miejscu i czasie – nieobjęte katalogiem wyłączeń), pan Marek będzie uprawniony do wynagrodzenia w wysokości nie niższej niż wynikające z minimalnej stawki godzinowej.
PRZYKŁAD 2
Pani Agnieszka świadczy usługi w zakresie sprzątania dla firmy, która zapewnia obsługę wielu obiektów. W związku z tym jest kierowana przez zleceniodawcę do sprzątania lokali w różnych miejscach. Ze względu na naturę zadań powierzonych pani Agnieszce, ściśle powiązanych z miejscem ich wykonywania, umowa, na podstawie której świadczy ona usługi, nie podlega wyłączeniu i jest objęta stosowaniem minimalnej stawki godzinowej.
PRZYKŁAD 3
Pan Filip jest przedstawicielem handlowym firmy X. Jego wynagrodzenie jest w całości uzależnione od wartości umów zawartych na rzecz firmy X. Sam zdobywa klientów, spotyka się z nimi i prowadzi rozmowy oraz zawiera umowy, a więc sam decyduje o miejscu i czasie świadczenia usług, a jego wynagrodzenie ma charakter prowizyjny. Pan Jerzy nie będzie objęty minimalną stawką godzinową.
PRZYKŁAD 4
Biuro turystyczne zawarło umowę z panem Michałem na pełnienie funkcji instruktora żeglarstwa podczas obozów młodzieżowych. Charakter jego pracy polega na pozostawaniu w gotowości fizycznej oraz psychicznej 24 godziny na dobę, przez cały okres trwania obozu, nie oznacza to jednak aktywności przez całą dobę. W związku z powyższym nie można uznać, że wykonuje on usługi w przeliczeniu na konkretną liczbę godzin. Wynagrodzenie pana Michała nie będzie więc podlegało ochronie wynikającej ze stosowania minimalnej stawki godzinowej.
Czy zmiany dotyczą również umów o dzieło
Celem nowych przepisów jest przeciwdziałanie nadużyciom w stosowaniu umów cywilnoprawnych. Dlatego minimalną stawkę godzinową wprowadza się dla tych rodzajów umów, którymi w praktyce są zastępowane umowy o pracę. Z praktyki stosowania przepisów oraz z działalności Państwowej Inspekcji Pracy wynika, że problemem na rynku pracy jest przede wszystkim stosowanie w zbyt szerokim zakresie właśnie zleceń. Ten problem, chociażby z samego charakteru, nie dotyczy umów o dzieło, które nie są odpowiednie do regulowania stosunków będących przedmiotem umów o pracę oraz zastępujących je zleceń lub usług. Dlatego nie ma do nich zastosowania minimalna stawka godzinowa.
Czy godzinówka obejmuje także prace sezonowe, dodatkowe i inne
Przepisy dotyczące minimalnej stawki godzinowej mają zastosowanie we wszystkich sektorach gospodarki i do wszelkiego rodzaju prac, z wyjątkiem wyraźnie wyłączonych. To oznacza, że obejmują również prace sezonowe, dorywcze i dodatkowe. Ustawa nie przewiduje też kryterium wieku ani grupy zawodowej (szczegółowy katalog umów, które nie podlegają obowiązkom związanym z zapewnieniem minimalnej stawki godzinowej, ustawa określa w dodanym art. 8d).
Czy możliwe jest zawarcie nieodpłatnego zlecenia
Wprowadzana regulacja dotyczy umów o charakterze cywilnoprawnym, a przepisy kodeksu cywilnego określające zasady kształtowania takich stosunków prawnych, dopuszczają możliwość zawierania również umów nieodpłatnych. Cechą charakterystyczną umowy-zlecenia jest to, że może ona być – zależnie od woli stron – umową odpłatną lub nieodpłatną. Zgodnie z art. 735 kodeksu cywilnego, jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie ma je wykonać bez zapłaty, wówczas za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie. Jeżeli nie ma obowiązującej taryfy, a nie umówiono się na wysokość wypłaty, należy się płaca odpowiadająca wykonanej pracy. Prawo cywilne reguluje bardzo szeroki zakres życia społecznego i gospodarczego i wyeliminowanie z obrotu prawnego umów nieodpłatnych nie byłoby możliwe. Zawiera jednak już obecnie mechanizmy chroniące przed nadużyciami, które mogą wiązać się także z nieuzasadnionym zawieraniem umów nieodpłatnych. Zgodnie z kodeksem cywilnym strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego (art. 3531). Zgodnie z art. 58 kodeksu cywilnego czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu jej obejście jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, zwłaszcza ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. Nieważna jest także czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Czy najniższa stawka podlega ochronie
Tak, wynagrodzenie wynikające z minimalnej stawki godzinowej jest objęte szczególną ochroną. Nie można się tak określonego wynagrodzenia zrzec albo przenieść na inną osobę. Celem jest zabezpieczenie dochodów zleceniobiorcy, a także jego ochrona przed nadużyciami i próbami omijania przepisów.
Czy minimalna stawka może mieć formę niepieniężną
Nie, musi być ona wypłacona w pieniądzu. Takie rozwiązanie ma na celu zapobieganie nadużyciom i wywieraniu presji na zleceniobiorcy, żeby przyjął wynagrodzenie np. w formie towarów produkowanych przez przedsiębiorcę lub bonów. W razie prowadzonej kontroli przyznanie wynagrodzenia w innej formie utrudniałoby ustalenie, czy zostało ono faktycznie wypłacone.
PRZYKŁAD
Spółka X zawarła z panem Kazimierzem umowę o świadczenie usług, w której wskazano, że wynagrodzenie będzie wypłacane w części przewyższającej wysokość minimalnej stawki godzinowej w formie innej niż pieniężna, tj. wyprodukowanych przez spółkę towarów. Takie rozwiązanie, w kontekście wymagań ustawy dotyczących formy wypłaty wynagrodzenia (pieniężna) jest prawidłowe. Wynika to z tego, że ten obowiązek dotyczy kwoty odpowiadającej wysokości minimalnej stawki godzinowej. Jeżeli należne panu Kazimierzowi wynagrodzenie wynosi 3000 zł, a w tym kwota wynikająca z minimalnej stawki godzinowej to 2080 zł (160 godz. x 13 zł), pozostała część wynagrodzenia, tj. 920 zł, może być wypłacona w formie innej niż pieniężna.
Czy pieniądze mogą być wypłacane co dwa miesiące
Jednym z elementów wprowadzanej ochrony jest stworzenie gwarancji otrzymywania przez zleceniobiorcę płacy w wysokości minimalnej stawki godzinowej w regularnych odstępach czasu. W przypadku umów zawartych na czas dłuższy niż miesiąc oznacza to obowiązek wypłaty pensji co najmniej raz w miesiącu.
Czy płaca godzinowa jest chroniona przed egzekucją
Zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego, wszystkie świadczenia powtarzające się, których celem jest zapewnienie utrzymania, korzystają z ochrony przed egzekucją w zakresie analogicznym do płacy ze stosunku pracy (833 k.p.c.). Do tego rodzaju świadczeń zalicza się również wynagrodzenia dla osób np. na zleceniach. Warunek? Muszą spełniać wyżej wymieniony cel i być świadczeniami powtarzającymi się, czyli wypłacanymi dłużnikowi okresowo w powtarzających się odstępach czasu.
Kto ma prawo kontrolować firmę
Aby zyskać pewność, czy faktycznie firma wypłaca zleceniobiorcom pensję zgodnie z nowymi zasadami, konieczne było wprowadzenie zmian w ustawie z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2015 r. poz. 640 ze zm.). Przed jej nowelizacją uprawnienia PIP ograniczały się do nadzoru i kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy. Efekt był taki, że inspektorzy nie mogli sprawdzać wysokości wynagrodzeń zleceniobiorców. Z tego względu uprawnienia PIP zostały rozszerzone o sprawowanie kontroli przestrzegania przepisów dotyczących minimalnej stawki godzinowej. PIP przeprowadzi inspekcje w tym zakresie na takich samych zasadach, jakie do tej pory obowiązywały przy kontroli przepisów dotyczących prawa pracy. Inspekcja będzie mogła skierować wystąpienia lub wydawać polecenia w sprawie wypłacenia wynagrodzenia w odpowiedniej wysokości. W przypadku stwierdzenia wykroczenia w zakresie wypłacania minimalnej stawki godzinowej inspektor pracy będzie oskarżycielem publicznym.
Czy minimalna stawka obowiązuje tylko przy nowych umowach
Ustawa znajdzie zastosowanie do umów zawartych od dnia jej wejścia w życie, a także do umów zawartych przed 1 stycznia 2017 r. i trwających po tym dniu.
Kiedy nowe przepisy wchodzą w życie
Minimalna stawka godzinowa ma obowiązywać od 1 stycznia 2017 r. Jednak niektóre przepisy ustawy o charakterze dostosowawczym wejdą w życie z dniem jej ogłoszenia lub 1 września 2016 r.
Czy brak godzinówki będzie karany
Tak, dla zapewnienia skuteczności wprowadzanych przepisów za ich naruszenie przewidziano sankcję. Przedsiębiorca albo osoba działająca w jego imieniu (lub inne jednostki organizacyjnej), które wypłacają zleceniobiorcy wynagrodzenie za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług w wysokości niższej niż minimalna stawka godzinowa podlegają karze grzywny od tysiąca złotych do 30 tys. zł. Postępowanie w tym zakresie będzie toczyć się na podstawie przepisów kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.
Co będzie, gdy nowe regulacje nie wywołają oczekiwanych skutków
Stosowanie nowych przepisów będzie monitorowane. Po upływie 24 miesięcy od dnia ich wejścia w życie Rada Ministrów przedstawi Sejmowi ocenę ich funkcjonowania. Będzie to podstawą do stosownego reagowania i podejmowania odpowiednich działań korygujących.
wygląda sytuacja w przypadku już trwających umów
Do nich będzie miała zastosowanie minimalna stawka godzinowa. Mając na uwadze, że umowy, dla których wprowadzenie minimalnej stawki godzinowej może mieć znaczenie, są zawierane nieraz na długie okresy, nowe przepisy przewidują mechanizm dostosowawczy.
W odniesieniu do zleceń podpisanych przed 1 września 2016 r. możliwe jest przeprowadzenie przez strony negocjacji w sprawie odpowiedniej zmiany wynagrodzenia, a także rozwiązanie umowy. Brak możliwości renegocjacji, a w pewnych przypadkach rozwiązania kontraktu w związku ze zwiększonymi kosztami wynikającymi z wprowadzenia minimalnej stawki godzinowej, mógłby skutkować utratą rentowności przedsiębiorstw oraz stanowić zagrożenie dla realizacji np. zamówień lub dostaw.
Szczególna regulacja została przewidziana dla umów w sprawie zamówienia publicznego, które dotyczą inwestycji. Zgodnie z par. 5 rozporządzenia Rady Ministrów z 2 grudnia 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu finansowania inwestycji z budżetu państwa (Dz.U. z 2010 r. poz. 1579) łączna kwota środków z budżetu państwa nie może być wyższa niż wartość kosztorysowa inwestycji określona przy rozpoczęciu jej realizacji, obejmująca koszty przygotowania do realizacji, robót budowlanych, nadzoru nad wykonywaniem robót budowlanych i pierwszego wyposażenia. Z powodu ograniczeń wynikających z tego przepisu w przypadku tych inwestycji przepisy dopuszczają dokonywanie odpowiedniej zmiany wynagrodzenia, wynikającej z wprowadzanej regulacji jedynie w wysokości, która nie spowoduje powiększenia wartości kosztorysowej inwestycji określonej przy rozpoczęciu jej realizacji. W przypadku inwestycji wykonawca nie będzie więc uprawniony do rozwiązania umowy, gdy żądanie odpowiedniej zmiany wynagrodzenia spowodowałoby powiększenie wartości kosztorysowej inwestycji.