Co dwie głowy, to nie jedna. Ta zasada ma zastosowanie również w realizacji projektów finansowanych z Funduszy Europejskich. Zawiązywanie partnerstw pozwala uzyskać bardziej kompleksowe rozwiązania
Fundusze Europejskie stwarzają szansę na realizację wielu ciekawych projektów. Są nie tylko źródłem finansowania, ale również inspirują do podejmowania ambitnych działań i nawiązywania nowych form współpracy. Zasada partnerstwa jest jednym z fundamentów polityki regionalnej Unii Europejskiej. Przejawia się ona m.in. we współpracy na rzecz realizacji projektów. Kooperacja podmiotów wywodzących się zazwyczaj z zupełnie różnych środowisk daje możliwość bardziej kompleksowego podejścia do istotnych tematów, wymiany doświadczeń, wiedzy i informacji. Wytwarza klimat wspólnego zaufania, które procentuje nie tylko pod względem merytorycznym, ale również kreuje dodatkową wartość społeczno-gospodarczą.
Problemy społeczne
Walka z bezrobociem, wsparcie osób wykluczonych społecznie czy dostosowywanie programów nauczania do potrzeb pracodawców – w tych dziedzinach projekty partnerskie sprawdzają się od lat. Partnerstwa mogą zawiązywać zarówno jednostki sektora finansów publicznych, jak i organizacje pozarządowe i przedsiębiorcy. W projektach ukierunkowanych na rozwiązywanie problemów na rynku pracy sprawdza się współpraca między instytucjami specjalizującymi się w tym zakresie oraz organizacjami pozarządowymi i przedsiębiorcami. Udział tych ostatnich daje szansę na dostosowanie działań edukacyjnych do konkretnych potrzeb pracodawców, a także rozwój kompetencji zawodowych nie tylko w wymiarze teoretycznym, ale i praktycznym. Uczestnicy takich projektów często mają okazję odbycia stażu, a w rezultacie również zdobycia zatrudnienia. Partnerami w projektach kierowanych do osób niemających pracy mogą też być firmy szkoleniowe, które biorą na siebie odpowiedzialność za przygotowanie i realizację części edukacyjnej.
Bardzo dobre rezultaty przynosi współpraca przedsiębiorstw z placówkami edukacyjnymi. Dzięki projektom tego typu renesans przeżywają niektóre szkoły zawodowe. Realizacja wspólnie opracowanego programu nauczania połączonego z systemem praktyk zawodowych daje uczniom niemalże gwarancję zatrudnienia. Jest to tym bardziej cenne, że bezrobocie wśród młodych ludzi jest bardzo dużym problemem, z którym boryka się nie tylko Polska, ale cała Unia Europejska.
W kompleksowych projektach partnerskich przeciwdziałających wykluczeniu społecznemu nie do przecenienia jest z kolei rola organizacji pozarządowych. Mogą one podejmować działania, które znacznie wykraczają poza możliwości np. urzędów pracy czy ośrodków pomocy społecznej. Znacznie łatwiej – choćby ze względu na skalę działania – jest im nawiązać bezpośredni kontakt z osobami wykluczonymi społecznie i podjąć działania terapeutyczne, np. w postaci konsultacji psychologicznych.
W latach 2014–2020 największe możliwości realizacji wspólnych projektów w obszarze społecznym pojawią się w programach regionalnych, w części finansowanej z Europejskiego Funduszu Społecznego, a także w programie krajowym Wiedza Edukacja Rozwój.
Nauka z biznesem
Podniesienie innowacyjności polskiej gospodarki jest jednym z głównych celów wykorzystania Funduszy Europejskich. Osiągnięcie go nie jest jednak możliwe bez współpracy reprezentantów świata nauki z biznesem. I nie chodzi tu jedynie o to, aby przedsiębiorcy kupowali wypracowane na uczelniach patenty. Kluczową sprawą jest budowanie znacznie szerszych relacji, w wyniku których w twórczej atmosferze następować będzie wymiana wiedzy i doświadczeń między przedsiębiorcami i naukowcami. Kreowaniu takich powiązań sprzyjają Fundusze Europejskie. W latach 2014–2020 właśnie na ten cel przeznaczona będzie część środków w programie Inteligentny Rozwój oraz w Programach Regionalnych. Wspierana będzie współpraca przedsiębiorców z ośrodkami badawczo-rozwojowymi czy jednostkami naukowymi – począwszy od fazy wspólnego opracowywania nowych rozwiązań, poprzez tworzenie prototypów aż po wdrażanie efektów tych prac w firmach. Współpraca może służyć zarówno wypracowaniu nowych metod i technologii mających zastosowanie w działalności przedsiębiorstwa, jak i produktów i usług, które będą wprowadzane na rynek. Opcji kooperacji jest wiele. Firmy mogą współpracować z naukowcami bazując na ich specjalistycznym sprzęcie badawczym, bądź też inwestować we własne działy B+R i w nich wykorzystywać potencjał naukowców.
Partnerstwa mogą też być zawiązywane z uczelniami wyższymi – w bardziej lub mniej sformalizowanej formie. Celem jest przede wszystkim umożliwienie młodym naukowcom odbycie staży w firmach. Umożliwia im to lepsze zrozumienie mentalności przedsiębiorców i uwarunkowań, w których funkcjonują. Takie staże mogą stać się inspiracją dla nowych pomysłów, które mają szanse przynieść komercyjne korzyści i stać się początkiem szerszej współpracy.
Dzięki dofinansowaniu z Funduszy Europejskich współpraca z naukowcami staje się możliwa nie tylko dla dużych przedsiębiorstw, ale również najmniejszych firm.
Ponad granicami
Wsparcie z Funduszy Europejskich kierowane jest również na realizację projektów w partnerstwach międzynarodowych. Są one finansowane w ramach programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej. Służą wspólnemu rozwiązywaniu problemów występujących w różnych krajach wspólnoty, poprawie efektywności wykorzystania środków unijnych oraz zacieśnieniu współpracy i więzi pomiędzy obywatelami państw Unii. Dofinansowanie otrzymują tylko projekty realizowane wspólnie przez partnerów z różnych krajów. Najwięcej wspólnych przedsięwzięć powstaje w programach transgranicznych, które pobudzają współpracę regionów przygranicznych. Dotyczą one między innymi ochrony środowiska, rozbudowy infrastruktury, wymiany kulturalnej, czy wzajemnych kontaktów młodzieży.
Realizatorami projektów tego typu są przede wszystkim jednostki samorządu terytorialnego i organizacje pozarządowe. Partnerów zagranicznych mogą znaleźć, wykorzystując posiadane kontakty bądź też korzystając z baz danych dostępnych na stronach internetowych poszczególnych programów. Organizowane są też fora poszukiwania partnerów.
Programy Współpracy Terytorialnej są kwintesencją idei integracji europejskiej. Ich realizatorzy i uczestnicy zgodnie twierdzą, że pozwalają nie tylko na realizację ciekawych projektów, ale również międzynarodowe kontakty personalne – co jest nie do przecenienia. Dodatkową korzyścią jest też możliwość poznania zasad funkcjonowania Funduszy Europejskich w innych krajach i przenoszenie dobrych wzorców na rodzimy grunt. Lada moment, 12 lutego rozpoczyna się nabór wniosków w jednym z nich – Interreg Europa Środkowa.
Gdzie po informacje
● punkty informacyjne Funduszy Europejskich
W kraju działają Punkty Informacyjne Funduszy Europejskich, w których konsultanci bezpłatnie udzielają informacji na temat możliwości uzyskania wsparcia, procedur z tym związanych, terminów oraz dokumentów. Zasady korzystania z bezpłatnych konsultacji oraz lista adresowa punktów jest dostępne są stronie: www.funduszeeuropejskie.gov.pl
● internet
Źródłem kompleksowych informacji na temat Funduszy Europejskich jest portal Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju: www.funduszeeuropejskie.gov.pl
Szczegółowe informacje na temat Programów Regionalnych są na stronach internetowych zarządów województw, których adresy są dostępne na portalu funduszy europejskich.