Kilka razy odwiedził mnie przedstawiciel handlowy z propozycją zmiany dostawcy energii. Nie jestem jednak przekonany, czy faktycznie zaoszczędzę na opłatach. Jak to sprawdzić – pyta pan Marcin.
Federacja Konsumentów zorganizowała właśnie ogólnopolską akcję, dzięki której można będzie obniżyć swoje rachunki za prąd o kilka, kilkanaście procent w skali roku. Każdy konsument może przystąpić do tego programu, udział jest bezpłatny i nie wiąże się z żadnym zobowiązaniem. Aukcja polega na licytacji w dół, a sprzedawca, który zostanie wybrany, zagwarantuje najniższą cenę za kWh. W dodatku sprawdzona będzie treść umowy, a firma zobowiąże się do utrzymania stałej ceny przez rok. Od strony formalnej procedura wejścia w zbiorowe negocjacje jest bardzo prosta. Chętni konsumenci rejestrują się bez żadnych zobowiązań na stronie EnergiaRazem.org. Formularz jest krótki i będzie aktywny do 27 stycznia 2016 r. Możliwa jest także osobista rejestracja w jednym z kilkudziesięciu oddziałów Federacji Konsumentów. W tym samym czasie sprzedawcy energii zgłaszają chęć uczestnictwa w odwróconej aukcji. Federacja w imieniu konsumentów sprawdza zapisy i warunki umów, wykluczone jest nakładanie kar umownych za wcześniejsze rozwiązanie umowy lub doliczanie opłat handlowych.
Aukcja odbędzie się 28 stycznia, a wygra ten dostawca, który zaproponuje najniższą cenę za kWh. Każdy uczestnik otrzyma indywidualną kalkulację możliwych oszczędności do 3 marca 2016 r. Natomiast do 16 kwietnia konsumenci będą mieć czas na podjęcie decyzji co do zmiany dostawcy energii.
Podobne aukcje odbyły się już w wielu krajach unijnych. Od 2011 roku organizacje konsumenckie w Danii, Belgii, Austrii, Słowenii, we Włoszech, w Portugalii, Hiszpanii, we Francji i w Wielkiej Brytanii przedstawiły 4 mln konsumentów nową ofertę dostawcy energii i zainspirowały 800 tys. osób do zmiany firmy, co dało oszczędności na 730 mln zł.
W Polsce jest prawie 14 mln gospodarstw domowych, jednak niewiele osób decyduje się na poszukiwanie tańszego dostawcy energii. Według Urzędu Regulacji Energetyki jedynie około 300 tys. konsumentów w Polsce zmieniło dostawcę energii. Z badań przeprowadzonych przez Federację Konsumentów wynika, że powodem zaniechania zmiany dostawcy jest strach przed oszustwem ze strony akwizytorów, brak wiary w uzyskanie realnych oszczędności, brak atrakcyjnych ofert lub przekonanie, że procedura zmiany jest uciążliwa i czasochłonna. Natomiast aż 96 proc. badanych odpowiedziało, że chciałoby, aby Federacja Konsumentów weryfikowała warunki umów, a prawie 60 proc. zadeklarowało, że właśnie w ten sposób – grupowo – chcieliby zmienić sprzedawcę energii.
Zorganizowanie aukcji odwróconej przy zakupach energii jest stosunkowo proste, jednostka zakupowa jest jednoznacznie określona. Ale na rynku istnieją również propozycje dla osób, które są gotowe na negocjacje grupowe dotyczące na przykład zakupu samochodu lub biletów lotniczych.
OPINIA EKSPERTA
Dawid Piekarz, Urząd Komunikacji Elektronicznej
Liczymy, że w styczniu zgłosi się największa fala konsumentów zainteresowanych zmianą dostawcy energii, a co za tym idzie – oszczędnościami w domowym budżecie. Rejestracja jest prosta, nie wiąże się z żadnymi zobowiązaniami, ponieważ ostateczną decyzję konsument podejmie już po przedstawieniu kalkulacji. Konsument, który ma zamiar brać udział w aukcji, może się zgłosić na dwa sposoby. Może podać swoje dane kontaktowe wraz z kodem pocztowym, a w wersji rozszerzonej jest proszony o podanie zużycia prądu za okres z jego faktury i numer punktu poboru energii, także z faktury. Na tej podstawie, po zakończeniu aukcji, dla każdego klienta zostanie przedstawiona kalkulacja kosztów i szacunkowe oszczędności, jakie może przynieść zmiana operatora. Federacja Konsumentów robiła już wstępne szacunki i dla gospodarstwa jednoosobowego oszczędności będą na poziomie 120–150 zł rocznie, zaś rodzina czteroosobowa oszczędzi nawet 300 zł rocznie.
Stroną techniczną zajmuje się partner, Price Wise, który zbiera zgłoszenia zarówno konsumentów, jak i dostawców zainteresowanych udziałem w aukcji. Warunki umów muszą być zgodne z zapisami regulaminów zaproponowanych przez Federację Konsumentów, a dostawcy przechodzą weryfikację. W warunkach nie będzie opłat handlowych ani kar za wcześniejsze rozwiązanie umowy. Natomiast dostawca musi zagwarantować stałą cenę kWh przez 12 miesięcy i nie może wypowiedzieć wcześniej umowy. EnergiaRazem.org to pionierska akcja w Polsce, ale jeśli ten model się sprawdzi, konsumenci będą zadowoleni, a oszczędności odczuwalne, to z pewnością powtórzymy aukcję w przyszłości.
Podstawa prawna
Art. 4j ustawy z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1059).