Organ rentowy nie będzie mógł zmieniać decyzji, jeżeli wiązałyby się to z nadmiernym obciążeniem dla osoby zainteresowanej. Dotyczy to sytuacji osobistej emeryta, materialnej, wieku, stanu zdrowia lub innych szczególnych okoliczności. Taka zasada będzie dotyczyć spraw, w których błąd leżał po stronie ZUS. Rząd zaproponował złagodzenie przepisów, które w wersji senackiej miały dotyczyć kapitału początkowego.

W środę, 25 stycznia, w sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodzinny będzie rozpatrzony senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 778). Zaproponowane rozwiązania mają wykonać wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 28 lutego 2012 r. (sygn. akt K 5/11, Dz. U. poz. 251). Zgodnie z nim organ rentowy nie ma prawa do bezterminowego wszczęcia postępowania z urzędu w celu weryfikacji prawa do emerytury lub renty albo ich wysokości. Projekt przygotowany przez Senat – a obecnie rozpatrywany przez Sejm - wprowadza zasadę, że możliwość weryfikacji decyzji będzie zależeć od okoliczności sprawy.

I tak możliwe będzie uchylenie lub zmiana prawomocnej decyzji organu rentowego w ciągu 10 lat, jeśli została ona wydana na podstawie fałszywych dokumentów lub też świadomego wprowadzenia w błąd organu rentowego przez osobę pobierającą świadczenie. Okres 5-letni na zmianę treści takiego dokumentu będzie obowiązywać w przypadku, gdy po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody. Okres 3-letni będzie obowiązywać natomiast w przypadku, gdy przyznanie świadczeń lub nieprawidłowe obliczenie ich wysokości nastąpiło na skutek błędu organu rentowego. To zaś oznacza, że jeśli organ rentowy się pomylił, to będzie mieć tylko trzy lata na naprawę swojej pomyłki. Po tym terminie będzie to niemożliwe.

Okazuje się, że takich spraw nie jest dużo. Rząd w dostarczonym Sejmowi stanowisku popierającym senackie rozwiązania ujawnił, że z danych ZUS wynika, że takie sprawy stanowią tylko tysięczny ułamek procenta wypłacanych świadczeń. W latach 2012 – 2015 organy rentowe wznowiły postępowanie w 101 spraw, w których dokonano weryfikacji prawa do świadczeń. Natomiast w przypadku 739 przypadkach zmieniono wysokość świadczeń.
Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia

Etap legislacyjny:
Prace w komisji sejmowej