Wyjaśniamy wszystko, co trzeba wiedzieć o najnowszej rewolucji w edukacji. Prezentacja założeń reformy oświaty przyniosła więcej pytań niż odpowiedzi. Minister edukacji Anna Zalewska pokazała ogólne schematy dotyczące działania systemu szkolnego już od przyszłego roku, ale na szczegółowe rozwiązania każe czekać do października, kiedy MEN pokaże projekt ustawy.
Stary system w nowej odsłonie / Dziennik Gazeta Prawna
Tymczasem zdezorientowani rodzice pytają o dalsze szkolne losy ich dzieci. Na część z nich nie umieją odpowiedzieć nawet urzędnicy ministerstwa. W DGP zbieramy wszystkie dostępne dziś informacje.
1 Moje dziecko we wrześniu tego roku (2016) idzie do szóstej klasy. Czy będzie w gimnazjum? NIE. To pierwszy rocznik, który skończy tzw. szkołę powszechną. Uczniowie zostaną w jednej szkole do zakończenia ósmej klasy. I dopiero później będą mogli pójść do liceum czy też technikum lub szkoły branżowej.
2 Moje dziecko we wrześniu tego roku (2016) idzie do pierwszej gimnazjum. Czy będzie się uczyć w czteroletnim liceum? NIE. Będzie ostatnim rocznikiem, który się będzie uczył według dotychczasowego schematu. Po zakończeniu trzyletniego gimnazjum pójdzie do trzyletniego liceum.
3 Moje dziecko we wrześniu tego roku (2016) idzie do gimnazjum. Czy będzie chodzić do trzyletniego liceum? TAK. Będzie ostatnim rocznikiem, który skończy liceum po trzech latach nauki.
4 Moje dziecko we wrześniu tego roku (2016) idzie do pierwszej gimnazjum. Czy będzie chodziło w liceum do pierwszej klasy z dziećmi, które w tym samym roku skończą ośmioklasową szkołę powszechną? TAK. Ze wstępnych zapowiedzi wygląda na to, że dwa roczniki spotkają się w jednej szkole. Jednak – rocznik, który skończył gimnazjum, będzie w nim przez trzy lata i będzie się uczył według innej podstawy programowej niż ich koledzy, którzy już skończyli ośmioletnią szkołę powszechną. Ci zostaną w liceum cztery lata, ucząc się według nowego schematu.
5 Czy będzie egzamin po szkole powszechnej? TAK. Jeszcze nie wiadomo, jak będzie wyglądał. Ale wiadomo, że będzie jakaś forma egzaminu do liceum oraz sprawdzenia wiadomości po szkole powszechnej.
6 Moje dziecko we wrześniu tego roku (2016) idzie do szóstej klasy. Czy w przyszłym roku (od września 2017) będzie musiało zdawać egzamin do siódmej i ósmej klasy? NIE. W tym roku szkolnym (2016/17) nie będzie egzaminu po szóstej klasie. Uczeń będzie kontynuować podstawówkę. Być może zmieni budynek. Ministerstwo zapowiada, że w okresie przejściowym może się zdarzyć, że siódma klasa będzie w najbliższym gimnazjum – organizacja zależy od samorządów. Jednak nie będzie żadnych testów pomiędzy klasami.
7 Moje dziecko we wrześniu przyszłego roku (2017) idzie do szkoły. Czy w piątej klasie będzie musiało zmienić budynek? MOŻE. Docelowo część klas 5–8 zostanie przeniesionych do starych budynków gimnazjów. Część może zostać w tym samym budynku, jeżeli uda się je zmieścić. Jednak niezależnie od tego, gdzie fizycznie będą się znajdować uczniowie, będą mieli tego samego dyrektora. Administracyjnie będzie to jedna szkoła powszechna: choć może się zdarzyć, że fizycznie dzieci do czwartej klasy będą w jednym budynku, zaś reszta od piątej do ósmej będzie w pobliskim gimnazjum.
8 Moje dziecko we wrześniu tego roku (2016) pójdzie do pierwszej klasy. Czy będzie trzy lata w nauczaniu wczesnoszkolnym? TAK. Będzie ostatnim rocznikiem, który ma trzy lata nauczania wczesnoszkolnego. Jednak później będzie już szło nowym trybem i skończy szkołę powszechną po ośmiu latach nauki. Nie będzie chodziło do gimnazjum.
9 Moje dziecko idzie w tym roku (2016) do zerówki. We wrześniu przyszłego roku (2017) rozpocznie edukację szkolną. Czy będzie trzy lata w nauczaniu wczesnoszkolnym? NIE. Będzie pierwszym rocznikiem objętym czteroletnią edukacją wczesnoszkolną. Przez cztery pierwsze lata będzie uczyło się z jedną wychowawczynią, w czwartej klasie zostanie wprowadzona propedeutyka, czyli wstęp do nauczania przedmiotowego. Nauczanie wczesnoszkolne zakończy się w czwartej klasie. Od piątej do ósmej rozpocznie drugi etap – nazywany przez ministerstwo – gimnazjalnym.
10 Czy dziecko ma obowiązek zaczynać szkołę w wieku siedmiu lat? NIE. Wybór należy do rodziców. W wieku sześciu lat dziecko może rozpocząć edukację w zerówce szkolnej lub przedszkolnej albo w pierwszej klasie. Jednak aby rozpocząć edukację w pierwszej klasie, musi przez rok wcześniej chodzić do przedszkola.
11 Czy wydłuża się cykl edukacji? NIE. Dzieci uczą się tyle samo lat, niezależnie od tego, według jakiego schematu (zaliczając gimnazjum czy już kończąc powszechną ośmioletnią szkołę) – 12 lat. Maturę będą zdawać albo w wieku 19, albo 18 lat w zależności od tego, czy rozpoczęły edukację szkolną w wieku sześciu czy siedmiu lat.
12 Moje dziecko będzie od września w drugiej klasie gimnazjum. Planowało iść do szkoły zawodowej za rok (wrzesień 2017). Czy jeszcze do niej trafi? NIE. Od roku 2017 szkołę zawodową zastąpi dwustopniowa szkoła branżowa. Pierwszy etap będzie trwał trzy lata – dokładnie tak, jak dzisiejsza szkoła zawodowa. Uczeń będzie tam zdobywać kwalifikacje wymagane do pracy. Po jej zakończeniu będzie już mógł pracować w zawodzie. Będzie też mógł kształcić się dalej w szkole drugiego stopnia. Zakończy się ona maturą zawodową – czyli państwowym egzaminem z języka polskiego, matematyki i języka obcego. Po tym etapie także będzie można rozpocząć pracę lub pójść do wyższej szkoły zawodowej z możliwością uzyskania dyplomu równoważnego licencjatowi. Ostatni rocznik, który pójdzie do szkoły zawodowej, jaka działa dziś, będzie ją zaczynał we wrześniu tego roku (2016).
13 Moje dziecko od września będzie w drugiej klasie gimnazjum. Planowało iść do technikum od września 2017 r. Czy będzie zdawać normalną maturę, uprawniającą do rekrutacji na politechnikę? TAK. Uczniowie, którzy rozpoczęli naukę w gimnazjum, dokończą proces edukacji starym trybem – w trzyletnim liceum i czteroletnim technikum, które zakończy się maturą w dotychczasowym trybie. Także już po reformie technikum ma kończyć się maturą taką samą jak w liceum.
14 Czy moje dziecko będzie się uczyć w czwartej klasie osobnych przedmiotów? TAK. Ale w zupełnie innej formule. Jak przekonywała minister Zalewska, dotychczasowi czwartoklasiści mieli kłopot z przedstawieniem się z edukacji wczesnoszkolnej z jedną panią i bez ocen na tory nauczania przedmiotowego. MEN chce więc wydłużyć edukację wczesnoszkolną o rok. Wychowawczyni pozostałaby ta sama, ale w klasie zaczną uczyć też nauczyciele przedmiotowi. Ma być to wprowadzenie do zwyczajnego nauczania przedmiotowego, które wejdzie w życie od piątej klasy – na tzw. etapie gimnazjalnym.
15 Moje dziecko we wrześniu tego roku idzie do szóstej klasy. Czy w siódmej i ósmej będzie musiało nadgonić trzyletni program gimnazjum, by móc rozpocząć naukę w pierwszej liceum? NIE WIADOMO. MEN na razie zaprezentował strukturę zmian w oświacie, ale nie ma szczegółów dotyczących programów nauczania. Ustawa zmieniająca ustrój szkolny ma być gotowa do października. To na jej podstawie będzie można je pisać.
16 Czy w piątej klasie będzie się uczyć przyrody jako przedmiotu łączącego biologię, fizykę oraz chemię? NIE. Dzieci będą miały osobno chemię, biologię i fizykę. Jeszcze nie wiadomo, kiedy konkretnie jaki przedmiot zostanie wprowadzony.
17 Czy mam pewność, że ten system będzie działał przez najbliższe lata i nie zmieni się po kolejnych? NIE. Nie ma żadnego zabezpieczenia, że kolejny rząd nie zmieni reformy.
18 Moje dziecko idzie we wrześniu tego roku do piątej klasy. Czy jeżeli wybierze po ósmej klasie liceum, będzie się uczyć w przepełnionych szkołach? BYĆ MOŻE. W roku 2019 dojdzie do kumulacji – do pierwszej liceum trafią dwa roczniki. Jeden zostanie cztery lata, drugi trzy.
19 Moje dziecko we wrześniu 2016 r. idzie do trzeciej klasy. Czy od kolejnego roku będzie miało lekcje z tą samą panią? NIE. Dopiero dzieci, które idą do szkoły we wrześniu 2017 r., będą miały czteroletni etap nauczania wczesnoszkolnego, przez który będzie prowadził je ten sam nauczyciel. Do tego czasu dzieci po trzeciej klasie będą się uczyć oddzielnych przedmiotów.
20 Moje dziecko jest obecnie w gimnazjum. Czy coś się dla niego zmienia? NIE. Taki uczeń kończy zgodnie z planem gimnazjum, a później idzie do trzyletniego liceum lub czteroletniego technikum. Jedyna nowość to możliwość wyboru szkoły branżowej w miejsce zawodowej.
21 Czy zmieni się to, czego dzieci będą się uczyć w szkołach? Teraz nie powtarzają materiału. TAK. MEN zamierza napisać nowe programy nauczania, w których większy nacisk położony będzie na historię, język polski, a także nauki przyrodnicze – biologię, fizykę, chemię. Szczegółów jeszcze nie ma. Wiadomo natomiast, że w przypadku nauk humanistycznych materiał ma być omawiany dwukrotnie – w szkole powszechnej i szkole średniej. Ma być też bardziej ze sobą powiązany tak, by uczeń poznając historię danego okresu, uczył się na języku polskim o jej literaturze, a na WOS – o organizacji społeczeństwa.