Subskrybuj nas na Youtube
Zauważasz u siebie lub bliskich powtarzające się wahania nastroju? Twoja droga od euforii do przygnębienia jest krótka? Nie bagatelizuj tego - to może być objaw choroby afektywnej dwubiegunowej - apeluje Narodowy Fundusz Zdrowia.
NFZ przypomina w informacji na swojej stronie, że charakterystyczną cechą choroby afektywnej dwubiegunowej jest wpadanie w różnych okresach w manię lub przygnębienie, depresję.
"Fakt, że nastrój gwałtownie waha się między dwoma przeciwieństwami jest tym, co dało nazwę tej chorobie. Mania to nadmierne podekscytowanie i energia. Depresja oznacza coś przeciwnego, że wszystkie pragnienia, radość i energia się skończyły" - podkreślono.
NFZ zwraca uwagę, że podczas epizodu maniakalnego chory ma dużo energii, może czuć niepokój lub mieć potrzebę wyrażenia się w kreatywny sposób. Często potrzebuje mniej snu, niż zwykle. Mania może też spowodować, że chory zacznie podejmować lekkomyślne decyzje, podążając za impulsami i nie myśląc o konsekwencjach. Niektóre osoby w manii uważają, że to normalny, akceptowalny stan.
Może wystąpić też hipomania – łagodniejsza forma manii. Wtedy objawy nadaktywne są łagodniejsze, a zachowanie chorego rzadko prowadzi do konfliktów lub innych poważnych konsekwencji.
Podczas epizodów depresyjnych - oprócz m.in. przygnębienia, złości, rozdrażnienia, problemów ze snem, koncentracją czy wagą - często występują również problemy związane z ciałem: bóle, np. pleców, głowy czy brzucha, ale są to objawy psychosomatyczne. Chory może mieć myśli o zranieniu siebie lub o zakończeniu swojego życia. W ciężkiej depresji ryzyko prób samobójczych i samobójstwa jest bardzo wysokie - podkreśla NFZ.
Ciężka mania lub ciężka depresja mogą spowodować, że chory będzie postrzegać i interpretować rzeczywistość w sposób nieadekwatny, zniekształcony. Ten stan jest nazywany depresją lub manią psychotyczną. Objawami psychozy depresyjnej może być przekonanie o prześladowaniu, oczernianiu. Podwyższony nastrój i wysoka pewność siebie podczas psychozy maniakalnej mogą sprawić, że np. chory uwierzy, że możesz rozwiązać problemy świata. Objawy psychotyczne mogą wystąpić w chorobie afektywnej dwubiegunowej, ale nie muszą (w przeciwieństwie np. do schizofrenii).
NFZ podkreśla, że choroba afektywna dwubiegunowa może wystąpić w każdym wieku, ale zazwyczaj diagnozuje się ją w późnym okresie dojrzewania lub wczesnej dorosłości. Jej objawy mogą być różne. Mogą też zmieniać się przez całe życie. Niezwykle istotne jest, aby uzyskać prawidłową diagnozę i zacząć leczenie tak wcześnie, jak to tylko możliwe.
Choroba ta często zaczyna się od depresji i na tym wczesnym etapie ciężko ocenić, czy mamy do czynienia z tą chorobą, czy z innym zaburzeniem charakteryzującym się nawracającymi depresjami. Zwłaszcza, że nawracająca depresja jest częstsza niż choroba afektywna dwubiegunowa.
Dlatego tak ważne jest, by - jeśli ktoś zauważy, że okresy obniżonego nastroju są przeplatane okresami nadaktywności - zgłosić to lekarzowi pierwszego kontaktu lub skonsultować je z psychiatrą. Skierowanie do psychiatry nie jest potrzebne.
W nagłej sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia należy zadzwonić na numer alarmowy 112, na pogotowie ratunkowe (999), udać się na najbliższą izbę przyjęć w szpitalu, w którym znajduje się oddział psychiatryczny lub SOR (szpitalny oddział ratunkowy) w szpitalu, w którym znajduje się oddział psychiatryczny. (PAP)
Autorka: Agata Zbieg