Dzięki członkostwu Polski w Unii Europejskiej polscy pacjenci w przypadku nagłej choroby, urazu lub wypadku podczas pobytu w krajach UE nie muszą ponosić kosztów leczenia. Warunkiem skorzystania z tego przywileju jest posiadanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Każda osoba ubezpieczona może ją wyrobić w oddziale lub delegaturze NFZ.
Tylko w przypadku problemów zainteresowany zostanie odesłany do właściwego oddziału funduszu ze względu na miejsce zamieszkania. W celu wyrobienia karty należy złożyć dla każdego członka rodziny odrębny wniosek o wydanie EKUZ w związku z wyjazdem turystycznym. Jego wzór jest dostępny na stronie internetowej funduszu (www.nfz.gov.pl). Trzeba go wypełnić i podpisać, a następnie dostarczyć do NFZ osobiście lub za pośrednictwem faksu, albo tradycyjnej poczty. Wniosek można dostarczyć do funduszu również drogą e-mailową. W tym celu należy wykonać skan dokumentów (wniosku oraz ewentualnie dowodu posiadania ubezpieczenia zdrowotnego) i przesłać je na adres podany na stronie internetowej wybranego oddziału NFZ. Karta jest wydawana bezpłatnie. Zostanie wystawiona w ciągu trzech dni od daty wpływu korespondencji, a następnie przesłana listem poleconym. Można ją również odebrać osobiście (wówczas otrzymuje się ją od ręki).
EKUZ jest ważna – co do zasady – przez pół roku. Na taki okres zostanie wydana zatrudnionym, przedsiębiorcom, rencistom oraz członkom rodzin osoby ubezpieczonej. W zależności od statusu osoby może być jednak ważna przez krótszy lub dłuższy czas. Na przykład emeryci otrzymują kartę na pięć lat, a bezrobotni zarejestrowani w urzędzie pracy – na dwa miesiące.

Okres ważności karty zależy od statusu osoby, która ją posiada. Co do zasady wynosi on pół roku. Emeryci otrzymują ją jednak na 5 lat.