Istota i wartości służby publicznej mają charakter uniwersalny, co pozwala na ich przyjęcie w odniesieniu do różnych typów administracji publicznej. W niektórych państwach europejskich na poziomie państwa funkcjonuje służba publiczna, co przyczynia się do bardziej efektywnej pracy i alokacji kadr urzędniczych w skali państwa.
Zmiany systemowe dotyczące służby publicznej w Polsce powinny polegać na konsolidacji prawa urzędniczego obejmującego wszystkich zatrudnionych w służbie państwu. Wprowadzenie jednolitego kodeksu etyki oraz kodeksu dobrych praktyk na poziomie służby publicznej pozwoli na zbudowanie tożsamości tej służby. Ustanowienie czytelnych praw i obowiązków nie tylko ułatwia kontakt z obywatelem, lecz także tworzy optymalne warunki dla realizacji prawa obywateli do dobrej administracji. Zasady te powinny dać odpowiedź na pytanie, jak służba publiczna ma efektywnie służyć społeczeństwu, aby zaspokajać wiele rozmaitych potrzeb w zmieniającej się dynamicznie rzeczywistości.
Tak. Jestem głęboko przekonana, że istnienie służby publicznej w Polsce może zwiększyć możliwości wykreowania takich skutecznych mechanizmów kontroli i taką realizację zasady odpowiedzialności, w następstwie których nie będzie dochodziło do naruszenia norm, praw i wartości przez pracowników i urzędników zatrudnionych w służbie publicznej. Jednolita służba publiczna wpływa na ograniczenie lub wyeliminowanie złego zarządzania środkami publicznymi, nadaje wiarygodność administracji publicznej w oczach obywateli i podatników, czyli buduje zwiększone zaufanie publiczne względem administracji, a w konsekwencji – względem państwa. Zapewnia profesjonalną ciągłość w administracji publicznej i kształtuje wzorzec zachowań na wszystkich szczeblach administracji. Nie tylko powoduje wzrost zainteresowania najlepszych kandydatów pracą w administracji, ale i częściej zatrzymuje ich perspektywą rozwoju kariery i samorealizacji. Standardy etyczne, jakimi kierują się osoby pracujące w służbie państwa (pracownicy administracji państwowej, rządowej i samorządowej), powinny więc być identyczne.
Tak, nie widzę przeszkód. Funkcjonowanie służby publicznej w administracji centralnej i samorządowej nie musi nieść za sobą podporządkowania organizacyjnego samorządowej służby cywilnej. Ponadto wprowadzenie jednolitej służby publicznej powoduje, że system staje się stabilniejszy, spada ryzyko wystąpienia konfliktu interesów, ograniczone są wpływy polityczne na administrację i wyeliminowane rozdawnictwo etatów, uznaniowość awansów oraz nadmierna presja polityków. Zaletą jest też zwiększona lojalność wobec urzędu i ukształtowany etos zawodowy, co prowadzi do wzmożonego utożsamiania wykonywanych zadań z interesem publicznym.
Taki mechanizm jest niezbędny dla sprawnego funkcjonowania państwa. Łatwość przenoszenia się z jednej instytucji administracji publicznej do innej wraz z doświadczeniem nabywanym przez urzędników w ciągu długich lat służby wspomaga wytworzenie się pamięci instytucjonalnej, czyli pamięci o funkcjonowaniu urzędu, jego procedurach, precedensach, możliwościach i sposobach załatwiania spraw. To z kolei przyczynia się do tego, że administracja w ramach ustalonych procedur funkcjonuje sprawniej i bez zbędnej zwłoki. Zmniejszenie się kosztów wynikających z fluktuacji kadr to kolejna zaleta tego systemu, podkreślana przez jego zwolenników.
Z pewnością znacznie większą niż obecnie. W przypadku wprowadzenia służby publicznej Krajowa Szkoła Administracji Publicznej mogłaby stać się szkołą kształcenia kadr nie tylko dla korpusu służby cywilnej, ale i dla pracowników zatrudnionych w służbie publicznej. ©℗