Pracownik samorządowy nie może dostać nagrody za podnoszenie kwalifikacji

• urzędach marszałkowskich oraz wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych;
• starostwach powiatowych oraz powiatowych jednostkach organizacyjnych;
• urzędach gmin, jednostkach pomocniczych gmin, gminnych jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych;
• biurach (ich odpowiednikach) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych zakładów budżetowych utworzonych przez te związki;
• biurach (ich odpowiednikach) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.

Wymienione jednostki są więc prawnie zobligowane do stosowania zasad określonych ww. ustawą, a nadto zasad przewidzianych w aktach wykonawczych do tej ustawy.

Jakie są składniki wynagrodzenia pracowników samorządowych

Ustawa o pracownikach samorządowych reguluje m.in. zasady ich wynagradzania. Z art. 36 u.p.s. wynika, że pracownikowi samorządowemu przysługuje wynagrodzenie stosowne do zajmowanego stanowiska oraz posiadanych kwalifikacji zawodowych. Przysługuje mu wynagrodzenie zasadnicze, dodatek za wieloletnią pracę, nagroda jubileuszowa oraz jednorazowa odprawa w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz dodatkowe wynagrodzenie roczne na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Ponadto, może mu zostać przyznany dodatek funkcyjny, a dodatkowo z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków służbowych lub powierzenia dodatkowych zadań może zostać przyznany dodatek specjalny.

Pracownikowi samorządowemu, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 i 3 (czyli zatrudnionemu na podstawie powołania oraz umowy o pracę) za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej można również przyznać nagrodę.

Co trzeba określić w regulaminie wynagradzania pracowników urzędu gminy

Ustawa o pracownikach samorządowych reguluje też zasady sporządzania regulaminów wynagradzania np. pracowników urzędu gminy. W myśl art. 39 ust. 1 u.p.s. pracodawca w regulaminie wynagradzania określa, dla pracowników samorządowych, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 3 (czyli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę):

• wymagania kwalifikacyjne pracowników samorządowych;
• szczegółowe warunki wynagradzania, w tym maksymalny poziom wynagrodzenia zasadniczego.

Ponadto, pracodawca w regulaminie wynagradzania może ustalić:

• warunki przyznawania oraz warunki i sposób wypłacania premii i nagród innych niż nagroda jubileuszowa;
• warunki i sposób przyznawania dodatków, o których mowa w art. 36 ust. 4 i 5 u.p.s. (czyli: funkcyjnego, z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków służbowych lub powierzenia dodatkowych zadań)
• oraz innych dodatków.

Niezależnie od powyższego wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta lub marszałek musi określić, w drodze zarządzenia, maksymalne miesięczne wynagrodzenie kierowników i zastępców kierowników jednostek budżetowych oraz samorządowych zakładów budżetowych.

Przywołane przepisy u.p.s. stanowią regulacje lex specialis w stosunku do przepisów kodeksu pracy (dalej: k.p.). W k.p. zawarto bowiem regulacje związane z regulaminami wynagradzania, lecz odnoszące się do ogółu pracodawców. Natomiast przepisy szczególne, do których zalicza się m.in. regulacje u.p.s., w sposób specjalny określają reguły wynagradzania wymienionych wyżej pracowników samorządowych.

Jak RIO oceniają uzależnianie wysokości nagrody od podnoszenia kwalifikacji zawodowych

Na to, że postanowienia w regulaminie, które uzależniają przyznanie nagród od podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracownika, są nieprawidłowe, wskazuje się również w orzecznictwie regionalnych izb obrachunkowych. RIO w Szczecinie w wystąpieniu pokontrolnym z 24 marca 2025 r. (znak WK.6001.30.2024) stwierdziła, że nie należy wprowadzać takich regulacji, gdyż podnoszenie kwalifikacji zawodowych „należy do obowiązków pracownika samorządowego wymienionych w art. 24 ust. 2 pkt 7 u.p.s.”. Przepis ten określa otwarty katalog obowiązków pracownika samorządowego. Należą do nich w szczególności:

• przestrzeganie konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i innych przepisów prawa;
• wykonywanie zadań sumiennie, sprawnie i bezstronnie;
• udzielanie informacji organom, instytucjom i osobom fizycznym oraz udostępnianie dokumentów znajdujących się w posiadaniu jednostki, w której pracownik jest zatrudniony, jeżeli prawo tego nie zabrania;
• dochowanie tajemnicy ustawowo chronionej;
• zachowanie uprzejmości i życzliwości w kontaktach z obywatelami, zwierzchnikami, podwładnymi oraz współpracownikami;
• zachowanie się z godnością w miejscu pracy i poza nim;
• stałe podnoszenie umiejętności i kwalifikacji zawodowych.

A zatem skoro są to obowiązki, nie można od tego uzależniać nagród. Izba dodała, że „taka regulacja wewnętrzna jest sprzeczna z art. 36 ust. 6 u.p.s., zgodnie z którym pracownikowi samorządowemu zatrudnionemu na podstawie powołania lub umowy o pracę można przyznać nagrodę za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej”.

Kto odpowiada za nieprawidłowy regulamin wynagradzania pracowników urzędu gminy

W ocenie RIO za nieprawidłowość w regulaminie odpowiada wójt gminy. W ramach wniosku pokontrolnego izba nakazała wójtowi, aby dostosował do obowiązujących przepisów zasady przyznawania nagród określonych regulaminem wynagradzania pracowników urzędu gminy. ©℗