Niepubliczna szkoła nie sfinansuje zbyt drogiej kosiarki z dotacji oświatowej

Czy niepubliczna szkoła może rozliczyć z dotacji oświatowej zakup kosiarki o wartości 12,8 tys. zł do pielęgnacji szkolnego boiska? Regionalna Izba Obrachunkowa w Bydgoszczy w stanowisku z 19 lutego 2025 r. oceniła, że nie.

RIO (znak RIO-NR.N-432-3/2025) odpowiadała na pytanie gminy, która miała wątpliwości, czy może zaaprobować sprawozdanie szkoły niepublicznej z wykorzystania dotacji oświatowej (o której mowa w art. 26 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych; dalej: u.f.z.o.). W myśl art. 26 ust. 1 u.f.z.o. niepubliczne szkoły, w których jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, otrzymują na każdego ucznia dotację z budżetu jednostki samorządu terytorialnego będącej dla tych szkół organem rejestrującym, w wysokości równej przewidzianej kwocie potrzeb oświatowych na takiego ucznia dla jednostki samorządu terytorialnego.

Co jest wydatkiem bieżącym, który można rozliczyć z dotacji oświatowej

Szkoła w sprawozdaniu z wykorzystania dotacji oświatowej przedstawiła, że wydała 12,8 tys. zł na zakup kosiarki (traktora). Jak tłumaczyła sprzęt służył do koszenia trawy na szkolnym boisku. Zdaniem szkoły zakup był wydatkiem bieżącym, zaliczanym do kosztów utrzymania i eksploatacji obiektu, który został poniesiony zgodnie z art. 35 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, w związku z realizacją zadań określonych w art. 10 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe.

Gmina nie zgodziła się z taką klasyfikacją: jej zdaniem nie był to wydatek bieżący, ale majątkowy, który w dodatku przekraczał dozwolony limit. Wójt zwrócił się wobec tego do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy z pytaniem, czy środki mogły zostać wykorzystane na zakup tak drogiej kosiarki.

Izba przypomniała, że z art. 10 prawa oświatowego (dalej: p.o.) wynika, że organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. „Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy w szczególności:

1) zapewnienie warunków działania szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki;

2) zapewnienie warunków umożliwiających stosowanie specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci i młodzieży objętych kształceniem specjalnym;

3) wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie;

4) zapewnienie obsługi administracyjnej, w tym prawnej, obsługi finansowej (…) i obsługi organizacyjnej szkoły lub placówki;

5) wyposażenie szkoły lub placówki w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do pełnej realizacji programów nauczania, programów wychowawczo-profilaktycznych, przeprowadzania egzaminów oraz wykonywania innych zadań statutowych;

6) wykonywanie czynności w sprawach z zakresu prawa pracy w stosunku do dyrektora szkoły lub placówki (…)”.

Przywołanie art. 10 p.o. zdaniem RIO jest istotne, gdyż nawiązuje do niego art. 35 ust. 1 pkt 1 lit. b u.f.z.o., w myśl którego z dotacji możliwe jest sfinansowanie wydatków „związanych z realizacją zadań organu prowadzącego, o których mowa w art. 10 ust. 1 p.o., oraz zadania, o którym mowa w art. 83 ust. 6 ustawy z 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami” (chodzi tu o badanie psychologiczne w zakresie psychologii transportu kandydatów i uczniów). Wspomniane przepisy – jak zauważyła RIO – dotyczą jednak tylko wydatków bieżących. A takim nie jest zakup kosiarki.

Co można zaliczyć do środków trwałych rozliczanych z dotacji oświatowej

Izba wskazała, że z kolei kategorie wydatków majątkowych (na zakup środków trwałych) wyliczone zostały w art. 35 ust. 1 pkt 2 u.f.z.o. Jak podkreśliła RIO przepis ten zawiera zamknięty katalog wydatków, które mogą zostać sfinansowane z dotacji oświatowej. W jego myśl dotacje są przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań placówek. Mogą być wykorzystane wyłącznie na pokrycie wydatków na zakup środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych obejmujących:

a) książki i inne zbiory biblioteczne,

b) środki dydaktyczne służące procesowi dydaktyczno-wychowawczemu realizowanemu w placówkach wychowania przedszkolnego, szkołach i placówkach,

c) sprzęt rekreacyjny i sportowy dla dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków i uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych,

d) meble,

e) pozostałe środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne o wartości nieprzekraczającej wielkości określonej zgodnie z art. 16f ust. 3 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, dla których odpisy amortyzacyjne są uznawane za koszt uzyskania przychodu w 100 proc. ich wartości w momencie oddania do używania (aktualnie 10 tys. zł – red.).

Izba wskazała, że jest to katalog zamknięty. Jak oceniła – zakup kosiarki nie może być zakwalifikowany do wydatków enumeratywnie wyszczególnionych w art. 35 ust. 1 pkt 2 lit. a–d (co do których nie wskazano limitu wartości). Z kolei można go zaliczyć do „pozostałych środków trwałych”, ale przekracza wartość określoną w art. 35 ust. 1 pkt 2 lit e. Dlatego zdaniem RIA gmina musi zakwestionować taki wydatek ujęty w sprawozdaniu. ©℗