Opłaty w DPS ze zmianami w 2025 r. Jest też nowa propozycja

Na początku 2025 roku wzrosną kryteria dochodowe w pomocy społecznej. Zmiana ta wpływa również na to kto i w jakiej wysokości będzie ponosił opłaty za opiekę nad mieszkańcem domu pomocy społecznej. Do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wpłynęła też propozycja kolejnej zmiany przepisów w tym zakresie.

Odpłatność mieszkańca i rodziny za DPS. Jak jest obecnie?

Pobyt mieszkańca w domu pomocy społecznej (DPS) prowadzonym przez podmiot publiczny jest odpłatny do wysokości średniego kosztu utrzymania mieszkańca. Przepisy ustawy o pomocy społecznej określają kolejność, w jakiej ponoszone są opłaty przez konkretne osoby. Jeśli pełną odpłatność poniesie mieszkaniec domu opieki, to bliscy nie dopłacają. W kręgu osób pokrywających razem z pensjonariuszem koszty pobytu są małżonek i zstępni przed wstępnymi. Na końcu jest zaś gmina.

300 procent kryterium dochodowego w pomocy społecznej wpływa na opłaty w DPS

Warto pamiętać, iż na pobyt w DPS można przeznaczyć nie więcej niż 70% dochodu pensjonariusza. Wskazany w ustawie krewny dopłaci, jeśli jego dochód przekracza 300% kryterium dochodowego. Po wniesieniu opłaty osobie bliskiej powinno jednak pozostać nie mniej niż 300 procent tego kryterium.

I właśnie na tym polega ważna zmiana w 2025 r. W 2024 r. kryterium dochodowe dla osoby samotnie gospodarującej wynosi 776 zł, a dla osoby w rodzinie - 600 zł. Począwszy od 1 stycznia 2025 r. kwoty te wyniosą odpowiednio 1010 zł i 823 zł.

O tym w jaki sposób wpłynie to na wysokość opłat piszemy w poniższym artykule:

Pamiętajmy, iż przepisy przewidują szereg obowiązkowych i nieobowiązkowych zwolnień z opłat.

Co z majątkiem pensjonariusza?

Na wysokość ponoszonej przez mieszkańca odpłatności mają wpływ osiągane przez niego dochody, ale nie składniki i wartość majątku. Taką interpretację potwierdziło też w ostatnim czasie Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w odpowiedzi na interpelację poselską nr 3937.

„Koszty finansowania pobytu podopiecznych w domach pomocy społecznej w coraz większym zakresie obciążają samorządy gmin (…) Jednocześnie należy mieć na uwadze okoliczność, że osoby kierowane do domów pomocy społecznej niejednokrotnie dysponują majątkiem, który pozwoliłby na chociaż częściowe pokrycie kosztów, które w tym momencie ponoszą gminy. W wielu przypadkach majątek ten jest przekazywany członkom rodziny, a czasami nawet osobom trzecim niespokrewnionym z daną osobą bezpośrednio przed wszczęciem postępowania w przedmiocie skierowania i umieszczenia w domu pomocy społecznej” – wskazano w petycji, jaka wpłynęła do MRPiPS w październiku 2024 r.

Autorzy petycji przygotowali projekt, który umożliwiałby uzyskanie choćby częściowej rekompensaty kosztów utrzymania osób przebywających w domach pomocy społecznej z ich własnego majątku lub z majątku, jaki został przekazany osobom trzecim w okresie bezpośrednio poprzedzającym umieszczenie w DPS. W tym momencie trwa analiza petycji i jeszcze nie wiemy jak resort rodziny ustosunkuje się do tej propozycji. Odpowiedź w tej sprawie – zgodnie z przewidywaniami ministerstwa – powinna nastąpić do 13 stycznia 2025 r.