W lipcu rząd zaprezentował założenia do ustawy, która miała zapobiec problemom związanym z przedłużaniem orzeczeń o niepełnosprawności. Okazało się jednak, że część niepełnosprawnych została pominięta – pojawiły się bowiem problemy z przedłużaniem orzeczeń dla dzieci w wieku 16-18 lat. Zmiana w ustawie miała je usunąć, jednak wciąż napływają sygnały o problemach.

30 września 2024 roku upłynął termin ważności orzeczeń o niepełnosprawności wydanych na podstawie specustawy covidowej. Rząd, spodziewając się zatorów przy masowym składaniu wniosków (problem dotyczył 400 tysięcy osób), przygotował ustawę wydłużającą termin ważności orzeczeń.

Nowe przepisy, umożliwiły zachowanie ważności dotychczasowego orzeczenia o niepełnosprawności albo stopnia niepełnosprawności do czasu, gdy nowe orzeczenie stanie się ostateczne w przypadku gdy osoba z niepełnosprawnością złożyła wniosek o wydanie nowego orzeczenia w okresie ważności dotychczasowego. Stare orzeczenie będzie ważne nie dłużej niż do ostatniego dnia szóstego miesiąca następującego po dacie określającej tą ważność.

Projektując nowe przepisy, rząd zapomniał jednak o przedłużeniu orzeczeń dla dzieci, które ukończyły 16 lat. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej 9 września zostało przez nas zapytane o to, dlaczego część dzieci została pominięta przy wydłużaniu orzeczeń. Odpowiedź nadeszła dopiero 3 października po tym, jak 24 września sejmowa komisja zmieniła zapisy nowelizowanej ustawy.

Ministerstwo wyjaśnia w niej, że w Polsce funkcjonują dwa rodzaje orzeczeń: orzeczenie o niepełnosprawności - dla dzieci do 16 roku życia oraz orzeczenie o stopniu niepełnosprawności dla osób dorosłych. Warunkiem przedłużenia orzeczenia jest złożenie wniosku o nowe orzeczenie przed upływem terminu obowiązywania dotychczasowego orzeczenia. Jeden z zapisów nowelizacji ustawy mówił o tym, że mechanizm przedłużający nie dotyczy orzeczeń dla 16-latków, którzy w „oczach” ustawy w tym czasie osiągną dorosłość.

Posłowie zagłosowali za uchyleniem artykułu dotyczącego wyłączenia dzieci od 16 roku życia z możliwości przedłużenia ważności orzeczenia,

Okazuje się jednak, że zmiana dokonana w ostatnim tygodniu przed wygaśnięciem orzeczeń nie uchroniła dzieci z niepełnosprawnościami i ich rodziców przed problemami.

Jak alarmują nas rodzice są urzędy, które odmawiają wydania zaświadczenia, twierdząc, że ustawa nie obejmuje dzieci, które skończyły 16 lat przed 30 września. Powodem odmów wydania zaświadczenia jest także wyznaczony termin komisji lub odbyta komisja w procesie odwoławczym. W wielu miejscach występują także problemy techniczne przez co urzędy wypisują zaświadczenia ręcznie, co wydłuża cały proces.

Zapytaliśmy ministerstwo o te problemy. Opublikujemy odpowiedzi niezwłocznie po ich otrzymaniu