Chodzi o nowelizację ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, przygotowanej przez ministra finansów. "Projekt zakłada przedłużenie na lata 2017-2019 obowiązywania dotychczasowych przepisów w zakresie systemu korekcyjno-wyrównawczego (służącego wyrównaniu różnic w dochodach poprzez system subwencji) dla samorządów województw" - napisano w komunikacie CIR.
Służby informacyjne rządu wyjaśniły, że przedłużenie działania obecnego systemu jest konieczne, ponieważ zasady ustalania wpłat województw do budżetu państwa i sposób ich podziału obowiązują jedynie do 31 grudnia 2016 r.
"Bez przedłużenia obecnych zasad samorządy województw nie otrzymają w 2017 r. i w kolejnych latach subwencji regionalnej pochodzącej z wpłat, bowiem nie będzie podstawy prawnej do ustalenia zarówno wpłat jak i subwencji. Pozbawiłoby to większość województw istotnej części dochodów" - napisano.
Zapewniono, że przedłużenie działania obecnego systemu nie spowoduje w 2017 r. zmniejszenia dochodów żadnego z samorządów województw, w porównaniu z dochodami wyliczonymi według przepisów obowiązujących w 2014 r.
Według rządu wprowadzenie nowych rozwiązań w systemie korekcyjno-wyrównawczym dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego (gmin, powiatów i województw) powinno być osadzone w docelowym systemie finansowo-gospodarczym. Pozwoli to w sposób właściwy określić nowe zasady i kryteria systemu korekcyjno-wyrównawczego, uwzględniając faktyczny (po reformach) potencjał dochodowy jednostek samorządu terytorialnego.
"Prace nad nowymi rozwiązaniami prowadzone będą we współpracy ze stroną samorządową, reprezentowaną przez przedstawicieli wszystkich organizacji samorządowych wchodzących w skład Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego" - poinformowano.
Rzecznik rządu Rafał Bochenek powiedział podczas konferencji prasowej po posiedzeniu rządu, że kwestia świadczeń między województwami musi być rozwiązana kompleksowo. Według niego nowy mechanizm powinien odzwierciedlać zasady zrównoważonego rozwoju.
"Ten mechanizm, który dotychczas funkcjonował, wdraża postanowienie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z poprzedniego roku dotyczące świadczenia wyrównawczego, korekcyjnego. Postanowiliśmy to wydłużyć. Na pewno do 2019 r. uda się przygotować nowe rozwiązania, które będą odpowiadały na zapotrzebowania poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego i poszczególnych regionów naszego kraju" - powiedział Bochenek.
Dodał, że obecne rozwiązania będą zmieniane, ale było zbyt mało czasu, aby te zmiany przygotować. "Staramy się oczywiście, aby wszelkie ustawy, które są wprowadzane odpowiadały na zapotrzebowanie społeczeństwa i również ta, która ma dotyczyć samorządów powinna opowiadać rzeczywistości, zapotrzebowaniom poszczególnych jednostek, m.in., powiatów, gmin, bo te rozwiązania, które teraz obowiązują dotyczą tylko województw" - podkreślił.
Projekt przewiduje, że tak jak w 2016 r. w budżetach państwa na lata 2017-2019 zostanie utworzona rezerwa celowa, której środki będą zasilały budżety samorządów województw z przeznaczeniem na dofinansowanie budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg wojewódzkich. W 2017 r. w rezerwie tej ma się znaleźć 225 mln zł. W projekcie znalazły się także zmiany porządkowe i doprecyzowujące.
Tzw. janosikowe to system subwencji, który polega na przekazywaniu przez bogatsze samorządy części dochodów na rzecz tych biedniejszych. Największym płatnikiem janosikowego jest woj. mazowieckie. Aby wywiązać się z ciążących na nim obowiązków, samorząd musiał w 2014 r. zaciągnąć pożyczkę z budżetu.
W marcu 2014 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepisy o janosikowym dot. województw są niezgodne z konstytucją, gdyż nie gwarantują województwu zachowania istotnej części dochodów na realizację własnych zadań. Przepisy zmieniono w sposób, który znacznie zmniejszył obciążenia finansowe Mazowsza. Niemniej pierwotnie zakładano, że regulacje te miały obowiązywać tylko do końca 2015 r. (PAP)