Pracownik socjalny, policjant oraz przedstawiciel służby zdrowia będą musieli wypełnić odpowiednie rubryki formularza, który ma pomóc w podjęciu decyzji o zabraniu dziecka krzywdzonego przez rodziców.
Jego wzór jest określony w projekcie rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej, który trafił do konsultacji. Jego wydanie jest związane ze zmianami, jakie do ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 424) wprowadziła tzw. ustawa Kamilka. Chodzi o ustawę z 28 lipca 2003 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1606).
Znowelizowała ona m.in. art. 12 ustawy antyprzemocowej, który określa procedurę postępowania pracownika socjalnego w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia dziecka, które jest krzywdzone przez rodziców. W takim przypadku ma on prawo podjąć decyzję – wspólnie z policjantem i przedstawicielem służby zdrowia (lekarzem, pielęgniarką lub ratownikiem medycznym) o zabraniu dziecka i umieszczeniu go u innego członka rodziny lub w pieczy zastępczej, a potem zawiadomić o tym sąd. Nowe brzmienie art. 12 zakłada, że zanim wspomniane osoby zdecydują się na taki krok, mają przeprowadzić ocenę ryzyka zagrożenia dla życia lub zdrowia dziecka i w tym celu wypełnić specjalny kwestionariusz, którego wzór będzie ustalony rozporządzeniem.
Z jego projektu wynika, że formularz będzie liczył cztery strony i jeśli w domu jest więcej niż jedno dziecko, to wtedy dla każdego z nich musi być wypełniony oddzielnie. Na początku kwestionariusza trzeba będzie wpisać dane dziecka, miejsce oraz czas przeprowadzania interwencji. Następnie jest tabela, która zawiera 13 czynników ryzyka. Mają one formę pytań, np. czy dziecko jest bite, potrząsane, kopane i czy na jego ciele są ślady stosowania przemocy, czy dziecko jest ofiarą przemocy seksualnej lub innej formy krzywdzenia. W tabeli są też pytania m.in. o to, czy w trakcie wykonywania czynności przez przedstawicieli służb społecznych osoba stosująca przemoc wobec dziecka jest agresywna, czy w rodzinie w ciągu ostatniego roku miała miejsce interwencja policji spowodowana przemocą domową i uruchomiona została procedura Niebieskie karty.
Przy każdym z tych czynników ryzyka – w przypadku ich stwierdzenia – pracownik socjalny, policjant i przedstawiciel służby zdrowia będą stawiać znak „X”. Jeśli w pytaniach od pierwszego do siódmego pojawi się choć jeden znak „X”, to wtedy należy zapewnić ochronę dziecku w trybie art. 12 ustawy antyprzemocowej, a więc zabrać je ze środowiska, w którym jest krzywdzone.©℗
Podstawa prawna
Etap legislacyjny
Konsultacje projektu rozporządzenia