Drużyna sportowa nie dostanie nagrody za osiągnięcia

Rada miejska chce przyjąć nagrody za osiągnięcia sportowców w trybie ustawy o sporcie, m.in. w wysokości 2 tys. zł za pierwsze miejsce w zawodach wojewódzkich, 5 tys. zł za pierwsze miejsce w zawodach ogólnopolskich itd. Czy można wprowadzić podobne nagrody dla drużyn sportowych, np. piłkarskiej, koszykarskiej?

Nie, ustawodawca nie przewidział w ustawie o sporcie (dalej: u.s.) możliwości ustanowienia takiej na nagrody.

Wiele możliwości

Jak postanowiono w art. 31 ust. 2 u.s., jednostki samorządu terytorialnego mogą ustanawiać i finansować okresowe stypendia sportowe oraz nagrody i wyróżnienia dla osób fizycznych za osiągnięte wyniki sportowe. Zaś w ust. 2 tego artykułu dodano, że „stypendia lub nagrody dla trenerów prowadzących szkolenie zawodników osiągających wysokie wyniki sportowe w międzynarodowym współzawodnictwie sportowym lub w krajowym współzawodnictwie sportowym mogą być przyznawane przez jednostki samorządu terytorialnego i finansowane z budżetu tych jednostek”. Jak dodano, organ stanowiący JST określa, w drodze uchwały, szczegółowe zasady, tryb przyznawania i pozbawiania oraz rodzaje i wysokość powyższych stypendiów sportowych, nagród i wyróżnień, biorąc pod uwagę znaczenie danego sportu dla tej jednostki samorządu terytorialnego oraz osiągnięty wynik sportowy (ust. 3).

Z kolei w art. 35 ust. 5 u.s. podano, że JST mogą ustanawiać wyróżnienia i nagrody pieniężne dla trenerów oraz innych osób wyróżniających się osiągnięciami w działalności sportowej. Zgodnie zaś z ust. 6 organ stanowiący JST, w drodze uchwały, określi warunki i tryb przyznawania wyróżnień i nagród pieniężnych oraz rodzaje wyróżnień i wysokość nagród pieniężnych, biorąc pod uwagę znaczenie osiągnięć dla danej społeczności lokalnej.

Z powyższych przepisów wynikają dwa odrębne upoważnienia ustawowe dla samorządów do podjęcia stosownych uchwał. Należy jednak podkreślić, że organ stanowiący JST nie ma w tym zakresie swobody, bowiem musi kształtować postanowienia uchwał w graniach ustawowych upoważnień. I tak w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 kwietnia 2019 r. (sygn. akt I OSK 1623/17) stwierdzono m.in.: „Skoro z zawartego w art. 31 u.s. upoważnienia ustawowego wynika, że ustawodawca pozostawił wprawdzie organowi samorządowemu swobodę w kwestii samego podjęcia uchwały w przedmiocie przyznania stypendiów sportowych, nagród i wyróżnień oraz ich pozbawiania, jak również treści zawartych w takiej uchwale norm, ale jednocześnie polecił by uchwała taka uwzględniała dwa kryteria, a mianowicie: znaczenie danego sportu dla danej jednostki samorządu terytorialnego oraz osiągnięty wynik sportowy, to, podejmując tego rodzaju uchwałę, rada gminy musi te wymagania spełnić. Może to nastąpić albo poprzez wskazanie określonej dyscypliny sportowej (dyscyplin sportowych) albo w sposób bardziej ogólny np. przez wskazanie na: lekką atletykę, sporty wodne, sporty zimowe, sporty młodzieżowe itp.”.

Tylko dla osób fizycznych

W podanym stanie faktycznym pomocne może być rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody podkarpackiego z 26 stycznia 2024 r. (nr P-II.4131.2.35.2024; Dz.Urz. Województwa Podkarpackiego poz. 692). Organ nadzoru zakwestionował w uchwale m.in. zapis o treści: „W przypadku osiągnięć zbiorowych przyznaje się nagrodę dla zespołu w wysokości 50 proc. przysługującej nagrody indywidualnej, pomnożonej przez liczbę zawodników zgłoszonych we wniosku”. Organ , wydając to rozstrzygnięcie, podkreślił, że z art. 31 ust. 1 u.s. wynika, że JST mogą ustanawiać i finansować nagrody dla osób fizycznych za osiągnięte wyniki sportowe. Wskazał, że w tych uwarunkowaniach istnieje możliwość ustanowienia nagrody dla: osób fizycznych za osiągnięte wyniki sportowe oraz dla trenerów prowadzących szkolenie zawodników osiągających wysokie wyniki sportowe w międzynarodowym współzawodnictwie sportowym lub w krajowym współzawodnictwie sportowym, biorąc pod uwagę znaczenie danego sportu dla tej jednostki samorządu terytorialnego oraz osiągnięty wynik sportowy.

Ponadto wojewoda, przywołując jednocześnie wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 7 grudnia 2016 r. (sygn. akt II SA/Kr 1192/16), zauważył, że art. 35 ust. 6 u.s. daje możliwość ustanowienia wyróżnień i nagród pieniężnych dla trenerów i innych osób wyróżniających się osiągnięciami w działalności sportowej. Nie jest okolicznością sporną, że przepis ten dotyczy jedynie osób fizycznych.

W konkluzji organ nadzoru stwierdził, że powyższe regulacje nie mogą stanowić podstawy do ustanowienia w uchwale przez radę gminy nagród dla drużyn sportowych. Założenie to wynika z gramatycznej wykładni przytoczonych wyżej przepisów ustawy o sporcie. W pewnym stopniu ma to również potwierdzenie w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 21 września 2017 r. (sygn. akt II SA/Lu 564/16), w którym podkreślono m.in., że przepisy nie określają szczegółowo kryteriów, w tym podmiotowych, jakie powinny być zachowane przez JST przy wypełnianiu delegacji ustawowej. Jednakże beneficjentami stypendiów, nagród i wyróżnień mają być osoby fizyczne, a kryteriami, które organ ma obowiązek wziąć pod uwagę, ustalając szczegółowe zasady, tryb przyznawania i pozbawiania oraz rodzaje i wysokość tych świadczeń, są wyłącznie znaczenie danego sportu dla jednostki samorządu terytorialnego oraz osiągnięty wynik sportowy.

Podsumowując, o ile istnieje prawna możliwość ustalenia przez radę miejską w ramach uchwały nagród za osiągnięcia sportowe dla osób fizycznych, trenerów czy dla innych osób wyróżniających się osiągnięciami w działalności sportowej, o tyle brak jest podstaw do wprowadzenia nagród dla drużyn sportowych. Z dużym prawdopodobieństwem taki lokalny akt prawny zostałby podważony przez wojewodę. ©℗