Samorządowcy, którzy zostali wybrani na stanowiska np. posła lub senatora, będą pełnić te funkcje do czasu złożenia ślubowania. Obecnie mandat takich osób wygasa z chwilą zakończenia głosowania (mimo że oficjalnie wyniki podawane są w kolejnych dniach).

Takie rozwiązanie przewiduje projekt nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy – Kodeks wyborczy, który po I czytaniu w Sejmie został skierowany do dalszych prac w sejmowej komisji samorządu terytorialnego i polityki regionalnej. Autorem projektu jest Klub Parlamentarny Polska 2050 – Trzecia Droga.

Autorzy tłumaczą, że dotychczasowe regulacje wprowadzały fikcję prawną. Wójt (burmistrz, prezydent miasta), który uzyskał mandat do parlamentu, tracił swoje kompetencje do zarządzania gminą już następnego dnia po wyborach, nawet jeśli wyniki były jeszcze nieoficjalne.

Kolejna bardzo ważna zmiana zawarta w projekcie dotyczy art. 28f ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.). Zasadą ma być, że z chwilą zaprzysiężenia byłego już lokalnego włodarza na funkcję posła lub senatora władzę w samorządzie przejmuje jego zastępca. Jeśli jest ich więcej, będzie to tzw. pierwszy zastępca. Proponowana ustawa ureguluje też sytuację gmin (zwłaszcza tych małych), w których nie było zastępców. W ich przypadku czasowo władzę przejmie sekretarz. Taki stan ma trwać do kolejnego etapu, w którym wojewoda, za pośrednictwem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, skieruje wniosek do prezesa Rady Ministrów o wyznaczenie właściwej osoby do pełnienia tej funkcji (tzw. komisarza) do czasu wyborów samorządowych. ©℗