Przy ustalaniu, czy opiekun ma mieć przyznane świadczenie pielęgnacyjne na starych zasadach, istotne jest to, czy prawo do niego powstało do 31 grudnia 2023 r. i zgodnie z regułami obowiązującymi do tego dnia.
Tak wynika z wyjaśnienia Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) w sprawie stosowania przepisów ustawy z 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. poz. 1429 ze zm.). Na ich mocy doszło do zmiany w regulacjach dotyczących pobierania świadczenia pielęgnacyjnego, ale z jednoczesnym zachowaniem praw nabytych opiekunów. Dzięki temu mogą oni uzyskiwać to świadczenie bez uwzględniania nowych przepisów, co gwarantuje im art. 63 ustawy. Obejmuje on osoby, którym przed dniem wejścia w życie ustawy z 7 lipca 2023 r. (nastąpiło to 1 stycznia br.) lub po tym dniu, na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023 r., zostało przyznane przynajmniej do 31 grudnia 2023 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.
W praktyce wśród gmin i opiekunów pojawiły się wątpliwości, w jakich przypadkach powstaje uprawnienie do świadczenia na tzw. starych zasadach. MRPiPS rozwiewa je, podając konkretne przykłady. W pierwszym jest mowa o opiekunie dorosłej osoby niepełnosprawnej, która od pięciu lat ma orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Złożył on wniosek o świadczenie pielęgnacyjne 20 grudnia ub.r., a organ rozpatruje go w styczniu br. Resort wskazuje, że zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 390 ze zm.) prawo do wsparcia ustala się od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami.
Opiekun spełnia więc warunki do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego już od grudnia 2023 r., co oznacza, że prawo do niego powstało do 31 grudnia ub.r. i na podstawie art. 63 ustawy z 7 lipca 2023 r. będzie mu przysługiwało na starych zasadach. W drugim przykładzie MRPiPS przedstawia podobny stan faktyczny, dodając jednak, że opiekun zrezygnował z pracy już po wejściu w życie nowych przepisów, bo 2 stycznia br. Ponieważ brak aktywności zawodowej był jednym z wymogów otrzymywania świadczenia pielęgnacyjnego przed zmianą przepisów, to tutaj nie doszło do powstania prawa do niego na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023 r. i wsparcie nie może zostać przyznane (również na nowych zasadach, bo one zakładają, że przysługuje do ukończenia 18 lat przez osobę niepełnosprawną).
Wreszcie trzeci przykład odnosi się do dorosłej osoby, która 1 grudnia 2023 r. złożyła wniosek o orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Zostało wydane 15 grudnia ub.r., ale opiekun będzie składał wniosek o świadczenie pielęgnacyjne dopiero 10 lutego br. Wtedy, jak tłumaczy MRPiPS, gmina powinna brać pod uwagę art. 24 ust. 2a ustawy z 28 listopada 2003 r. Zakłada on, że jeśli wniosek o świadczenie pielęgnacyjne zostanie złożony w ciągu trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia, to wtedy prawo do niego ustala się od miesiąca złożenia wniosku o orzeczenie. W tym przykładzie termin złożenia wniosku o świadczenie wynikający z tego przepisu będzie zachowany, prawo do niego powstanie od grudnia 2023 r., a to umożliwi jego przyznanie na starych zasadach. ©℗