Jednostki gminne odpowiadające za przyznawanie świadczenia pielęgnacyjnego będą miały dostęp do danych ZUS o tym, że został złożony wniosek o świadczenie wspierające. Ma to pomóc uniknąć sytuacji, kiedy jednocześnie byłyby pobierane obie formy pomocy finansowej, czego zabraniają przepisy.
Tak wynika z materiału informacyjnego, jaki przygotowało dla samorządów Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej na temat wchodzących w życie od 1 stycznia 2024 r. zmian w zasadach korzystania ze świadczenia pielęgnacyjnego oraz z nowego świadczenia wspierającego. Prawo do niego będą miały osoby niepełnosprawne, które są pełnoletnie, i nie będzie go można łączyć z pobieranym przez opiekuna świadczeniem pielęgnacyjnym. Jednak, aby osoba niepełnosprawna otrzymała nowe świadczenie, osoba sprawująca opiekę nie będzie musiała od razu rezygnować ze świadczenia pielęgnacyjnego (zwłaszcza że nie będzie pewności, czy jego podopieczny będzie miał przyznane świadczenie wspierające, bo będzie to uzależnione od tego, czy uzyska minimum 70 pkt w skali potrzeby wsparcia). W przepisach przejściowych ustawy z 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. poz. 1429) została uwzględniona bowiem specjalna procedura postępowania w takich przypadkach.
Zgodnie z jej art. 63 ust. 9–10 wypłata świadczenia pielęgnacyjnego będzie wstrzymywana, jeśli osoba niepełnosprawna lub uprawniona do jej reprezentowania złoży wniosek o świadczenie wspierające. Gdyby zaś odmówiono jego przyznania lub wniosek zostanie przez ZUS pozostawiony bez rozpatrzenia, to wtedy świadczenie pielęgnacyjne będzie wypłacane od miesiąca, w którym opiekun przestał je otrzymywać. Wśród samorządów pojawiły się natomiast pytania, skąd będą wiedziały, że osoba niepełnosprawna złożyła wniosek o świadczenie wspierające, skoro przepisy nie wymagają, aby informowała o tym instytucję wypłacającą świadczenie pielęgnacyjne. Jak wyjaśnia MRiPS, będą one miały zapewniony dostęp drogą elektroniczną – poprzez odpowiednie usługi wymiany danych w ramach Emp@tii – do danych ZUS o złożonych wnioskach i przyznanych świadczeniach wspierających.
– Będzie to dla nas ułatwienie, ale niekoniecznie ta usługa może całkowicie rozwiązać problem nienależnie pobranego świadczenia pielęgnacyjnego, bo przepisy ustawy zakładają, że świadczenie wspierające będzie można otrzymać już od dnia złożenia wniosku do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia – mówi Magdalena Rynkiewicz-Stępień, zastępca dyrektora Miejskiego Centrum Świadczeń w Opolu.
Jednocześnie dodaje, że we wspomnianym materiale informacyjnym MRiPS zapewnia, że osoba niepełnosprawna, składając w ZUS wniosek o świadczenie wspierające, będzie mogła zdecydować, od jakiego miesiąca chce je mieć przyznane, co zdaniem resortu ma spowodować, że nie dojdzie do sytuacji otrzymania świadczenia wspierającego za ten sam okres, w którym opiekun pobierał świadczenie pielęgnacyjne, i tym samym nie będzie nienależnie pobranych pieniędzy z gminy.
Co istotne, analogiczny sposób postępowania z zawieszaniem wypłaty pomocy finansowej będzie dotyczył również dwóch innych świadczeń, które otrzymują osoby sprawujące opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, czyli specjalnego zasiłku opiekuńczego i zasiłku dla opiekuna, bo ich również nie będzie można łączyć ze świadczeniem wspierającym.©℗