Straż Graniczna będzie sprawniej załatwiać sprawy obcokrajowców przekraczających polską granicę. Za rok dostanie z ZUS dane o zatrudnieniu cudzoziemców i ich zarobkach w polskich firmach.

7 kwietnia wchodzi w życie nowelizacja z 9 marca ustawy o cudzoziemcach (Dz.U. poz. 547), która wzmacnia uprawnienia Straży Granicznej (SG) względem obcokrajowców przekraczających granicę Polski – obywateli zarówno UE, jak i państw trzecich. Zmiany mają dostosować polskie prawo do dwóch rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (UE):

  • 2018/1860 z 28 listopada 2018 r. w sprawie użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen do celów powrotu nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich,
  • 2018/1861 z 28 listopada 2018 r. w sprawie utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen (SIS) w dziedzinie odpraw granicznych, zmiany konwencji wykonawczej do układu z Schengen oraz zmiany i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1987/2006.

Nowe przepisy przenoszą kompetencje szefa Urzędu ds. Cudzoziemców na komendanta głównego Straży Granicznej jako organu wyższego stopnia w stosunku do komendantów oddziałów SG i komendantów placówek SG. Dotyczy to takich spraw, jak np. zobowiązanie cudzoziemca do powrotu oraz spraw związanych z tą procedurą, czyli m.in. udzielenia i cofnięcia zgody na pobyt ze względów humanitarnych oraz udzielenia i cofnięcia zgody na pobyt tolerowany.

Z 14 do 7 dni zostanie skrócony termin na wniesienie odwołania w sprawie: wydania i wymiany karty pobytu w związku z udzieleniem zgody na pobyt ze względów humanitarnych, wydania i wymiany dokumentu „zgoda na pobyt tolerowany”, zobowiązania cudzoziemca do powrotu, ustalenia wysokości kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu do powrotu, udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych, udzielenia zgody na pobyt tolerowany, cofnięcia zgody na pobyt ze względów humanitarnych oraz cofnięcia zgody na pobyt tolerowany.

Skrócony zostanie także termin dobrowolnego powrotu cudzoziemca liczony od wydania decyzji w tej sprawie. Do tej pory obcokrajowiec miał na to od 15 do 30 dni. Po zmianach będzie na to od 8 do 30 dni.

Szef Urzędu ds. Cudzoziemców będzie decydował o odmowie wjazdu i pobytu na terytorium państw Schengen wtedy, gdy wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa oraz gdy cudzoziemiec został skazany za przestępstwo na co najmniej rok więzienia lub próbował uzyskać prawo do wjazdu na terytorium Schengen z ominięciem przepisów. Takiej decyzji nie trzeba będzie uzasadniać ani dostarczać cudzoziemcowi.

Do 10 lat (z obecnych 5 lat) zostanie wydłużony maksymalny czas zakazu wjazdu do Polski i strefy krajów Schengen dla cudzoziemca, co do którego istnieje obawa, że może prowadzić działalność terrorystyczną lub szpiegowską, albo który jest podejrzewany o popełnienie jednego z tych przestępstw.

Pracodawcy zatrudniający cudzoziemców powinni zwrócić uwagę, że w myśl art. 3 nowelizacji ZUS już za 12 miesięcy przekaże Straży Granicznej i Państwowej Inspekcji Pracy szczegółowe dane dotyczące zatrudnienia cudzoziemców w polskich firmach. Będą one zawierały informacje dotyczące pracodawcy, np. adres miejsca prowadzenia działalności, liczbę obcokrajowców zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych, ich obywatelstwa, a także tytuły ubezpieczenia, co przekłada się na rodzaj umowy, na podstawie której cudzoziemiec jest zatrudniony.

Informacja ZUS dla SG i PIP będzie zawierała też szczegółowe dane na temat cudzoziemca, w tym datę jego zatrudnienia i zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych, daty zakończenia tego ubezpieczenia, wymiaru czasu pracy i wysokości jego wynagrodzenia. ©℗