Zalecenia przekazane podmiotowi prowadzącemu żłobek po jego kontroli nie są aktem administracyjnym nakładającym obowiązek lub pozbawiającym jakiegoś uprawnienia. Dlatego nie może on ich zaskarżyć.
Tak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Gliwicach, do którego wpłynęła skarga od właściciela żłobka. Jego placówka została skontrolowana przez pracowników urzędu miasta. Po zakończeniu kontroli został sporządzony protokół, w którym wskazano nieprawidłowości w funkcjonowaniu żłobka oraz zalecono ich usunięcie w ciągu siedmiu dni. Urzędnicy stwierdzili m.in., że liczba opiekunów była niedostosowana do liczby dzieci, dwoje z nich znajdowało się w grupie przedszkolnej znajdującej się w tym samym budynku, a w łazience nie zachowano czystości.
Właściciel żłobka odniósł się na piśmie do stawianych zarzutów, ale jego uwagi nie zostały uwzględnione, więc zaskarżył zalecenia pokontrolne do WSA. Jego zdaniem naruszają one przepisy ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 204), bo organ kontrolny w ich treści wymienił jedynie nieprawidłowości, w żaden sposób ich nie uzasadniając, i nie wskazał, jakie standardy dotyczące sprawowania opieki nad dziećmi zostały naruszone. Prowadzący placówkę podał też, że urzędnicy nie prosili o dodatkowe wyjaśnienia i opisali jedynie stan faktyczny, nie badając, jaka była jego przyczyna i kontekst (w skardze tłumaczył, że dwójka dzieci ze żłobka była w odwiedzinach u przedszkolaków, a łazienka była wizytowana tuż po tym, gdy odbyła się zmiana pieluch u maluchów).
Jednak WSA odrzucił skargę, uznając, że jest niedopuszczalna. Powołał się przy tym na przepisy ustawy z 30 sierpnia 2002 r. o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.), które zawierają zamknięty katalog aktów lub czynności, na które przysługuje prawo do złożenia skargi. Wśród nich są m.in. decyzje, postanowienia, akty prawa miejscowego oraz bezczynne i przewlekłe prowadzenie postępowania. Natomiast w ocenie sądu zaskarżona czynność nie mieści się we wspomnianym katalogu. Przypomniał, że zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy żłobkowej w przypadku stwierdzenia, że żłobek nie spełnia standardów dotyczących opieki, to organ nadzoru zobowiązuje go do usunięcia nieprawidłowości w wyznaczonym terminie, a gdy do tego nie dojdzie, wójt (burmistrz lub prezydent miasta) wykreśla go z rejestru.
Zdaniem WSA z takiego brzmienia przepisów nie wynika, aby zalecenia pokontrolne były aktem administracyjnym, w którym orzeka się o nałożeniu obowiązku albo pozbawieniu uprawnienia. Zawierają one jedynie ustalenia dotyczące określonego stanu faktycznego oraz wnioski zmierzające do wyeliminowania nieprawidłowości, co samo w sobie nie stanowi rozstrzygnięcia nadzorczego. Nie jest też aktem władczej ingerencji w sferę działania kontrolowanej jednostki. Takim aktem jest dopiero wykreślenie żłobka z rejestru, które następuje w trybie decyzji administracyjnej, wydanej na podstawie art. 57 ust. 5 ustawy. To oznacza, że jeżeli na skutek niezrealizowania zaleceń pokontrolnych prowadzone postępowanie doprowadziłoby na dalszym etapie do wydania decyzji o usunięciu żłobka z rejestru, to dopiera ona mogłaby być przedmiotem skargi do sądu. ©℗
orzecznictwo
Postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 19 stycznia 2023 r., sygn. akt III SA/Gl 700/22 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
