Jednostki samorządu terytorialnego (JST) będą mogły otrzymać z budżetu państwa dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie zadań związanych z pomocą obywatelom Ukrainy – zakłada projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. W przypadku dofinansowania zadań własnych bieżących i inwestycyjnych kwota dotacji może stanowić więcej niż 80 proc. kosztów realizacji zadania – czytamy w projekcie.
W Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) powstanie Fundusz Pomocy, z którego będzie finansowana pomoc uchodźcom z Ukrainy. JST będą gromadzić pieniądze z funduszu na wydzielonym rachunku dochodów, a wójt, zarząd powiatu i zarząd województwa będą musieli opracować plan finansowy dla tego rachunku. Środki będą mogły być przeznaczone m.in. na zwrot wydatków poniesionych od 24 lutego 2022 r
– Tworzymy rezerwę celową, która za pośrednictwem wojewodów będzie trafiała do samorządów – zapowiedział wczoraj premier Mateusz Morawiecki, prezentując projekt. Dodał, że będą to pieniądze przeznaczone m.in. na ochronę zdrowia i edukację.
Specustawa, której przepisy będą obowiązywały z mocą wsteczną od 24 lutego 2022 r., tworzy podstawę prawną dla dotychczasowej pomocy organizowanej przez samorządy. Dookreśla, że JST „z własnej inicjatywy i w zakresie posiadanych środków” może zapewnić pomoc obywatelom Ukrainy. Zakres pomocy ma być określony w uchwale organu stanowiącego JST (związku JST lub związku metropolitalnego). „Formy i tryb udzielania pomocy określa właściwy organ wykonawczy danej jednostki lub związku” – czytamy w projekcie.
Projekt specustawy zakłada ponadto, że wydatki bieżące z budżetu JST zostaną pomniejszone o wydatki na pomoc obywatelom Ukrainy przy ustalaniu ograniczeń spłaty długu JST na 2023 r. i kolejne (w części, w jakiej nie są finansowane środkami publicznymi otrzymanymi przez JST na ten cel). Dodatkowo w 2022 r. części oświatowa, wyrównawcza, równoważąca i regionalna subwencji ogólnej będą mogły być przekazywane JST wcześniej, niż jest to określone w ustawie o dochodach JST.
Rząd przychylił się do postulatu Związku Miast Polskich. Zgodnie z propozycją ZMP gminy, związki międzygminne i stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego będą mogły udzielać pomocy (także finansowej) społecznościom lokalnym i regionalnym innych państw.
– Dzięki temu miasta będą mogły wspierać finansowo i rzeczowo z własnych środków budżetowych nasze miasta partnerskie na Ukrainie – mówi Krzysztof Kosiński, prezydent Ciechanowa.
Mateusz Karciarz z Kancelarii Radców Prawnych Zygmunt Jerzmanowski i Wspólnicy podkreśla, że dotychczasowe przepisy odnoszą się wyłącznie do udzielania pomocy między JST w kraju. Dodaje, że pomoc odbywa się na podstawie porozumień między poszczególnymi jednostkami dotyczących przekazania dotacji. – Zakładam, że w przypadku wsparcia dla ukraińskich miast forma będzie uproszczona – mówi prawnik.
W projekcie czytamy, że podstawą udzielania tej pomocy jest uchwała organu stanowiącego gminy, związku międzygminnego lub właściwego organu statutowego stowarzyszenia jednostek samorządy terytorialnego. – Uchwała jest konieczna, aby na jej podstawie uwzględnić wydatek w budżecie JST – mówi Mateusz Karciarz. ©℗
Etap legislacyjny
Projekt przyjęty przez rząd
