Rozstrzygnięcie komisji rekrutacyjnej żłobka powinno mieć formę decyzji administracyjnej z wszystkimi wiążącymi się z tym wymogami formalnymi i prawem do skutecznego środka odwoławczego.

Tak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim, który rozpatrywał skargę złożoną przez rodziców. Ich dziecko w maju 2021 r. nie zostało przyjęte do żłobka, dlatego wystąpili do komisji rekrutacyjnej z żądaniem uzasadnienia tej odmowy. Takiej odpowiedzi na piśmie udzielił rodzicom dyrektor żłobka, oni zaś skierowali swoje pismo nazwane odwołaniem od decyzji komisji rekrutacyjnej, w którym domagali się przyjęcia córki do placówki. Dyrektor odpowiedział kolejnym pismem w czerwcu 2021 r., i to właśnie na nie rodzice złożyli skargę do WSA, uznając ją za decyzję administracyjną i w związku z tym, że ich zdaniem doszło do naruszenia przepisów dotyczących przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego, wnieśli o jej zmianę lub stwierdzenie jej nieważności.
Dyrektor żłobka w odpowiedzi na skargę wskazał, że powinna być oddalona. Podkreślił, że przywoływane przez rodziców przepisy prawa oświatowego nie znajdują tutaj zastosowania z uwagi na fakt, że żłobki podlegają pod ustawę z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 75 ze zm.). Brak jest więc podstaw do stosowania przepisów prawa oświatowego w zakresie postępowania rekrutacyjnego do żłobka.
Sąd orzekł o bezskuteczności zaskarżonej czynności, czyli odmowy przyjęcia dziecka do żłobka. Na początku wyjaśnił, że przepisy ustawy żłobkowej nie regulują wyraźnie formy, w jakiej organ żłobka (dyrektor) rozstrzyga o objęciu dziecka opieką lub o odmowie przyjęcia, przyjmuje się jednak, że podobnie jak ma to miejsce w placówkach oświatowych, jest to rozstrzygnięcie administracyjne – jako oparte na przepisach prawa, zewnętrzne, władcze i jednostronne oświadczenie woli organu administracji, określające sytuację prawną dziecka. Tym samym odmowa wymaga wydania decyzji administracyjnej. WSA dodał, że powyższy pogląd znajduje oparcie w generalnej regule, zgodnie z którą w przypadkach gdy ustawa upoważnia jakiś organ do rozstrzygnięcia indywidualnej sprawy jednostki, ale nie wskazuje wyraźnie formy prawnej jego działania, należy kierować się tzw. domniemaniem rozstrzygnięcia sprawy w formie decyzji administracyjnej.
Jednocześnie jednak w ocenie WSA, wbrew żądaniu rodziców, nie da się pism i czynności podejmowanych w sprawie zakwalifikować jako decyzji, a złożonego przez nich odwołania – jako pisma procesowego składanego w toku postępowania administracyjnego. W efekcie dokonywanie ex post uznania tych pism za akty postępowania decyzyjnego i odwoławczego, które zostały wydane w trybie ogólnoadministracyjnym, jest nieuprawnione. Z tego względu WSA postanowił uchylić skutki prawne odmowy przyjęcia dziecka do żłobka, a jego organy mają obowiązek rozstrzygnięcia tej kwestii zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego. Z tego samego powodu zdaniem sądu przedwczesne i niedopuszczalne na tym etapie jest odnoszenie się do przyczyn odmowy i kryteriów kwalifikacyjnych, o których jest mowa w skardze. Dopiero bowiem gdy rozstrzygnięcie organu w tej sprawie będzie wydane we właściwej formie i trybie, może być przedmiotem kontroli sądowej – jeśli zostanie zaskarżone. ©℗

orzecznictwo

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 3 listopada 2021 r., sygn. akt II SA/Go 680/21. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia