Radni miasta chcą przekazać 80 tys. zł dla komendy miejskiej policji na zakup samochodu osobowego. Wójt już sporządził projekt uchwały w sprawie zgody na porozumienie z komendą wojewódzką policji i załącznikiem w postaci tego porozumienia. Równolegle przygotował projekt zmiany uchwały budżetowej i wykazał wydatek w dziale 754, rozdziale 75404, paragrafie 2300. Czy takie działania są prawidłowe?
Analiza podanego stanu faktycznego wymaga podejścia dwuaspektowego – z perspektywy uchwały budżetowej i uchwały dotyczącej porozumienia ws. przekazania środków finansowych dla komendy miejskiej policji.
Koncepcja ujęcia wskazanych środków w wydatkach budżetowych jest właściwa. Podobnie jak przywołane podziałki klasyfikacji budżetowej, jakkolwiek są one kwestią wtórną wobec legalności wydatku od strony materialnoprawnej. Dla przypomnienia: klasyfikację budżetową środków wyznacza rozporządzenie z 2 marca 2010 r. ministra finansów w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. Podane w zapytaniu podziałki zostały zaś oznaczone jako: dział 754 („Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa”), rozdział 75404 („Komendy Wojewódzkie Policji”), paragraf 2300 („Wpłaty jednostek na państwowy fundusz celowy”). Wspomniany paragraf wydatkowy obejmuje w szczególności wpłaty, o których mowa w art. 13 ust. 3, 4a i 4e ustawy o Policji; wpłaty, o których mowa w art. 8a ust. 1 ustawy o Straży Granicznej oraz te z art. 19b–19d i 19g ustawy o Państwowej Straży Pożarnej.
Inaczej należy ocenić koncepcję przyjęcie ewentualnej uchwały rady gminy w sprawie zgody na zawarcie porozumienia z komendą wojewódzką policji z jednoczesnym ustaleniem treści tego porozumienia. Odniesienie się do tej kwestii wymaga oceny pod kątem istnienia podstaw prawnych do podjęcia przez radę gminy tego typu uchwały. Krótko mówiąc, chodzi o to, czy rada gminy ma kompetencje, by przyjmować takie rozwiązanie. Powyższe należy rozważyć w kontekście ww. regulacji ustawy o Policji oraz ustawy o samorządzie gminnym.
I tak we wspomnianej ustawie o Policji na uwagę zasługuje m.in. art. 13 ust. 3, gdzie postanowiono, że: „Jednostki samorządu terytorialnego, państwowe jednostki organizacyjne, stowarzyszenia, fundacje, banki oraz instytucje ubezpieczeniowe mogą uczestniczyć w pokrywaniu wydatków inwestycyjnych, modernizacyjnych lub remontowych oraz kosztów utrzymania i funkcjonowania jednostek organizacyjnych Policji, a także zakupu niezbędnych dla ich potrzeb towarów i usług”.
Z kolei z ust. 4e pkt 2 ww. art. 13 wynika, że środki finansowe uzyskane przez policję w trybie i na warunkach określonych na podstawie ww. umów i porozumień zawartych przez komendantów wojewódzkich lub komendanta stołecznego albo podległych im komendantów powiatowych są przychodami wojewódzkich funduszy. Z tych regulacji wynika prawna możliwość uczestniczenia JST w pokrywaniu części kosztów funkcjonowania policji. Jednostki te mogą dokonywać zarówno wydatków bieżących, jak i majątkowych. Co jednak istotne, wskazane regulacje ustawy o Policji nie przewidują, by rada gminy (jako organ stanowiący) podejmowała w tym zakresie jakiekolwiek uchwały, a tym bardziej, by rada formułowała treść ww. porozumienia jako załącznik do takiej uchwały.
Powyższe założenie ma potwierdzenie m.in. w uchwale Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu z 16 maja 2018 r. (nr 70/2018), gdzie wskazano, że: „Podstawą przekazania środków pieniężnych przez gminę na Fundusz Wsparcia Policji jest uchwalony budżet. W związku z tym rada gminy nie podejmuje kolejnych uchwał wyrażających zgodę na dokonanie tej operacji finansowej”.
Warto także dodać, że kompetencja rady gminy w ww. zakresie nie wynika także z ustawy o samorządzie gminnym, np. z art. 7 ust. 1 pkt 14 tej ustawy, który stanowi, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.
Zestawienie wskazanych argumentów prowadzi do wniosku, że legalną przesłanką przekazania środków finansowych z przeznaczeniem dla komendy miejskiej policji jest po pierwsze określenie wydatków w budżecie gminy z przeznaczeniem na tzw. Fundusz Wsparcia Policji, po drugie zawarcie porozumienia przez gminę z komendantem wojewódzkim policji w sprawie sfinansowania części kosztów ww. komendy miejskiej. Rada nie ma jednak prawa do tego, by w odrębnej uchwale wyrażać zgodę na zawarcie ww. porozumienia ani ustalać jego treści. Byłoby to przekroczenie kompetencji, co z dużym prawdopodobieństwem skutkowałoby interwencją nadzorczą ze strony właściwej miejscowo regionalnej izby obrachunkowej.
Podstawa prawna
art. 13 ust. 3, ust. 4e pkt 2 ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o Policji (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 360; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1005.)
art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 713; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1372)
rozporządzenie z 2 marca 2010 r. ministra finansów w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1053; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1382)
ustawa z 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 305; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 464)
ustawa z 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1123; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 464)
