Wójt nakazał przygotowanie projektu uchwały zmieniającego poprzednią uchwałę rady gminy w sprawie opłat wodociągowo-kanalizacyjnych. Konkretnie chodzi o wydłużenie terminu obowiązywania dopłat do jednego metra sześciennego wody i ścieków – z końca czerwca do końca sierpnia br. Aktualna taryfa wodociągowo-kanalizacyjna dla odbiorców usług z naszej miejscowości została zatwierdzona przez Wody Polskie 1 lipca 2018 r. z okresem obowiązywania do 1 lipca 2021 r. Czy w tej sytuacji wydłużenie dopłat będzie legalne?

Nie, w podanych okolicznościach przyjęcie zmiany uchwały w sprawie dopłaty do jednego metra sześciennego dostarczanej wody oraz do jednego metra sześciennego odprowadzanych ścieków dla samorządowego zakładu budżetowego byłoby działaniem prawnie wadliwym. Doszłoby bowiem do przeciągnięcia wsparcia gminy poza końcowy termin obowiązywania taryfy wodociągowo-kanalizacyjnej. Przy czym analiza podanego zapytania wymaga zasadniczo odniesienia się do regulacji o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (dalej: u.z.z.w.) oraz ustawy z o finansach publicznych (u.f.p.). I tak w ustawie o finansach publicznych na szczególną uwagę zasługuje art. 14 pkt 3, z którego wynika, że zadania własne jednostki samorządu terytorialnego w zakresie:
  • wodociągów i zaopatrzenia w wodę,
  • kanalizacji,
  • usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych,
  • utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych,
  • wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych,
  • zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz
– mogą być wykonywane przez samorządowe zakłady budżetowe.
Zasady przyznawania dotacji
Samorządowe zakłady budżetowe mogą uzyskiwać specjalne dotacje przedmiotowe, o których z kolei mowa w art. 219 u.f.p. Jak bowiem wynika z treści tego artykułu:
1. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być udzielane dotacje przedmiotowe dla samorządowych zakładów budżetowych, kalkulowane według stawek jednostkowych.
2. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być udzielane dotacje przedmiotowe również innym podmiotom niż wymienione w ust. 1, o ile odrębne przepisy tak stanowią.
3. Kwoty i zakres dotacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określa uchwała bud żetowa.
4. Stawki dotacji przedmiotowych ustala organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.
W drugiej ze wskazanych ustaw, czyli u.z.z.w., w art. 24 ust. 6 z kolei postanowiono, że: „Rada gminy może podjąć uchwałę o dopłacie dla jednej, wybranych lub wszystkich taryfowych grup odbiorców usług. Dopłatę gmina przekazuje przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu”. Wskazane regulacje pozostają więc we wzajemnym funkcjonalnym związku, bowiem gmina przyznaje dopłatę w formie prawnej, a określonej przez u.f.p., czyli w formie dotacji przedmiotowej. Na uwagę zasługuje także art. 24b u.f.p., który wskazuje, że taryfa podlega zatwierdzeniu przez organ regulacyjny, z wyłączeniem taryfy zmienionej w związku ze zmianą stawki podatku od towarów i usług oraz że przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne przekazuje organowi regulacyjnemu wniosek o zatwierdzenie taryfy w terminie 120 dni przed dniem upływu okresu obowiązywania dotychczasowej taryfy. Jak zaś podano w zapytaniu, taryfa została zatwierdzona na trzy lata, co ma normatywną podstawę w art. 20 ust. 1 w u.z.z.w., z którego wynika, że przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne określa ją na okres trzech lat. Zgodnie zaś z art. 24f ust. 1 tego samej regulacji zatwierdzona taryfa oraz tymczasowa taryfa wchodzą w życie po upływie siedmiu dni od dnia ogłoszenia, o którym mowa w art. 24e ust. 1.
Ponad limit
Na podstawie ww. regulacji taryfa została zatwierdzona przez tzw. organ regulacyjny, którym jest dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, na okres od 1 lipca 2018 r. do 1 lipca 2021 r. Natomiast projekt zmiany uchwały w sprawie dopłat przewiduje wydłużenie dopłat do taryfy za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (dotacja dla samorządowego zakładu budżetowego) ponad okres obowiązywania ww. zatwierdzonej taryfy przez organ regulacyjny, czyli przekracza termin końcowy obowiązywania taryfy, czyli 1 lipca 2021 r. Przyjęcie takiego rozwiązania legislacyjnego jest niezgodne z podanymi wyżej przepisami. Potwierdza to uchwała nr KI.4110.66.2021 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie z 24 lutego 2021 r., która została podjęta w podobnej sprawie (źródło: bip.krakow.rio.gov.pl). Stwierdzono w niej m.in., że rada gminy ustalając okres stosowania dopłat do taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków z wykroczeniem poza termin obowiązywania tych taryf, w sposób istotny naruszyła art. 24 ust. 6 u.z.z.w.
Byli partnerzy obrzucają się śmieciami
Byli partnerzy obrzucają się śmieciami

Zobacz również
Podstawowymi dokumentami regulującymi zasady rozliczeń za dostarczoną wodę i odprowadzone ścieki w relacji między przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a odbiorcą są: taryfa zbiorowego zaopatrzenie w wodę (wodociągowa); taryfa za zbiorowe odprowadzanie ścieków (kanalizacyjna). Dokumenty te są zatwierdzane przez Wody Polskie na okres trzech lat.
Warto również jeszcze wspomnieć o wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 31 stycznia 2018 r. (sygn. akt II SA/Go 834/17), gdzie podkreślono, że: „Organem właściwym do nadzoru nad działalnością gminy w sprawach uchwał dotyczących dopłat do grup taryfowych wydawanych na podstawie art. 24 ust. 6 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1152) pozostaje Regionalna izba obrachunkowa”.
Podstawa prawna
art. 20, art. 24 ustawy z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2028);
art. 14 pkt 3, art. 24b, art. 219 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 305).