Aby w sporządzanych sprawozdaniach za 2020 r. uniknąć najczęściej powtarzających się błędów, jakie wskazują w swoich protokołach kontrole, zwracamy uwagę na niektóre z nich. Przypominając przy tym, że kwoty wykazane w sprawozdaniach powinny być zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej.

TEMAT: Sprawozdania
PROBLEM: Jak uniknąć najczęściej powtarzających się błędów, jakie prezentują kontrole w protokołach?
Jednostki samorządu terytorialnego oraz samorządowe jednostki budżetowe, a także samorządowe zakłady budżetowe za roku 2020 sporządzają:
  • sprawozdania budżetowe na podstawie rozporządzenia ministra rozwoju i finansów z 9 stycznia 2018 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej,
  • sprawozdania w zakresie operacji finansowych na podstawie rozporządzenia ministra finansów z 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań dla jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych.
Aby w sporządzanych sprawozdaniach za 2020 r. uniknąć najczęściej powtarzających się błędów, jakie wskazują w swoich protokołach kontrole, zwracamy uwagę na niektóre z nich. Przypominając przy tym, że kwoty wykazane w sprawozdaniach powinny być zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej.

rb-27S

Jest to sprawozdanie z wykonania planu dochodów budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego.
Sporządzając Rb-27S, jednostka samorządu terytorialnego m.in. powinna pamiętać, że:
  • w zakresie subwencji ogólnej części oświatowej powinny wystąpić różne kwoty w kolumnach „Dochody wykonane”, „Dochody otrzymane”. Dane prezentowane w kolumnie „Dochody wykonane” powinny być zgodne z kwotami subwencji ogólnej i jej poszczególnych części przekazanymi przez ministra finansów na 2020 r. Natomiast „Dochody otrzymane” to kwoty części oświatowej subwencji ogólnej, które wpłynęły na rachunek bankowy jednostek samorządu terytorialnego w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. Należy zwrócić uwagę, że w zakresie subwencji ogólnej części oświatowej wszystkie jednostki samorządu w Polsce powinny mieć różne kwoty w kolumnie „Dochody wykonane”, „Dochody otrzymane”. Uwaga! Jeżeli w jednostce samorządu występują w zakresie części oświatowej takie same kwoty, to należy sprawdzić ewidencję, ponieważ jest to nieprawidłowe.
  • w zakresie udziałów jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych powinny wystąpić różne kwoty w kolumnach „Dochody wykonane”, „Dochody otrzymane”. Dane prezentowane w kolumnie „Dochody wykonane” to kwoty przekazane do jednostki samorządu terytorialnego. Muszą być one zgodne z kwotami wykazanymi przez Ministerstwo Finansów (departament przekazujący udziały jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych) w informacji, która do 10 lutego 2021 r. jest zamieszczana w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego ds. finansów publicznych. Natomiast „Dochody otrzymane” to kwoty udziałów, które wpłynęły na rachunek bankowy jednostki samorządu terytorialnego w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r.
  • w zakresie udziału jednostek samorządu terytorialnego w podatku dochodowym od osób prawnych „Dochody wykonane (wpływy minus zwroty)” to kwoty, które powinny być zgodne z danymi wykazanymi w informacji udostępnionej do 10 lutego 2021 r. w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego ds. finansów publicznych. Natomiast dane w kolumnie „Dochody otrzymane” to kwoty dochodów otrzymanych na rachunek bankowy jednostki samorządu terytorialnego w okresie od 1 stycznia 2020 do 31 grudnia 2020 r. pomniejszone o dokonane zwroty.
  • dochody budżetowe pobierane przez urzędy skarbowe na rzecz jednostki samorządu terytorialnego z tytułu podatków i opłat (paragraf 0350; 0360; 0500) – „Dochody wykonane (wpływy minus zwroty)” to kwoty, które powinny być zgodne z danymi wykazanymi w informacji udostępnionej do 10 lutego 2021 r. w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego ds. finansów publicznych. Zaś dane w kolumnie „Dochody otrzymane” to kwoty dochodów otrzymanych na rachunek bankowy jednostki w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. pomniejszone o dokonane zwroty.
WAŻNE! Zarówno udziały jednostek samorządu terytorialnego w podatku dochodowym od osób prawnych (paragraf 0020), jak i pozostałe dochody realizowane przez urzędy skarbowe na rzecz jednostki samorządu terytorialnego (paragrafy: 0350; 0360; 0500) nie wykazują nadpłat (kolumna 11 sprawozdania Rb-27S).
Gminy i miasta na prawach powiatu, powinny pamiętać, że w zakresie części sprawozdania: „Skutki decyzji wydanych przez organ podatkowy na podstawie ustawy – Ordynacja podatkowa, obliczone za okres sprawozdawczy” w kolumnie 14 „Umorzenie zaległości podatkowych”, nie należy wykazywać kwot wynikających z decyzji wydanych na podstawie art. 67d par. 1 ustawy – Ordynacja podatkowa.
Pytanie: Czy gmina w sprawozdaniu Rb-27S w kolumnie 15 „Rozłożenia na raty, odroczenia terminu płatności podatku, zwalniania z obowiązku pobrania bądź ograniczenia poboru” powinna wykazywać dane, skoro została wprowadzona zmiana w art. 32 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego?
Odpowiedź: Zgodnie z art. 48 ustawy z 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 w ustawie z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w art. 32 ust. 3 zdanie drugie otrzymało brzmienie: „Do dochodów, które jednostka samorządu terytorialnego może uzyskać, zalicza się także skutki finansowe wynikające z zastosowania, przewidzianych w przepisach prawa podatkowego, ulg podatkowych oraz ulg w spłacie zobowiązań podatkowych w postaci umorzenia w całości lub w części zaległości podatkowych”. A zatem po zmianie zapisów art. 32 ust 3 ww. ustawy do ustalenia części wyrównawczej subwencji ogólnej i wpłat nie będą brane pod uwagę skutki finansowe wynikające z zastosowania przewidzianych w przepisach prawa podatkowego rozłożenia na raty, odroczenia terminu płatności podatku, zwalniania z obowiązku pobrania bądź ograniczenia poboru.
Natomiast sprawozdanie Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego jest sporządzane na podstawie rozporządzenia ministra rozwoju i finansów z 9 stycznia 2018 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej, które w tym zakresie nie uległo zmianie. W związku z tym, w przypadku gdy organ podatkowy skorzystał z przewidzianych w przepisach prawa podatkowego upoważnień i w 2020 r. wydał decyzje dotyczące rozłożenia na raty, odroczenia terminu płatności podatku, zwalniania z obowiązku pobrania bądź ograniczenia poboru, to kwoty należy zaprezentować w sprawozdaniu Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego oraz w rocznym Rb-PDP z wykonania dochodów podatkowych gminy/miasta na prawach powiatu – zgodnie z zapisami instrukcji określonej w załączniku nr 36 do rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej.

rb-28S

Jest to sprawozdanie z wykonania planu wydatków budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego. Sprawozdania sporządza się następująco:
1) w kolumnie „Plan” wykazuje się plan finansowy ustalony przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem zmian dokonanych w trybie ustawy o finansach publicznych;
2) w kolumnie „Wydatki wykonane” wykazuje się zrealizowane wydatki, w tym wydatki, które nie wygasły z upływem roku budżetowego oraz wydatki zrealizowane w ramach funduszu sołeckiego. Dane w sprawozdaniach wykazuje się według klasyfikacji budżetowej obowiązującej w roku, za który sporządzane jest sprawozdanie. Jednostki samorządu terytorialnego sporządzają zbiorcze sprawozdania z wykonania planu wydatków w pełnym zakresie informacji wynikających ze sprawozdań jednostkowych otrzymanych z jednostek realizujących wydatki.
Pytanie: Czy jednostka budżetowa (szkoła) może mieć w sprawozdaniu Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego wydatki niewygasające wykazane w kolumnie „Wydatki wykonane”?
Odpowiedź: Kwoty niezrealizowanych wydatków zapisane w budżecie jednostki samorządu terytorialnego wygasają z upływem roku budżetowego. Należy jednak zwrócić uwagę, że od tej zasady jest jeden wyjątek zapisany w art. 263 ustawy o finansach publicznych.
To organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może ustalić – w drodze uchwały – wykaz wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego, oraz określić ostateczny termin dokonania każdego wydatku ujętego w tym wykazie w następnym roku budżetowym. Zapisy ustawy stanowią, że środki finansowe na wydatki ujęte w wykazie, o których mowa w art. 263 ust. 2, są gromadzone na wyodrębnionym subkoncie podstawowego rachunku bankowego jednostki samorządu terytorialnego.
W związku z powyższym po podjęciu uchwały przez radę gminy, w której ustalono wykaz wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego 2020, środki finansowe na wydatki ujęte w tym wykazie należało przekazać z rachunku bankowego konta podstawowego gminy na wyodrębnione subkonto podstawowego rachunku bankowego gminy. Należy zwrócić uwagę, że wydatki niewygasające występują tylko w organie, a więc wystąpią tylko w sporządzanym przez gminę sprawozdaniu Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego, a nie w sprawozdaniu szkoły. Natomiast jeżeli wydatki niewygasające dotyczą zadania realizowanego przez szkołę, to szkoła dopiero w 2021 r., realizując to zadanie, będzie sporządzała z tych wydatków sprawozdanie Rb-28NWS z wykonania planu wydatków samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego, które nie wygasły z upływem roku budżetowego.

rb-st

Sporządzając sprawozdanie Rb-ST, jednostka samorządu terytorialnego powinna pamiętać, że prezentuje się w nim stan środków na rachunku budżetu jednostki samorządu terytorialnego na podstawie dowodów bankowych. W wierszu „Stan środków na rachunku budżetu jednostki samorządu terytorialnego” należy zaprezentować dane z konta 133 – „Rachunek budżetu”.
Pytanie: Miasto prowadzi subkonta do konta podstawowego 133, ponieważ gromadzimy tam środki z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych (133-1); Funduszu Dróg Samorządowych (133-2) i Dochody miasta (133-0). Czy miasto w sprawozdaniu Rb-ST powinno wykazać sumę z tych kont? Pytam, ponieważ na koncie 133-0 nie mamy pełnej kwoty części oświatowe subwencji, która wpłynęła w grudniu 2020 r. za styczeń 2021 r. Czy w sprawozdaniu miasto powinno wykazać kwotę stanowiącą sumy sald z konta 133-1, 133-2 i 133-0 i w wierszu „2. środki dotacji i subwencji przekazane w grudniu na styczeń następnego roku” pełną kwotę części oświatowej subwencji, która wpłynęła w grudniu 2020 r., a dotyczyła 2021 r.? Czy tylko tyle należy wykazać, ile pozostało na koncie 133-0 na 31 grudnia 2020 r.?
Odpowiedź: Jeżeli jednostka samorządu prowadzi subkonta do konta 133 (np. 133-0; 133-1; 133-2), to w sprawozdaniu Rb-ST należy wykazać stan środków z tych wszystkich rachunków, które stanowią konto 133, a są zaewidencjonowane pod symbolami kont 133-1;133-2 i 133-0. Zwracam uwagę, że prezentowany stan środków na rachunku budżetu jednostki samorządu terytorialnego powinien zachowywać zgodność z ewidencją księgową do ww. konta, które jest prowadzone na podstawie dokumentów bankowych. W związku z powyższym w wierszu „Stan środków na rachunku budżetu jednostki samorządu terytorialnego „należy zaprezentować dane z konta 133 – „Rachunek budżetu” wraz z subkontami do tego konta. Natomiast w wierszu „2. środki dotacji i subwencji przekazane w grudniu na styczeń następnego roku” należy zaprezentować tylko tę kwotę części oświatowej subwencji ogólnej, która wpłynęła w grudniu 2020 r. na styczeń 2021 r., która pozostała na koncie 133 „Rachunek budżetu”. Na przykład: 133-0 „Rachunek budżetu” – 1000 zł; 133-1 „Rachunek budżetu/RFIL” – 21 000 zł; 133 –2 „Rachunek budżetu/FDS” – 3000 zł. Część oświatowa subwencji ogólnej, która wpłynęła w grudniu 2020 r., a dotyczyła stycznia 2021 r. – 2100 zł, na 31 grudnia 2020 r. pozostało z tego tytułu na koncie tylko 1000 zł. W Rb-ST w wierszu „Stan środków na rachunku budżetu jednostki samorządu terytorialnego „25 000; w wierszu „2. środki dotacji i subwencji przekazane w grudniu na styczeń następnego roku” – 1000.

rb-50

Jest to sprawozdanie o dotacjach/wydatkach związanych z wykonywaniem zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami. Jednostki samorządu terytorialnego sporządzają sprawozdania według poszczególnych dysponentów środków budżetu państwa przekazujących dotacje, w szczegółowości: dział, rozdział, paragraf albo dział, rozdział, grupa paragrafów; sumowaniu podlegają kwoty wyszczególnione w rozdziałach. Sprawozdania Rb-50 sporządza się oddzielnie dla:
  • dotacji;
  • wydatków.
Jednostki organizacyjne lub jednostki obsługujące, które bezpośrednio realizują zadania z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone ustawami jednostce samorządu terytorialnego, sporządzają sprawozdanie jednostkowe Rb-50 o wydatkach i przekazują je zarządom jednostek samorządu terytorialnego. Miasta na prawach powiatu sporządzają odrębne sprawozdania Rb-50 dla zadań gminnych i powiatowych. W przypadku, gdy na mocy odrębnych przepisów zadanie z zakresu administracji rządowej jest realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego na podstawie porozumień z innymi jednostkami samorządu terytorialnego, to sprawozdania sporządzają jednostki przekazujące i otrzymujące dotacje. Należy zwrócić uwagę, że zarządy jednostek samorządu terytorialnego sporządzają sprawozdanie jednostkowe Rb-50 o dotacjach oraz sprawozdanie zbiorcze sprawozdanie Rb-50 o wydatkach i przekazują je dysponentom przekazującym dotacje. Sprawozdania Rb-50 powinny odzwierciedlać operacje dokonane w danym roku budżetowym. Jednostki samorządu terytorialnego mają nie wykazywać w nich środków własnych zaangażowanych w realizację zadań związanych z wykonywaniem zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami. W związku z powyższym w sprawozdaniu Rb-50 z dotacji należy wykazać dotacje otrzymane w danym roku budżetowym pomniejszone o dokonane zwroty do 31 stycznia roku następującego po roku budżetowym. Natomiast w sprawozdaniach Rb-50 o wydatkach należy wykazać wydatki poniesione na realizację zadań w danym roku bud żetowym z dotacji otrzymanej w danym roku budżetowym.
Pytanie: Czy powiat sprawozdanie Rb-50 przekazuje do NIK, jeżeli tak, to w jakiej formie.
Odpowiedź: Zgodnie z zapisami załącznika „Terminy przekazywania sprawozdań oraz odbiorcy sprawozdań w zakresie budżetów jednostek samorządu terytorialnego” do rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej sprawozdanie Rb-50 za IV kwartał zarząd jednostki samorządu terytorialnego przekazuje m.in. do wiadomości do delegatury Najwyższej Izby Kontroli w terminie do 15 lutego.
W związku z powyższym zarząd powiatu powinien przekazać sprawozdanie Rb-50 za IV kwartały 2020 r. w terminie do 15 lutego 2021 r. na elektroniczną skrzynkę podawczą Najwyższej Izby Kontroli. O czym mówi par. 25 załącznika nr 36 stanowiącego instrukcję sporządzania sprawozdań budżetowych w zakresie budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
Rekompensata za opłatę targową z automatu
Rekompensata za opłatę targową z automatu

Zobacz również
Za ubiegły rok jeszcze na starych zasadach
1 stycznia 2021 r. weszło w życie rozporządzenie ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej z 17 grudnia 2020 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz.U. poz. 2396). Jednak zgodnie z jego par. 11 przepisy tego aktu wykonawczego stosuje się po raz pierwszy do sporządzania kwartalnych sprawozdań za I kwartał 2021 r. oraz rocznych sprawozdań za rok budżetowy 2021. Do sporządzania kwartalnych sprawozdań za IV kwartał 2020 r. oraz rocznych sprawozdań za rok budżetowy 2020 mają nadal zastosowanie przepisy rozporządzenia ministra finansów z 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora inansów publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1773).
Podstawa prawna
• art. 263 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 869; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 2320)
• rozporządzenie ministra rozwoju i finansów z 9 stycznia 2018 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz.U. z 2020 r. poz. 1564)
• rozporządzenie ministra finansów w sprawie sprawozdań dla jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych z 4 marca 2010 r. (Dz.U. z 2014 r. poz. 1773)
• art. 48 ustawy z 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U. poz. 1086)
• ust. 3 art. 32 ustawy z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2020 r. poz. 23; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1086)