Z początkiem roku chcemy zmienić system opłat za odpady z domków letniskowych i nieruchomości rekreacyjno-wypoczynkowych. Chodzi o podział jednej, stałej stawki na cztery grupy, w zależności od pojemności pojemnika, podobnie jak przy opłatach dla nieruchomości niezamieszkałych. Czy RIO może mieć zastrzeżenia do takiego rozwiązania?
Z dużym prawdopodobieństwem taki zapis zostanie zakwestionowany przez organ nadzorczy. Nie jest bowiem dopuszczalne różnicowanie wysokości stawki przy odbiorze odpadów z nieruchomości rekreacyjno-wypoczynkowych.
Z art. 6i ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej u.c.p.g.) bowiem wynika, że obowiązek ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi powstaje:
1) w przypadku nieruchomości, na której zamieszkują mieszkańcy – za każdy miesiąc, w którym na danej nieruchomości zamieszkuje mieszkaniec;
2) w przypadku nieruchomości, na której nie zamieszkują mieszkańcy – za każdy miesiąc, w którym na danej nieruchomości powstały odpady komunalne;
3) w przypadku nieruchomości, na której znajduje się domek letniskowy, i innej nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe – za rok bez względu na długość okresu korzystania z nieruchomości.
Ustawodawca przewidział więc różne rodzaje nieruchomości, w stosunku do których obowiązują odmienne zasady ustalania opłat.
Nieruchomości oznaczone w punktach 2 i 3 wykazują pewne podobieństwo – z tej przyczyny, że są niezamieszkałe, w przeciwieństwie do nieruchomości oznaczonych w punkcie 1. Jednak na tym podobieństwa się kończą.
W przypadku nieruchomości, na której nie zamieszkują mieszkańcy, zgodnie z art. 6k ust. 2a pkt 5 u.p.c.g., rada ustala stawki opłat w wysokości nie wyższej niż „3,2 proc. przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem za pojemnik o pojemności 1100 litrów lub 1 proc. przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na jedną osobę ogółem za worek o pojemności 120 l, przeznaczone do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości; za pojemniki lub worki o mniejszej lub większej pojemności stawki opłat ustala się w wysokości proporcjonalnej do ich pojemności”. Stawki są więc zależne od pojemności worka lub pojemnika.
W przypadku domków letniskowych i innych nieruchomości na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, zgodnie z art. 6j ust. 3b u.c.p.g., „rada gminy uchwala ryczałtową stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie wyższą niż 10 proc. przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem”. Zatem jest możliwość ustalenia tylko jednej stawki opłaty, bez jej różnicowania, w zależności od wielkości pojemnika.
W kontekście podanego stanu faktycznego pomocny może okazać się wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 28 października 2020 r. (sygn. akt I SA/Bk 587/20). Przedmiotem oceny sądu była m.in. kwestia zapisów wprowadzających różnicowanie wysokości opłaty dla nieruchomości rekreacyjno-wypoczynkowych w zależności od wielkości pojemnika. Z uzasadnienia orzeczenia wynika wprost, że nie ma do tego podstawy prawnej, a analiza art. 6j ust. 3b u.c.p.g. nie pozostawia jakichkolwiek wątpliwości co do tego, że w przypadku nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe ustawodawca wprowadził roczną, ryczałtową stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami. Jest ona płatna raz w roku i nie zależy od rzeczywistej ilości odpadów gromadzonych na danej nieruchomości.
Podstawa prawna:
• art. 6j i art. 6k ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1439).
