Po listopadowych wyborach przy okazji zmiany włodarzy na stanowisku wójta, burmistrza lub prezydenta zmieniają się też sekretarze. Czy samorząd może zrezygnować z tego stanowiska, jeśli nie znajdzie odpowiedniego kandydata?
Nie. Artykuł 5 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1260 ze zm.) wyraźnie wskazuje, że istnieje obowiązek powołania sekretarza. Ustawa nie pozostawia tu zasadniczo wyboru. Taka osoba w urzędzie musi być. Nabór kandydatów na wolne stanowisko przeprowadza się nie później niż w ciągu trzech miesięcy od zwolnienia stanowiska.
Nie można go obsadzić w drodze powierzenia pełnienia obowiązków. Wyłączono w tym zakresie stosowanie art. 21 ustawy, zgodnie z którym – jeżeli takie są potrzeby jednostki – pracownikowi samorządowemu można powierzyć, na czas nie dłuższy niż trzy miesiące w roku kalendarzowym wykonywanie innej pracy niż określona w umowie o pracę, zgodnej z jego kwalifikacjami. Nie wyłączono jednak możliwości awansowania innego urzędnika na to stanowisko.
Sekretarz zatrudniany jest na podstawie umowy o pracę, przy czym obowiązuje otwarty i konkurencyjny nabór (art. 11 ustawy). Wójtowi przysługują wszelkie uprawnienia względem sekretarza gminy związane z relacją na linii pracodawca–pracownik. Dotyczy to zarówno wykonywania wszelkich czynności z zakresu stosunku pracy, jak również wydawania poleceń służbowych. Sekretarz podlega bezpośrednio kierownikowi urzędu, regulaminy organizacyjne nie mogą inaczej ukształtować jego umiejscowienia w strukturach.