Wybory samorządowe 2018. Kto i jak może głosować

Komu przysługuje czynne prawo wyborcze?

Czynne prawo wyborcze - tj. prawo wybierania -w wyborach samorządowych dorady gminy, rady powiatu i sejmiku wojewódzkiego ma obywatel polski oraz obywatel Unii Europejskiej nieposiadający polskiego obywatelstwa, który kończy 18 lat najpóźniej w dniu głosowania i na stałe zamieszkuje na obszarze gminy/powiatu/województwa, gdzie działa wybierany organ.

W przypadku wyborów organów stanowiących (wójta, burmistrza, prezydenta miasta) mają zastosowanie te same przepisy, co w przypadku odpowiadających im jednostek samorządu terytorialnego, tzn. na wójta może głosować osoba posiadająca prawo wybierania członków rady gminy itp.

Kto nie ma prawa głosować?

Czynne prawo wyborcze nie przysługuje osobom:

• pozbawionym praw publicznych w wyniku prawomocnego orzeczenia sądu;

• pozbawionym praw wyborczych w wyniku prawomocnego orzeczenia Trybunału Stanu;

• ubezwłasnowolnionym w wyniku prawomocnego orzeczenia sądu.

Głosowanie poza miejscem stałego zamieszkania

Obywatele, którzy stale zamieszkują obszar danej gminy, ale nie są w niej zameldowani, mogą zostać wpisani do rejestru wyborców po złożeniu pisemnego wniosku w urzędzie tej gminy. W dokumencie należy uwzględnić imię i nazwisko wnioskodawcy, imię ojca, datę urodzenia oraz numer ewidencyjny PESEL. Do wniosku należy też dołączyć:

• kserokopię aktualnego dokumentu tożsamości wnioskodawcy;

• pisemną deklarację, w której zainteresowany podaje swoje obywatelstwo i adres stałego zamieszkania na terytorium RP.

Decyzję o przyjęciu bądź odrzuceniu wniosku podejmuje wójt (burmistrz, prezydent miasta) w terminie 3 dni od wniesienia dokumentu.

Głosowanie poza granicami kraju

W przypadku wyborów samorządowych nie istnieje możliwość głosowania spoza granic kraju. Swój głos można oddać jedynie w Polsce – tam, gdzie dana osoba widnieje w rejestrze wyborców.

Głosowanie przez pełnomocnika

Do głosowania z wykorzystaniem pełnomocnictwa są uprawnione osoby o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności. Pełnomocnikiem może zostać wyłącznie obywatel wpisany do rejestru wyborców w danej gminie.

By uzyskać akt pełnomocnictwa niepełnosprawny wyborca musi złożyć stosowny wniosek do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) gminy najpóźniej w 10 dniu przed datą wyborów. Do dokumentu należy załączyć:

• kopię aktualnego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania lub jego tłumaczenie przysięgłe w przypadku obywateli UE bez obywatelstwa polskiego;

• pisemną zgodę pełnomocnika zawierającą jej nazwisko i imię (imiona) oraz adres zamieszkania, a także nazwisko i imię (imiona) osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania;

• kopię zaświadczenia o prawie do głosowania wydanego pełnomocnikowi w przypadku, gdy osoba ta nie jest wpisana do rejestru wyborców tej samej gminy, co udzielający pełnomocnictwa.

Wyborca niepełnosprawny może też głosować korespondencyjnie. Wybór tego rozwiązania powinien być zgłoszony przez niepełnosprawnego komisarzowi wyborczemu najpóźniej w 15. dniu przed dniem wyborów. Pakiet wyborczy zostanie dostarczony zainteresowanemu przez urzędnika wyborczego.