Kto może być uznany za osobę samotnie wychowującą dziecko - definicja ZUS

Aby korzystać z pomocy dla osób samotnie wychowujących dzieci, należy mieć status takiej osoby. Poniżej przedstawiamy definicję rodzica samotnie wychowującego dziecka Zakładu Ubezpieczeń Społecznych:

Osoba samotnie wychowująca dzieci – rodzic lub opiekun prawny, podlegający obowiązkowi podatkowemu, będący panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeśli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

  1. małoletnie,
  2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
  3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym albo w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu w łącznej wysokości, przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, z wyjątkiem renty rodzinnej.

Rodzice samotnie wychowujący dzieci mogą liczyć na sporo dodatków od ZUS

Preferencyjne rozliczenie podatkowe

Samotni rodzice mogą rozliczać PIT w sposób korzystniejszy – podatek liczony jest od połowy dochodu, co podwaja kwotę wolną. Warunkiem jest faktyczne, a nie tylko formalne, samotne wychowywanie dziecka i brak opieki naprzemiennej. Przypominamy również, że podawanie się w zeznaniach podatkowych za samotnego rodzica, w przypadku gdy jest to nieprawda może skończyć się poważnymi konsekwencjami prawno-skarbowymi.

MEN szykuje przełom w szkołach. Uczniowie odetną rodziców od e-dzienników. Jest warunek
MEN szykuje przełom w szkołach. Uczniowie odetną rodziców od e-dzienników. Jest warunek

Zobacz również

800 plus

Każdy rodzic, także samotny, otrzymuje 800 zł miesięcznie na każde dziecko do 18. roku życia, bez względu na dochód. Nowy okres świadczeniowy trwa od 1 czerwca 2025 r. do 31 maja 2026 r. Wniosek do ZUS należy złożyć w ciągu 3 miesięcy od narodzin dziecka, aby zachować prawo do wypłaty od pierwszego miesiąca.

Zasiłek rodzinny

Osoby w trudnej sytuacji finansowej mogą skorzystać również z zasiłku rodzinnego. Świadczenie przysługuje, jeśli dochód na osobę w rodzinie nie przekracza:

  • 674 zł,
  • 764 zł – w przypadku dziecka z niepełnosprawnością.

Kwoty zasiłku rodzinnego:

  • 95 zł – dziecko do 5 lat,
  • 124 zł – 6–18 lat,
  • 135 zł – powyżej 18 lat (w trakcie nauki).

Dodatek dla samotnych matek i ojców

Do zasiłku rodzinnego można otrzymać 193 zł miesięcznie na dziecko (maksymalnie 386 zł). W przypadku dziecka z niepełnosprawnością dodatek zwiększa się o 80 zł, ale łącznie nie więcej niż o 160 zł. Przysługuje, gdy drugi rodzic nie żyje, jest nieznany lub został pozbawiony praw rodzicielskich.

Fundusz alimentacyjny

Jeśli alimenty są zasądzone, ale nie są wypłacane, można uzyskać wsparcie do 1000 zł miesięcznie. Dochód na osobę nie może przekroczyć 1209 zł. Po przekroczeniu tego progu obowiązuje zasada „złotówka za złotówkę”.

Becikowe

Jednorazowe świadczenie 1000 zł po urodzeniu dziecka, przy dochodzie do 1922 zł na osobę. Samotny rodzic otrzyma becikowe, gdy drugi rodzic nie żyje, jest nieznany lub sąd oddalił pozew o alimenty.

Kosiniakowe

Świadczenie dla matek bez prawa do zasiłku macierzyńskiego, powszechnie zwane "kosiniakowym" przysługuje bez kryterium dochodowego. Mogą z niego korzystać nie tylko samotne matki. Kobiety mają prawo do otrzymywania 1000 zł miesięcznie przez:

  • 52 tygodnie przy jednym dziecku,
  • do 71 tygodni przy wieloraczkach.