Radni nie w każdym przypadku mogą zmienić nazwy, które noszą znamiona PRL. Tak wynika z rozstrzygnięcia wojewody śląskiego.
Jego zastrzeżenia wzbudziła uchwała radnych Czeladzi. Co istotne, został jej nadany walor aktu prawa miejscowego – miał wejść w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego. W ten sposób chciano zmienić nazwy osiedli: Musiała na Osiedle Saturn i Marcelego Nowotki na Osiedle Nowe Miasto. Okazuje się jednak, że gmina nie miała takiego prawa.
Zgodnie z przepisami rada może bowiem nadać nazwę dla terenu, który stanowi drogę publiczną lub wewnętrzną, na podstawie uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego. Z kolei nazwania terenu, który nie jest drogą, rada może dokonać uchwałą zwykłą, niepodlegającą ogłoszeniu w dzienniku urzędowym, korzystając ze swoich uprawnień właścicielskich, tj. w przypadku, gdy wyłącznym właścicielem terenu jest gmina.
Tymczasem osiedla Musiała oraz Marcelego Nowotki nie stanowią dróg publicznych ani też wewnętrznych. Nazwy te przypisane są do zespołów mieszkaniowych (w których wyodrębniono inne ulice). Struktura własności tych osiedli jest zróżnicowana i przysługuje: gminie Czeladź, Skarbowi Państwa, użytkownikom wieczystym: osobom prawnym i fizycznym.
Zatem podejmując uchwałę w sprawie zmiany nazw, gmina przekroczyła swoje kompetencje. Mogła to zrobić jedynie w drodze uchwały zwykłej (bez ogłoszenia w dzienniku urzędowym) i pod warunkiem że jest wyłącznym właścicielem terenów.
– Jedną z podstawowych zasad działania organów administracji publicznej jest zasada praworządności. Mogą one działać tylko na podstawie i w granicach prawa. Jest to zasada rangi konstytucyjnej, z której wynika w szczególności zakaz domniemywania kompetencji organu władzy, a tym samym nakaz, by wszelkie jego działania były oparte na wyraźnie określonej normie. Organ władzy publicznej ma obowiązek wykazać jej istnienie uprawniające go do działania. Niedopuszczalne jest bowiem poprzestawanie tylko na stwierdzeniu braku zakazu takiego działania w normach zawierających kompetencje ogólne – podkreślił Krzysztof Nowak, dyrektor wydziału prawnego Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego.
ORZECZNICTWO
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody śląskiego z 1 września 2017 r., nr NPII.4131.1.501.2017. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia