Wójtowie i rady gmin nie będą już zatwierdzać cen za wodę i odbiór ścieków. Ten obowiązek przejmie Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie”. Tak wynika z projektu nowelizacji ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, który zaproponowało Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa.
Obecne rozwiązania przewidziane w ustawie z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 328), m.in. te przewidujące nadzór organów samorządu terytorialnego nad kształtowaniem cen usług za dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków, nie chronią w wystarczającym stopniu odbiorców usług przed systematycznym wzrostem kosztów.
– Samorządy, mimo dostępnych narzędzi kontrolnych, m.in. w postaci prawa do weryfikacji wniosków taryfowych oraz zatwierdzania taryf, często nie wykorzystują swoich uprawnień, by zadbać o racjonalne ceny dla mieszkańców – twierdzi MIB.
W obecnym stanie prawnym samorząd pełni jednocześnie funkcje właściciela przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego, regulatora rynku (weryfikuje i zatwierdza taryfy), a także przedstawiciela odbiorców usług.
Zdaniem resortu takie rozwiązanie generuje konflikt interesów, ze szkodą dla odbiorców. Ministerstwo uważa, że problemem jest również procedura uchwalania regulaminu dostarczania kranówki.
– Brak dostatecznej dociekliwości i determinacji, a także nieznajomość materii prawnej w tym zakresie powoduje, że uchwalane przez radnych regulaminy są często sprzeczne z obowiązującymi przepisami – dodaje resort.
Dlatego proponuje, aby w celu przeciwdziałania tym problemom oraz zabezpieczenia interesu odbiorców powołany został organ nadzoru. Zostaną mu przekazane niektóre uprawnienia z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków, które obecnie należą do wójta i rady gminy. Rolą organu będzie nadzór nad wysokością opłat tak, aby była ona racjonalna i uzasadniona ponoszonymi przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne kosztami. Projekt przewiduje powierzenie tej funkcji dyrektorom regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego „Wody Polskie”. To oni będą opiniowali projekty regulaminów dostarczania kranówki, przygotowane przez radę gminy oraz zatwierdzali taryfy.
– Przedsiębiorstwa wodociągowe nie są nastawione na zysk. To kolejny krok w kierunku podważenia samorządności – komentuje krótko Leszek Świętalski ze Związku Gmin Wiejskich RP.
Etap legislacyjny
Projekt zgłoszony do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów