Rzecznik praw obywatelskich uważa, że zmiana granic miasta nie może pozbawiać mniejszości narodowych dotychczasowych praw. Domaga się zmiany ustawy. W tej sprawie wystąpił do premier Beaty Szydło.
Jego interwencja dotyczy niemieckiej mniejszości w Opolu. 1 stycznia 2017 r. ma nastąpić zmiana granic gmin w województwie opolskim. Rozporządzenie Rady Ministrów z 19 lipca 2016 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast (Dz.U. z 2016 r. poz. 1134) obejmuje m.in. włączenie w granice Opola fragmentów gmin: Dobrzeń Wielki (sołectwa Borki, Czarnowąsy, Krzanowice i Świerkle oraz część sołectw Brzezie i Dobrzeń Mały), a także Komprachcice (sołectwa Chmielowice i Żerkowice) i Prószków (sołectwo Winów). Są one obecnie wpisane do prowadzonych przez ministra spraw wewnętrznych rejestrów gmin, w których mogą być używane dodatkowe nazwy w języku mniejszości (niemieckim) oraz może być używany język pomocniczy. Dzięki temu obywatele polscy należący do mniejszości mogą korzystać z uprawnień wynikających z ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 573 ze zm.). Kłopot w tym, że w wyniku włączenia tych gmin do miasta, zostaną oni pozbawieni uprawnień. Opole – nawet po włączeniu w jego granice obszarów zamieszkałych licznie przez przedstawicieli mniejszości niemieckiej – nie będzie spełniało ustawowego kryterium 20 proc. mieszkańców należących do mniejszości. Uprawnienia, np. do stosowania dwujęzycznych nazw, przestaną obowiązywać.
– W mojej ocenie opisany przykład pokazuje, że obecnie obowiązujące regulacje ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym wymagają zmiany lub uzupełnienia. Nie są bowiem dostosowane do wiążących Rzeczpospolitą Polską norm prawa międzynarodowego – uważa dr Adam Bodnar, RPO. Chodzi m.in. o uprawnienia wynikające z europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych sporządzonej w Strasburgu 5 listopada 1992 r. W raporcie wyjaśniającym do karty znajduje się zapis stanowiący, iż w sytuacji gdy jednostki podziału administracyjnego nie mogą być dostosowane do występowania języka regionalnego lub mniejszościowego, muszą przynajmniej pozostać neutralne i ich powstawanie (zmiana) nie może wywierać negatywnego wpływu na język.