Czy będzie wizytacja przed otwarciem

Czytelniczka będzie w tym tygodniu składać dokumenty w gminie potrzebne do tego, aby mogła otworzyć prywatny żłobek. Właśnie uzyskała pozytywne opinie sanepidu i straży pożarnej, potwierdzające, że jej placówka zapewnia higieniczne i bezpieczne warunki pobytu dzieci. Czy przed zarejestrowaniem żłobka lokal sprawdzą jeszcze urzędnicy?
Od połowy ubiegłego roku przepisy ustawy żłobkowej nie wymagają już, aby pracownicy gminy przed wydaniem zaświadczenia o wpisaniu żłobka lub klubu dziecięcego do rejestru tych placówek sami sprawdzili, czy miejsce opieki spełnia wymagane standardy. To potwierdzają bowiem opinie wydane przez sanepid i straż pożarną. Dlatego na tym etapie wystarczy, jeżeli w druku wniosku potrzebnego do zarejestrowania żłobka, a który jego właściciel otrzyma w urzędzie gminy, znajduje się rubryka zawierająca oświadczenie, że spełnia warunki lokalowe. W związku z tym, że wzór wniosku nie jest określony przepisami, niektóre samorządy mogą wymagać dołączenia do niego takiego oświadczenia jako odrębnego pisma.
Podstawa prawna
Art. 28 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457).

Czy gmina skontroluje żłobek w trakcie działalności

Firma uzyskała zaświadczenie potwierdzające wpisanie klubu dziecięcego do gminnego rejestru. Właściciel placówki, odbierając ten dokument, usłyszał, że w ciągu tego miesiąca zostanie on sprawdzony przez upoważnionych pracowników. Czy mają oni do tego prawo?
Wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce prowadzenia żłobka lub klubu dziecięcego ma obowiązek sprawowania nad nimi nadzoru w zakresie warunków i jakości świadczonej opieki. To oznacza, że w trakcie jego funkcjonowania będzie on cyklicznie podlegał kontroli przeprowadzanej przez upoważnionych przez władze gminy urzędników. Będzie ich interesować nie tylko to, czy lokal dalej spełnia określone standardy sanitarne i ochrony przeciwpożarowej, ale też czy zgodne z przepisami są kwalifikacje zatrudnionych w żłobku lub klubie dziecięcym osób oraz organizacja pracy w tych placówkach. Nadzór jest sprawowany na podstawie planu przyjętego przez radę gminy w uchwale. To w niej jest więc określana m.in. częstotliwość, z jaką miejsca opieki będą sprawdzane. Zwykle prowadzący miejsca opieki mogą spodziewać się jednej wizyty w trakcie roku, ale w wielu gminach przyjęte zostało, że ta pierwsza kontrola odbędzie się w ciągu miesiąca lub dwóch od rozpoczęcia działalności.
Podstawa prawna
Art. 54 i 55 ust. 1 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457).

Czy trzeba pokazać dokumentację pracowniczą

Czytelniczka, która prowadzi żłobek, będzie miała w przyszłym tygodniu kontrolę z gminy. Czy urzędnicy mogą domagać się wglądu w dokumenty zatrudnionych w placówce osób?
Osoby upoważnione do przeprowadzania czynności nadzorczych w żłobkach i klubach dziecięcych mają specjalne uprawnienia z tym związane. W szczególności przysługuje im prawo wstępu na teren nieruchomości, obiektu, lokalu lub ich części w dniach oraz w godzinach, w których działa placówka lub powinna działać. Właściciel żłobka lub klubu dziecięcego jest też zobowiązany udostępnić urzędnikom dokumentację pracowniczą zatrudnionych osób. Ponadto mogą oni domagać się ustnych lub pisemnych wyjaśnień, okazania innych dokumentów lub nośników informacji oraz danych mających związek z przedmiotem nadzoru. Na podstawie wizytacji i uzyskanych w jej trakcie danych jest sporządzany protokół lub sprawozdanie z kontroli. W tym dokumencie powinny znaleźć się informacje dotyczące m.in. terminu rozpoczęcia i zakończenia wizytacji, jej zakres, opis ustalonego stanu faktycznego oraz wskazane nieprawidłowości i zalecenia do ich naprawienia.
Podstawa prawna
Art. 56 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457).

Czy nadzorowi podlega dzienny opiekun

Pani Katarzyna wspólnie z koleżanką ze studiów prowadzą od kwietnia 2013 r. klub dziecięcy. Teraz swoją ofertę chcą poszerzyć o dziennego opiekuna. Czy on też będzie sprawdzany przez gminę?
Dzienny opiekun, czyli osoba, która zajmuje się dziećmi w swoim lub wynajętym przez pracodawcę lokalu, podlega takiemu samemu nadzorowi ze strony gminy jak żłobek i klub dziecięcy. To oznacza, że kontrola jest przeprowadzana u niego według planu określonego w uchwale radnych lub poza nim w przypadku zgłoszenia informacji o potencjalnych nieprawidłowościach związanych z wykonywaniem przez niego obowiązków. Gmina może też wydać wobec niego zalecenia pokontrolne i zobowiązać do naprawienia stwierdzonych uchybień. Jednak w sytuacji gdy pracodawcą dziennego opiekuna jest inny podmiot niż samorząd (osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej), przepisy ustawy żłobkowej nie przewidują sankcji w postaci wykreślenia go z wykazu dziennych opiekunów. Wprawdzie wskazują, że w przypadku niezastosowania się do zaleceń umowa z taką osobą jest rozwiązywana bez zachowania wypowiedzenia – co jest równoznaczne z usunięciem go ze wspomnianego wykazu – ale dotyczy to tylko tych opiekunów, których zatrudnia wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
Podstawa prawna
Art. 54–57 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457).

Czy można kwestionować wyniki kontroli

Pracownicy gminy zakończyli czynności nadzorcze w podmiocie prowadzącym klub dziecięcy. W ich wyniku stwierdzone zostały nieprawidłowości związane z funkcjonowaniem placówki. Czy właściciel może zgłosić swoje zastrzeżenia do wskazanych przez urzędników uchybień?
W przypadku stwierdzenia, że podmiot prowadzący żłobek lub klub dziecięcy nie spełnia standardów dotyczących sprawowanej opieki, zostanie przez gminę zobowiązany do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. Ona też wskaże termin, w którym właściciel placówki powinien tego dokonać. Ma on jednak też prawo do tego, aby na piśmie zgłosić zastrzeżenia do ustaleń poczynionych przez nadzorujących urzędników. Powinny one być odpowiednio umotywowane i złożone nie później niż w ciągu 7 dni od daty otrzymania informacji o stwierdzonych nieprawidłowościach. Z kolei gmina w swoim stanowisku (również w formie pisemnej) ma obowiązek odnieść się do zastrzeżeń, ale tylko w razie nieuwzględnienia ich w całości lub części. Jednak w związku z tym, że zalecenia pokontrolne nie mają formy decyzji administracyjnej, nie przysługuje od nich odwołanie. Ponadto aby sprawdzić, czy prowadzący żłobek lub klub dziecięcy zrealizował zalecenia pokontrolne, może ona zarządzić przeprowadzenie dodatkowych czynności sprawdzających. Takie same działania będą podejmowane przez gminę również w sytuacji, gdy kontrola jest przeprowadzana w trybie nagłym, wynikającym z uzyskanego zgłoszenia o ewentualnych nieprawidłowościach.
Podstawa prawna
Art. 57 ust. 1–4 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457).

Czy będzie kontrola poza planem

We wpisanym do gminnego rejestru żłobku zakończył się remont, w wyniku którego zostało wydzielone w nim dodatkowe pomieszczenie. Rodzice mają jednak wątpliwości, czy teraz w placówce nie doszło do pogorszenia warunków pobytu dzieci. Czy mogą zgłosić się do gminy, aby ta przeprowadziła dodatkową kontrolę w żłobku, sprawdzającą, czy zachowane są ustawowe standardy?
Samorząd poza przeprowadzaniem nadzoru zgodnego z planem przyjętym w uchwale radnych ma obowiązek reagować, jeżeli otrzyma informacje o jakichkolwiek nieprawidłowościach w funkcjonowaniu żłobka lub klubu dziecięcego. Mogą one dotyczyć np. osób zajmujących się dziećmi czy zapewniania odpowiednich warunków pobytu. Wówczas podejmowane są takie same czynności, jak te mające miejsce w przypadku standardowej kontroli. W związku z tym, że przepisy rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 25 marca 2011 r. w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych dotyczących żłobków i klubów dziecięcych (Dz.U. nr 69, poz. 367) szczegółowo określają, ile powinna wynosić minimalna powierzchnia pomieszczeń uzależniona od liczby przebywających w nich maluchów, to w trakcie kontroli pracownicy sprawdzą, czy po przeprowadzonej modernizacji standard ten jest dalej zachowany.
Podstawa prawna
Art. 55 ust. 2 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457).

Czy gmina nałoży karę pieniężną

Podmiot prowadzący żłobek otrzymał zalecenia pokontrolne nakazujące mu usunięcie stwierdzonych uchybień. Po wyznaczonym na to czasie gmina ponownie sprawdziła placówkę i okazało się, że dalej funkcjonuje ona nieprawidłowo. Czy w stosunku do jej właściciela może zastosować sankcję pieniężną?
Ani w przypadku kontroli przeprowadzanej zgodnie z planem nadzoru, ani tej wynikającej ze zgłoszenia samorząd poza zaleceniami naprawienia nieprawidłowości nie może nałożyć na właściciela placówki kary pieniężnej. Takiej możliwości nie przewidują przepisy ustawy żłobkowej. Gmina może jednak zdecydować o wykreśleniu żłobka lub klubu dziecięcego z rejestru, jeżeli stwierdzone nieprawidłowości nie zostaną usunięte w wyznaczonym terminie. W takiej sytuacji placówka nie może dalej działać, a gdy mimo to, dalej świadczy usługi opieki na dziećmi w wieku do lat 3, grożą jej sankcje przewidziane w art. 601 ustawy z 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 46, poz. 275 z późn. zm.) za prowadzenie regulowanej działalności gospodarczej bez odpowiedniego wpisu, koncesji lub zezwolenia. Zgodnie z nim na właściciela takiego żłobka lub klubu dziecięcego może zostać nałożona kara grzywny lub ograniczenia wolności. Jednak w związku z tym, że wykreślenie placówki z rejestru musi mieć formę decyzji, może on złożyć od niej odwołanie.
Podstawa prawna
Art. 57 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 482 z późn. zm.).