Bruksela chce przyznać dodatkowy urlop pracownikom. Zobacz, ile dni wolnych dostaniesz już teraz

1 Urlop na żądanie

Częścią urlopu wypoczynkowego, udzielaną w trybie specjalnym, jest urlop na żądanie. Pracodawca ma obowiązek udzielić nie więcej niż 4 dni wolnych na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym.

Warto pamiętać, że urlop na żądanie przysługuje tylko na dany rok kalendarzowy, tak więc w razie niewykorzystania go wtedy przez pracownika, urlop ten nie przechodzi na następny rok, ale z dniem 1 stycznia następnego roku przekształca się w zwyczajny zaległy urlop wypoczynkowy. Zobacz, kiedy szef może odmówić urlopu na żądanie?>>

2 Dni wolne na poszukiwanie pracy

Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę otrzyma też dni wolne na poszukiwanie nowej pracy, jeśli odchodzi z firmy. Prawo do dni wolnych na poszukiwanie pracy zależy od spełnienia trzech warunków: umowa musi zostać rozwiązana przez wypowiedzenie ze strony pracodawcy, okres wypowiedzenia musi wynosić minimum 2 tygodnie, a pracownik musi złożyć wniosek o udzielenie mu dni wolnych.

Liczba dni wolnych na poszukiwanie nowego zatrudnienia zależy od długości okresu wypowiedzenia. Pracownikowi przysługują więc:
- 2 dni robocze - w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia,
- 3 dni robocze - w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia.

Za dni wolne na poszukiwanie pracy zatrudnionemu przysługuje wynagrodzenie, ustalane według zasad obowiązujących przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia za urlop. Oto 6 uprawnień przysługujących zwolnionemu pracownikowi>>

3 Dni wolne na opiekę nad dzieckiem

Pracownikowi w Polsce już w tej chwili przysługują także wolne dni na opiekę nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny.

Tak więc pracownikowi, który wychowuje przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługują 2 dni wolne w ciągu roku kalendarzowego, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia i niezależnie od indywidualnego wymiaru urlopu. Do dni wolnych mają prawo rodzice (i opiekunowie) bez względu na rodzaj umowy o pracę czy wymiar czasu pracy - także wtedy, gdy tylko matka lub ojciec jest zatrudniony. Pracownik nie musi przy tym podawać dokładnej przyczyny nieobecności w pracy. Wystarczy złożyć wniosek u pracodawcy o udzielenie urlopu w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Pracodawca może jednak odmówić, podając powody takie jak w przypadku, gdy odmawia urlopu wypoczynkowego>>>>

Ponadto pracownik ma również prawo do dodatkowych dni wolnych, które może wykorzystać na opiekę nad chorym małżonkiem, rodzicem lub innym członkiem rodziny, w tym dzieckiem. Jeżeli nie ukończyło ono jeszcze 14 lat, może poświęcić na opiekę nad nim 60 dni w ciągu roku. Tylko 14 dni dostanie, jeśli dziecko jest starsze i pozostaje nadal we wspólnym gospodarstwie domowym z opiekunem.

Oprócz zwolnienia z pracy opiekun może także liczyć na zasiłek opiekuńczy z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, chyba że poza pracownikiem w gospodarstwie domowym są inni członkowie rodziny, którzy mogą zapewnić opiekę choremu. Nie dotyczy to jednak opieki sprawowanej nad dzieckiem w wieku do 2 lat - w takim wypadku zasiłek może zostać wypłacony także wtedy, gdy inny domownik mógłby się zająć się chorym.

Zasiłek opiekuńczy wynosi 80 proc. podstawy jego wymiaru, to znaczy przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wypłaconego pracownikowi za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym powstała konieczność zapewnienia opieki.

Nie można przy tym sumować zwolnień na opiekę nad dzieckiem i innym członkiem rodziny - łączny okres pobierania zasiłku w roku kalendarzowym nie może przekroczyć 60 dni.

Wreszcie na takich samych zasadach zasiłek opiekuńczy z ZUS i zwolnienie z pracy do 60 dni otrzyma rodzic na dziecko w wieku do 8 lat, jeśli nastąpi nieprzewidziane zamknięcie żłobka, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszczało. Przy czym chorobę niani (z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą) lub dziennego opiekuna traktuje się tak jak nieprzewidziane zamknięcie przedszkola lub szkoły.

Dni wolne przysługują też w przypadku porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi sprawowanie opieki.

4 Urlop okolicznościowy.

Zatrudnionemu w Polsce przysługuje też urlop okolicznościowy - czyli dodatkowe dni wolne, udzielane w związku z zaistnieniem szczególnych wydarzeń w życiu pracownika. Urlop okolicznościowy przysługuje zatrudnionemu w wymiarze:
- 2 dni - w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy;
- 1 dzień - w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.

Przepisy nie precyzują, kiedy dokładnie pracownik powinien skorzystać z przysługujących mu dni wolnych, ale termin powinien mieć bezpośredni związek z tym wydarzeniami - możliwe jest więc zajmowanie się formalnościami związanymi ze ślubem lub pogrzebem w inne dni, niż zdarzenia te faktycznie mają miejsce.

Za urlop okolicznościowy przysługuje wynagrodzenie, liczone tak samo jak za urlop wypoczynkowy z uwzględnieniem przeciętnej wartości zmiennych składników wynagrodzenia z miesiąca, gdy pracownik skorzystał z dni wolnych. Tak obliczysz wynagrodzenie za urlop i usprawiedliwioną nieobecność>>