Aktualnie podstawowy okres pobierania zasiłku dla osób bezrobotnych wynosi 180 dni. W przypadku m. in. osób niepełnosprawnych czas ten ma zostać wydłużony do roku. Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt zakłada też ułatwienia dla opiekunów po utracie świadczenia pielęgnacyjnego.
Zmiany na rynku pracy?
Trwają prace legislacyjne nad projektem ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. To obszerna ustawa, która modyfikuje system wsparcia osób bezrobotnych. W toku opiniowana wpłynęło wiele uwag m.in. dotyczących zakładanego terminu wejścia w życie nowych przepisów z dniem 1 stycznia 2025 r. „Mając na uwadze bieżący stan prac legislacyjnych nad projektem, obszerność projektowanego aktu, zakres zmian, jakie powinny być uwzględnione w treści jego przepisów na kolejnych etapach prac legislacyjnych, zakładany termin wejścia w życie projektowanej ustawy powinien podlegać ponownej refleksji co do możliwości jego dotrzymania” – wskazywało pod koniec sierpnia Rządowe Centrum Legislacji. Swoje uwagi zgłaszało też Ministerstwo Finansów.
Obecnie projekt ustawy nie trafił jeszcze do Sejmu. Zgodnie z przepisami przejściowymi zasiłki, stypendia i dodatki aktywizacyjne przyznane przed dniem wejścia w życie nowej ustawy, będą wypłacane w wysokości i przez okresy wynikające z dotychczasowych przepisów.
365 dni zasiłku dla bezrobotnych osób niepełnosprawnych
Warto jednak przyjrzeć się nowym rozwiązaniom dedykowanym osobom z niepełnosprawnościami, a także ich opiekunom.
Jedna z najważniejszych zmian ma dotyczyć wydłużenia podstawowego okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Wprawdzie nadal będzie to 180 dni, jednak dla bezrobotnych, którzy są niepełnosprawni, okres te będzie wynosił 365 dni. Wydłużony czas pobierania zasiłku dla bezrobotnych do 365 dni będzie też przysługiwał bezrobotnym:
- powyżej 50. roku życia oraz posiadających co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku, albo
- mających na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 18 lat lub dziecko niepełnosprawne w wieku do 24 lat, których małżonek jest także osobą bezrobotną i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez bezrobotnego, albo
- samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko w wieku do 18 lat lub dziecko niepełnosprawne w wieku do 24 lat,
- członków rodzin wielodzietnych posiadających Kartę Dużej Rodziny.
Pamiętajmy, iż w nowych przepisach zrezygnowano z zasiłku dla bezrobotnych przysługującego w wysokości 80% dla osób, posiadający okres uprawniający do zasiłku wynoszący mniej niż 5 lat. Osoby te będą otrzymywały zasiłek w wysokości 100%. Resort pracy chce też rezygnacji z uzależnienia długości okresu pobierania zasiłku od stopy bezrobocia na obszarze powiatu, w którym mieszka bezrobotny.
Ułatwienia dla opiekunów po utracie świadczeń
Nowe przepisy umożliwią też zaliczenie do 365 dni, od których zależy nabycie prawa do zasiłku dla bezrobotnych, okresu pobierania świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, niezależnie od tego z jakiej przyczyny osoba utraciła do nich prawo. Po zmianach nie będzie zatem warunku, aby utrata do tych świadczeń spowodowana była śmiercią osoby,, nad którą opieka była sprawowana lub przyznaniem osobie, nad którą była sprawowana opieka, prawa do świadczenia wspierającego. „Pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna ma na celu częściową rekompensatę zakończenia aktywności zawodowej spowodowanego koniecznością sprawowania stałej opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, dlatego zasadne jest traktowanie przez ustawodawcę tej formy aktywności podobnie do zatrudnienia, w zakresie możliwości uzyskania prawa do zasiłku dla bezrobotnych oraz świadczenia przedemerytalnego po utracie prawa do wyżej wskazanych świadczeń związanych z opieką.” – wskazano w uzasadnieniu do projektu. Ponadto projekt z 7 do 18 lat wydłuża możliwość refundacji kosztów opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przekonuje, iż opiekunowie osób niepełnosprawnych będą mogli korzystać ze wszystkich form wsparcia na takich samach zasadach jak bezrobotni. „Obecnie katalog form pomocy z jakich mogą korzystać poszukujący pracy opiekunowie osób niepełnosprawnych jest ograniczony” – wskazano w ocenie skutków regulacji projektu.
Podstawa prawna
Projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Etap legislacyjny: przyjęty przez Komitet do Spraw Europejskich)