Dyrektor generalny urzędu wojewódzkiego chciałby przeszkolić kilku dyrektorów, którzy zostali powołani spoza korpusu służby cywilnej. Są to świetni specjaliści w swoich dziedzinach, ale nigdy wcześniej nie pracowali w administracji rządowej. Czy takie osoby muszą odbyć tzw. służbę przygotowawczą?
Nie. Osoby podejmujące po raz pierwszy pracę w służbie cywilnej odbywają służbę przygotowawczą. Ale od tej zasady jest kilka wyjątków. Na przykład z jej odbywania są zwolnieni absolwenci Krajowej Szkoły Administracji Publicznej. Ostatnia nowelizacja ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1111 ze zm.) dodała kolejny wyjątek w postaci osób zajmujących stanowiska dyrektorów, a także ich zastępców.
Dyrektor generalny również na umotywowany wniosek osoby kierującej komórką organizacyjną, w której pracownik jest zatrudniony, może zwolnić z obowiązku odbywania służby przygotowawczej. Dotyczy to np. osób, które ukończyły studia administracyjne lub prawnicze.
W takim wniosku należy wskazać, że umiejętności pracownika umożliwiają należyte wykonywanie obowiązków służbowych. Ustawa jednak nie przewiduje w tym przypadku możliwości zwolnienia z przystąpienia do egzaminu końcowego. Zanim jednak do niego dochodzi, pracownicy, którzy przystępują do służby przygotowawczej poznają funkcjonowanie urzędu i całej administracji.
Zakres, sposób przeprowadzenia oraz warunki zaliczenia egzaminu określa dyrektor generalny urzędu. Jeśli jednak nowy dyrektor świetnie orientuje się w tematyce departamentu, którym ma pokierować, a ma braki w znajomości funkcjonowania administracji, może wziąć udział w szkoleniu albo w sposób nieformalny odbyć służbę przygotowawczą. Przy tej okazji trzeba też zaznaczyć, że osoby powoływane na stanowiska dyrektorskie nie podlegają również pierwszej ocenie, jeśli po raz pierwszy trafiają do administracji rządowej. Również w czasie pracy nie są objęte oceną okresową.