Czy zgoda pracownika na ewidencjonowanie czasu pracy przy wykorzystaniu jego danych biometrycznych (odcisku palca) wystarcza do zastosowania takiego rozwiązania?



Brak równowagi w relacji pracodawca pracownik stawia pod znakiem zapytania dobrowolność w wyrażeniu zgody na pobieranie i przetwarzanie danych biometrycznych pracownika. Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 września 2011 r. (sygn. I OSK 1476/10). Artykuł 221 k.p. zawiera enumeratywne wyliczenie danych, których pracodawca może żądać od pracownika. Natomiast zgodnie z ustawą z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2135 ze zm.), do której k.p. odwołuje się w zakresie nieuregulowanym, przetwarzanie danych jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy osoba, której dane dotyczą, wyrazi na to zgodę. Jednak w opinii NSA uznanie wyrażenia przez pracownika zgody na przetwarzanie jego danych biometrycznych, w szczególności linii papilarnych, za okoliczność legalizującą pobranie od niego innych danych niż te wskazane w art. 221 k.p., stanowiłoby obejście tego przepisu.
Kolejną kwestią poruszoną przez NSA jest zasada adekwatności, która uznawana jest za główne kryterium przy przetwarzaniu danych biometrycznych. Zgodnie z nią gromadzone i przetwarzane dane powinny być merytorycznie poprawne i adekwatne w stosunku do celów, w jakich są przetwarzane. Jak podkreślił NSA, wykorzystanie danych biometrycznych do kontroli czasu pracy pracowników jest nieproporcjonalne do zamierzonego celu ich przetwarzania.
Jakie mogą być konsekwencje wykorzystania przez pracodawcę danych biometrycznych? Wskazane stanowisko NSA wielokrotnie podzielił generalny inspektor ochrony danych osobowych, który po kontrolach niejednokrotnie stwierdzał uchybienia w zakresie przetwarzania danych biometrycznych i nakładał na pracodawców nakaz usunięcia uchybień. Należy pamiętać, że w razie niezastosowania się do nakazu GIODO przysługuje uprawnienie do nałożenia grzywny (w wysokości do 50 tys. zł za jednokrotne naruszenie). Ponadto niewykonanie nakazów GIODO może skutkować zwiększeniem kontroli dokonywanych przez uprawnione organy.