Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Popadłem w konflikt z pracownikiem i podałem publicznie innym zatrudnionym dane o jego wynagrodzeniu. Uczyniłem to świadomie, m.in. aby zmotywować go do lepszej pracy. Pracownik twierdzi, że naruszyłem jego dobra osobiste. Czy ma rację i czy grożą mi jakieś konsekwencje?
Podanie do publicznej wiadomości informacji o wynagrodzeniu pracownika jest niedopuszczalne, a dokonując tego pracodawca naraża się na wiele negatywnych konsekwencji. Utrzymanie w tajemnicy zarobków pracowników należy do podstawowych obowiązków pracodawcy, mimo że kodeks pracy (dalej: k.p.) wprost nie nakłada takiego obowiązku.
W orzecznictwie ugruntowany jest jednak pogląd, że informacja o wysokości wynagrodzenia pracownika stanowi jego dobro osobiste. Obowiązek szanowania dóbr osobistych zatrudnionych nakłada na pracodawcę art. 111 k.p., a katalog tych dóbr oraz sposoby ich ochrony określają art. 23 i 24 kodeksu cywilnego (dalej: k.c.), które w ramach stosunków pracy znajdują zastosowanie na podstawie art. 300 k.p. Wśród dóbr osobistych wymienionych w art. 23 k.c. nie ma co prawda informacji o wysokości wynagrodzenia, niemniej jednak wyliczenie to ma jedynie charakter przykładowy. Praktyka życia codziennego stale wykształca nowe kategorie dóbr osobistych – przykładem może być właśnie informacja o wysokości wynagrodzenia za pracę (por. wyrok Sądu Najwyższego z 9 lipca 2009 r., sygn. akt II PK 311/08).
Istotne znaczenie ma przy tym ochrona tajemnicy wysokości płac. W uchwale z 16 lipca 1993 r., sygn. akt I PZP 28/93 SN stwierdził, że ujawnienie przez pracodawcę bez zgody pracownika wysokości jego wynagrodzenia za pracę może stanowić naruszenie dobra osobistego w rozumieniu art. 23 i 24 k.c. Sąd ten zastrzegł jednak, że ważny jest kontekst sytuacyjny, w którym dochodzi do ujawnienia wysokości wynagrodzenia, a pracownik powinien się postarać, aby zakomunikować w sposób wyraźny sprzeciw wobec działań pracodawcy, który nie przestrzega tej tajemnicy. Ujawnienie tych danych w celu zmotywowania pracownika może więc być zakwalifikowane jako naruszenie jego dóbr osobistych. W związku z tym pracownik może się domagać przed sądem odszkodowania, zadośćuczynienia, jak i nakazania pracodawcy określonego zachowania, np. przez umieszczenie stosownego oświadczenia w zakładzie pracy odnośnie do przeproszenia pracownika za naruszenie tajemnicy jego wynagrodzenia.
W każdym przypadku ujawnienia wysokości wynagrodzenia wnikliwej ocenie musi jednak podlegać waga naruszenia. Inaczej należy ocenić sytuację, gdy nastąpi to celowo, a inaczej gdy nieumyślnie (np. wskutek udostępniania przez pracodawcę listy wynagrodzeń innym pracownikom celem jej podpisania).
Wspomnieć też należy, że zakaz nieujawniania płac ma charakter bezwzględny, zaś jego uchylenie – poza zgodą samego pracownika – może nastąpić wyłącznie na mocy przepisu powszechnie obowiązującego (np. przy egzekucji komorniczej pracodawca ma ustawowy obowiązek ujawnienia danych o wysokości wynagrodzenia).
Podstawa prawna
Art. 111 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).
Art. 23 i 24 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.).
