Pracownik, który traci pracę z przyczyn od niego niezależnych, może otrzymać świadczenie pieniężne w postaci odprawy pracowniczej.
Najnowszy tekst na ten temat: Odprawa pieniężna: Ile wynosi, komu przysługuje
Ustawodawca wyróżnił kilka rodzajów odpraw przysługujących pracownikom, w tym pośmiertną czy rentową i emerytalną. Więcej o odprawie rentowej, emerytalnej i pośmiertnej, przeczytasz tutaj>> Pracownik otrzyma także świadczenie pieniężne, kiedy traci pracę, o ile zarówno on sam, jak i pracodawca spełnią określone prawem warunki.
Zgodnie z ustawą o zwolnieniach grupowych, odprawę otrzyma pracownik, z którym rozwiązano umowę wyłącznie z winy pracodawcy, zatrudniony zarówno na umowie bezterminowej, jak i na czas określony. Przepisy te nie dotyczą natomiast osób wykonujących zadania na podstawie umów cywilnoprawnych (umowa zlecenia czy umowa o dzieło) oraz pracowników mianowanych i tymczasowych.
Odprawa przy zwolnieniach grupowych i dla pracownika indywidualnego
Pracowniki przysługuje więc odprawa przy zwolnieniach grupowych, czyli w przypadku, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników i jeśli w okresie nieprzekraczającym 30 dni rozwiązanie stosunku pracy obejmuje co najmniej:
- 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników;
- 10 proc. pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednak mniej niż 300 pracowników;
- 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.
Rozstanie pracodawcy z podwładnym może nastąpić zarówno w drodze wypowiedzenia, jak i w ramach porozumienia stron, jeżeli dotyczy co najmniej pięciu pracowników. Odprawa będzie przysługiwała także wtedy, gdy pracodawca zmienił pracownikowi warunki pracy lub płacy, zostały one odrzucone przez pracownika i doszło do rozwiązania umowy (wyrok SN z 16 listopada 2000r., I PKN 79/00). Ważne, aby rozwiązanie stosunku pracy przez pracodawcę nastąpiło z przyczyn niedotyczących pracowników.
Kiedy pracodawca musi wypłacić zwalnianemu pracownikowi odprawę przeczytasz tutaj>>
Bowiem, jeżeli wyłączną przyczynę rozwiązania stosunku pracy stanowią przyczyny niedotyczące pracowników, odprawę nabywają też pracownicy indywidualni - ale nadal tylko w przypadku firmy, która zatrudnia co najmniej 20 pracowników.
Wysokość odprawy
Wysokość odprawy pieniężnej zależy od stażu pracy u danego pracodawcy i wynosi:
- wysokość jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeśli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata,
- wysokość dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeśli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy przez okres od 2 do 8 lat,
- wysokość trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeśli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy przez okres ponad 8 lat.
Maksymalna kwota odprawy pieniężnej nie może przy tym przekroczyć kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.
Wreszcie, w przeciwieństwie do odprawy emerytalno-rentowej, odprawę przy zwolnieniu z przyczyn niedotyczących pracowników można otrzymać więcej niż raz, o ile dana osoba spełniła ustawowe warunki.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. 2003 nr 90 poz. 844)