Absolwenci studiów wyższych, którzy wcześniej nigdzie nie pracowali, nie są na straconej pozycji przy szukaniu zatrudnienia w administracji państwowej. Czeka na nich wiele ofert na podstawowych stanowiskach urzędniczych, choć nie wszystkie są dostępne bez stażu. O tym decydują dyrektorzy generalni i przepisy. Ukończenie studiów o określonych specjalnościach zwiększa szanse na znalezienie pracy w służbach mundurowych
Czy tuż po studiach można pracować w szkole
Ukończyłam studia pedagogiczne, nie mam doświadczenia poza praktykami studenckimi. Czy mimo to mogę szukać pracy w szkole lub przedszkolu?
TAK
Absolwent szkoły pedagogicznej może ubiegać się po studiach o pracę w placówkach oświatowych. Nie jest tu wymagany staż pracy. Ofert zatrudnienia warto szukać na stronach internetowych poszczególnych kuratoriów, w gminach lub bezpośrednio u dyrektorów szkół i przedszkoli. Największe szanse na zalezienie pracy mają nauczyciele przygotowani do prowadzenia zajęć z co najmniej dwóch przedmiotów. Zatrudnienia mogą szukać również psychologowie lub logopedzi. To właśnie nauczycieli specjalistów szkoły zamierzają z roku na rok zatrudniać coraz więcej. Wynika to z przepisów, które nakładają obowiązek zapewniania pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom, którzy mają problemy z nauką. Niemniej jednak w tym zawodzie coraz trudniej znaleźć pracę. Przyczynia się do tego pogłębiający się niż demograficzny. Absolwent pedagogiki, który znajdzie zatrudnienie na przykład w samorządowej szkole, ma gwarancję, że będzie do niego miała zastosowanie Karta nauczyciela. A ta zawiera przepisy gwarantujące szczególną ochronę przed zwolnieniem. Dodatkowo najwyższy stopień awansu zawodowego można zdobyć już po 10 latach. Pensja zasadnicza nauczyciela rozpoczynającego karierę w samorządowej szkole (stażysty z wykształceniem wyższym magisterskim i przygotowaniem pedagogicznym) wynosi 2265 zł, nauczyciela kontraktowego – 2331 zł, a mianowanego – 2647 zł. Nauczyciel może też liczyć na różnego rodzaju dodatki do pensji. Musi na ich podstawie mieć zapewnioną średnią płacę, która dla stażysty po wakacjach ma wynosić 2,7 tys. zł. Natomiast po zdobyciu najwyższego stopnia awansu zawodowego można liczyć na 5 tys. zł średniego wynagrodzenia. Absolwenci uczelni pedagogicznych mogą też szukać pracy w prywatnych placówkach oświatowych. W ostatnich latach powstało dużo przedszkoli niepublicznych. Tam jednak warunki zatrudnienia są mniej atrakcyjne od tych proponowanych w szkołach samorządowych. Nauczyciele pracują na podstawie kodeksu pracy lub umowy-zlecenia. Przepisy zarówno w placówkach samorządowych, jak i prywatnych nie stawiają wymogu posiadania stażu pracy przed rozpoczęciem kariery nauczyciela.
Podstawa prawna
Art. 9 i 30 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.).
Czy armia potrzebuje żołnierzy z cywilnym wykształceniem
Ukończyłem uczelnię medyczną i zostałem lekarzem. Zawsze marzyła mi się służba w wojsku. Niestety, gdy po maturze chciałem się dostać do armii, nie było dla mnie miejsca. Czy po studiach cywilnych bez stażu mam szanse zostać żołnierzem zawodowym?
TAK
Wojskowe komendy uzupełnień dla potrzeb sił zbrojnych najczęściej poszukują osób ze specjalnościami, których w armii brakuje, na przykład właśnie lekarzy. Po studiach cywilnych trzeba jeszcze jednak pójść na studium oficerskie. Kształcenie kandydatów na żołnierzy zawodowych w ramach studium oficerskiego odbywa się w Wyższej Szkole Oficerskiej Wojsk Lądowych we Wrocławiu oraz w Wyższej Szkole Sił Powietrznych w Dęblinie. O przyjęcie do studium oficerskiego może się ubiegać osoba:
● mająca co najmniej 18 lat,
● niekarana sądownie,
● mająca obywatelstwo polskie,
● posiadająca dyplom ukończenia studiów wyższych,
● zdolna fizycznie i psychicznie do zawodowej służby wojskowej (orzekają o tym wojskowe komisje lekarskie i wojskowe pracownie psychologiczne).
Po ukończeniu studium oficerskiego taka osoba otrzymuje pierwszy stopień oficerski – podporucznika – i trafia na stanowisko w jednostce wojskowej. Armia chętnie poszukuje też osób, które są np. muzykami lub ukończyły studia inżynierskie o określonych specjalnościach. Także absolwenci szkół sportowych mają bardzo duże szanse na zostanie żołnierzem zawodowym.
Podstawa prawna
Art. 124 ustawy z 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1414 ze zm.).
Czy samorząd zatrudnia też inżynierów
Ukończyłem studia na politechnice i zostałem architektem. Wszyscy moi znajomi chcą zakładać własne biura lub pracować w korporacji. Ja chciałbym moją wiedzę wykorzystać na lokalnym rynku, zatrudniając się np. w starostwie lub gminie. Czy mam szanse na pracę?
TAK
W samorządach potrzebni są kandydaci z różnym wykształceniem. Począwszy od geodety, architekta, budowlańca czy nauczyciela, a na absolwencie prawa skończywszy. Do osób zatrudnionych w samorządach stosuje się ustawę o pracownikach samorządowych. Na wiele stanowisk można aplikować bez stażu pracy. Zatrudnienia można szukać w urzędzie gminy, miasta, starostwie lub urzędzie marszałkowskim. Kierownik urzędu, np. wójt, ma obowiązek zamieszczania informacji o wolnych stanowiskach w biuletynie informacji publicznej urzędu i na tablicy ogłoszeń w budynku gminy. Może też zamieścić ogłoszenie w prasie. Osoba po raz pierwszy podejmująca pracę w samorządzie podpisuje umowę na pół roku. W tym czasie odbywa służbę przygotowawczą zakończoną egzaminem. Dopiero po tym okresie próbnym i ukończeniu służby przygotowawczej urzędnik zostaje na stałe zatrudniony w samorządzie.
Podstawa prawna
Art. 11 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1202).
Czy warto się ubiegać o pracę bez wymaganego doświadczenia
Ukończyłem dwa kierunki studiów – prawo i politologię. Znam bardzo dobrze dwa języki obce. Ostatnio znalazłem kilka ogłoszeń w administracji państwowej, którymi jestem zainteresowany. Doczytałem jednak, że w wymaganiach stawianych przez pracodawcę jest co najmniej roczny staż pracy. Czy pracodawca może odstąpić od tego wymogu, skoro jestem tak dobrze wykształcony?
NIE
Z reguły każde ogłoszenie w administracji publicznej na stanowisko urzędnicze składa się z dwóch zasadniczych części – wymagań niezbędnych i pożądanych. Jeśli w tych pierwszych wymagany jest staż pracy, a kandydat go nie ma, to nie warto ubiegać się o takie stanowisko, bo oferta ze względów formalnych zostanie odrzucona. Na niższe stanowisko urząd może zatrudnić osobę po studiach bez doświadczenia. Generalnie jednak na kierowniczych stanowiskach wymagane jest kilkuletnie doświadczenie. W efekcie absolwenci szkół wyższych powinni rozpoczynać karierę od stanowisk szeregowych.
Podstawa prawna
Art. 13 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1202).
Art. 28 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1111 ze zm.).
Czy tuż po studiach można znaleźć pracę w urzędzie
Ukończyłem studia informatyczne, a moja koleżanka prawo. Bardzo chcielibyśmy pracować w administracji rządowej, np. urzędzie wojewódzkim lub skarbowym, a może nawet ministerstwie. Czy w urzędach są oferty pracy bez wymaganego stażu?
TAK
W urzędach centralnych najwięcej pracy czeka na kandydatów z wyższym wykształceniem. Ukończenie studiów prawniczych lub administracyjnych daje duże szanse na zalezienie etatu. Na brak ofert nie mogą też narzekać informatycy. Średnio co dwa tygodnie na stronach urzędów i kancelarii premiera pojawia się kilkadziesiąt nowych ogłoszeń. Trzeba jednak pamiętać, że również w tym sektorze sfery budżetowej zaleca się bardziej racjonalizowanie zatrudnienia niż tworzenie nowych etatów. Jednak z urzędów do prywatnych firm lub na emeryturę co roku odchodzi około 5 proc. zatrudnionych. W efekcie na absolwentów szkół wyższych czeka kilka tysięcy miejsc pracy. Poza tym pracodawcy firm prywatnych bardzo sobie cenią doświadczenia nabyte w administracji publicznej. Osoby, które chcą pracować w urzędach wojewódzkich, skarbowych czy ministerstwach, muszą wstąpić do korpusu służby cywilnej. Zanim się to stanie, trzeba przystąpić do naboru. Ogłoszenia o nim zamieszczane są w biuletynie informacji publicznej danego urzędu, wszystkie są też dostępne na stronie internetowej rządu (www.kprm.gov.pl, w dziale BIP Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, zakładka Służba Cywilna). Dzięki temu wolnych stanowisk można szukać na wiele sposobów. Na przykład według nazwy urzędu lub według województwa, stanowiska, miejsca wykonywania pracy lub wykształcenia. Dyrektorzy generalni nawet na najniższe stanowiska mogą ustalać wymóg co najmniej półrocznego doświadczenia zawodowego. Nie jest to jednak regułą. Warto więc próbować i szukać zatrudnienia w administracji rządowej. Przyszły urzędnik, zanim zdecyduje się na złożenie aplikacji, powinien zapoznać się ze ścieżką awansu w korpusie służby cywilnej. Kandydat jest zatrudniany na podstawie rocznej umowy na czas określony. W tym czasie odbywa służbę przygotowawczą i musi zaliczyć końcowy egzamin, a jego bezpośredni przełożony dokonuje pierwszej oceny. Jeśli wszystko przebiegnie pomyślnie i ocena będzie pozytywna, pracownik zatrudniany jest na czas nieokreślony.
Podstawa prawna
Art. 26 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1111 ze zm.).
