W czasie urlopu bezpłatnego stosunek pracy ulega co prawda zawieszeniu, ale pracodawca nie może wypowiedzieć pracownikowi umowy ani zmienić mu warunków zatrudnienia. Wyjątkiem jest ogłoszenie upadłości lub likwidacji firmy albo przeprowadzenie zwolnień grupowych.

W czasie urlopu bezpłatnego zawieszeniu ulegają prawa i obowiązki zarówno pracownika, jak i pracodawcy - przede wszystkim znaczy to, że pracodawca nie musi wypłacać podwładnemu wynagrodzenia i innych świadczeń, podczas gdy ten nie wykonuje wtedy pracy. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj>>

Jednak stosunek pracy nie ulega zerwaniu, ponadto mają wtedy zastosowanie przepisy o ochronie trwałości stosunku pracy. Zgodnie z nimi, pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Przełożony nie może także zmienić podwładnemu warunków pracy lub płacy.

Pracodawca nie może zwolnić pracownika w czasie każdego urlopu - wypoczynkowego, bezpłatnego, szkoleniowego, okolicznościowego czy wychowawczego.

Ochrona dotyczy przy tym wszystkich umów o pracę, które mogą zostać rozwiązane przez wypowiedzenie, czyli umów na czas nieokreślony, na czas określony (z klauzulą o 2-tygodniowym wypowiedzeniu), na zastępstwo i na okres próbny.

Na urlop bezpłatny muszą się zgodzić obie strony stosunku pracy
Na urlop bezpłatny muszą się zgodzić obie strony stosunku pracy

Zobacz również

Kiedy można zwolnić pracownika

Od ochrony trwałości zatrudnienia istnieją wyjątki - w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, umowę można rozwiązać nawet z pracownikiem przebywającym na urlopie bezpłatnym, jeżeli urlop trwa przynajmniej 3 miesiące i o ile zakładowa organizacja związkowa, w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o zamierzonym wypowiedzeniu, nie zgłosi sprzeciwu.

Pracodawca może również zastosować wypowiedzenie zmieniające, a jeśli dojdzie w ten sposób do obniżki wynagrodzenia, pracownik nie ma prawa do dodatków wyrównawczych.

Wreszcie nawet w czasie korzystania przez pracownika z urlopu bezpłatnego pracodawca ma prawo zwolnić go dyscyplinarnie z pracy, w taki sam sposób jak innych pracowników. Może tak się stać, jeśli dojdzie do ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych, gdy pracownik popełni przestępstwo lub gdy dojdzie do zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. Dokładnie za co można dyscyplinarnie zwolnić pracownika dowiesz się tutaj>>

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141)

Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. 2003 nr 90 poz. 844)

Sąd Najwyższy w wyroku z 15 marca 2001 r. (I PKN 447/00).