Rosnąca liczba wniosków, a nie pandemia, powoduje, że obcokrajowcy długo muszą czekać na pozwolenie na pobyt i pracę w Polsce. Nowe przepisy mogą przyśpieszyć procedury.

DGP sprawdził, jak w trakcie pandemii urzędy wojewódzkie radzą sobie z rozpatrywaniem wniosków cudzoziemców.
– Niewielkie wydłużenie czasu rozpatrywania wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, stały czy rezydenta długoterminowego UE ma związek z dużym wzrostem liczby składanych wniosków, szczególnie o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy. W celu usprawnienia obsługi cudzoziemców konieczne jest dalsze wzmocnienie etatowe – wskazuje Podkarpacki Urząd Wojewódzki. Wylicza, że w 2019 r. takich wniosków było 4182, w 2020 r. – 4412, natomiast w 2021 r. już 5490.
Urzędnicy wskazują też, że praca zdalna w przypadku jednostek, które zajmują się sprawami obcokrajowców, jest stosowana rzadko. – W wydziale spraw cudzoziemców Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego (MUW) co do zasady nie wprowadzono pracy zdalnej i ma ona charakter sporadyczny. Wynika to ze specyfiki pracy opartej na dokumentach oraz potrzeby osobistego stawiennictwa cudzoziemców w urzędzie – wyjaśnia dr Joanna Paździor, rzeczniczka wojewody małopolskiego. W tym urzędzie udało się nawet skrócić w okresie pandemii czas rozpatrywania wniosków cudzoziemców. I tak z przygotowanego przez MUW zestawienia wynika, że w przypadku wniosków o pobyt czasowy czas załatwienia sprawy wynosił w 2019 r. średnio 159 dni, natomiast w 2021 r. – 126. Z kolei w przypadku spraw o pobyt stały w 2019 r. obcokrajowiec musiał czekać 121 dni na decyzję, a w ubiegłym już zaledwie 99. Skrócił się również czas rozpatrywania wniosków o pobyt rezydenta UE z 222 do 103 dni. Warto także zaznaczyć, że latach 2019–2021 w MUW znacznie wzrosła liczba spraw, łącznie z 23,3 tys. do 32,8 tys. – Z danych jasno wynika, że w czasie pandemii czas rozpatrywania uległ skróceniu pomimo większej liczby złożonych wniosków. Wpływ na to ma pełne zaangażowanie pracowników, organizacja pracy oraz podział procesu wydawania decyzji – zaznacza Joanna Paździor.
Pomóc rozładować kolejki mają również nowe przepisy – nowelizacja z 17 grudnia 2021 r. ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 91). Obowiązuje ona od niespełna trzech tygodni. Wprowadziła wiele ułatwień dla obcokrajowców migrujących do Polski. Uprościła procedury udzielania zezwoleń. Poszerzyła także katalog okoliczności niewymagających zmiany tych zgód.
Nowela wprowadziła też zmiany, które ułatwią podejmowanie pracy obcokrajowcom w Polsce. Przykładowo wydłużyła możliwość powierzenia wykonywania pracy na podstawie oświadczenia do 24 miesięcy. To szybka procedura, która pozwala na zatrudnienie obcokrajowca. Przed zmianą można było powierzyć pracę cudzoziemcowi na podstawie oświadczenia jedynie na sześć miesięcy. Wnioski w tej sprawie kierowane są do powiatowych urzędów pracy. Zdaniem projektodawców oznacza to, że strumień cudzoziemców planujących dłużej zostać w Polsce, którym do tej pory zajmowały się urzędy wojewódzkie, zostanie przekierowany do pośredniaków. Dzięki temu możliwe, że spadnie liczba spraw, którymi muszą zajmować się urzędy wojewódzkie i pozwoli im na szybsze rozpatrywanie innych wniosków.
Najważniejsze zmiany dla cudzoziemców od 29 stycznia 2022 r.:
■ Wydłużenie z 6 do 24 miesięcy okresu wykonywania pracy przez cudzoziemca na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy.
■ Likwidacja 12-miesięcznego okresu rozliczeniowego, co umożliwi powierzanie cudzoziemcowi pracy na podstawie oświadczenia bez przerwy.
■ Wydłużenie do 7 dni okresu na poinformowanie powiatowego urzędu pracy o podjęciu pracy przez cudzoziemca.
■ Dzień rozpoczęcia pracy wskazany w złożonym oświadczeniu będzie mógł nastąpić nie później niż 6 miesięcy od dnia złożenia oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi.
■ Urząd pracy będzie mógł odmówić wpisania oświadczenia do ewidencji, jeżeli wysokość proponowanego przez pracodawcę wynagrodzenia będzie niższa od wynagrodzenia proponowanego na lokalnym rynku pracy, na porównywalnym stanowisku.
Źródło: PUP we Wrocławiu