Bezrobotny, który posiada okresy zatrudnienia w Unii Europejskiej, będzie mógł szybciej uzyskać podstawowy zasiłek, a w późniejszym terminie otrzymać wyrównanie za pracę za granicą.
Z nowego rozwiązania skorzysta, jeśli przed rejestracją w urzędzie pracował w Polsce przez wymagany okres (365 dni w ciągu ostatniego 1,5 roku). Zmiany wprowadzi nowelizacja ustawy o promocji zatrudnienia, która czeka na drugie czytanie w Sejmie.
Zatrudnienie poza granicami kraju może zostać zaliczone do ogólnego stażu pracy i powodować podwyższenie kwoty zasiłku dla bezrobotnych lub wydłużenie okresu jego pobierania. Obecnie osoba, która stara się o uwzględnienie jej stażu pracy w UE, musi najpierw zarejestrować się w powiatowym urzędzie pracy (PUP), w którym występuje o zasiłek. Następnie sprawa jest przekazywana do wojewódzkiego urzędu pracy (WUP), który musi pozyskać potwierdzenie okresu pracy za granicą. Zainteresowany nie może otrzymać świadczenia, dopóki odpowiednie dokumenty nie zostaną pozyskane od państwa członkowskiego UE.
– Trwa to średnio ok. 3–4 miesięcy – wskazuje Barbara Adamczyk-Sosnowy, naczelnik wydziału pośrednictwa pracy z WUP w Lublinie.
Dzięki zmianie przepisów, na mocy tymczasowej decyzji PUP, bezrobotny uzyska zasiłek w niższej wysokości, uwzględniający tylko czas pracy w Polsce. Po ustaleniu okresów jego zatrudnienia w UE WUP wyda nową decyzję na cały okres zasiłkowy, a poprzednia będzie uchylona. Jeśli jednak się okaże, że okres zatrudnienia za granicą nie wpływa na wysokość świadczenia, WUP umorzy postępowanie, a decyzja starosty przestanie być tymczasowa.
Urzędnicy radzą, aby mimo korzystnej zmiany przepisów na własną rękę zadbać o uzyskanie odpowiednich dokumentów poświadczających zatrudnienie w UE.
– W celu przyznania zasiłku z uwzględnieniem okresu pracy za granicą bezrobotny powinien złożyć m.in. dokument PD U1, wydany w innym państwie UE, który potwierdza jego zatrudnienie w tym kraju. Jeśli go nie uzyska, polski urząd musi wystąpić do właściwej instytucji w tym państwie o dokument PD U 002, który niestety może być wykorzystany tylko do danej sprawy. Nie będzie więc uwzględniany przy uzyskaniu zasiłku w kolejnych latach – tłumaczy Barbara Adamczyk-Sosnowy.
Co więcej, w takim przypadku instytucje w krajach członkowskich badają to zatrudnienie tylko przez kilka lat wstecz (np. Wielka Brytania sprawdza ostatnie 3 lata), a przez to przy pozyskiwaniu zasiłku w przyszłości, wcześniejsze okresy pracy w Unii mogą nie zostać uwzględnione.
Nowelizacja przepisów wprowadzi także zmiany dla osób, które po okresie pracy za granicą na krótko wracają do Polski i rejestrują się w powiatowym urzędzie pracy, gdzie pobierają zasiłek transferowany z innego państwa członkowskiego. Zasadą jest bowiem, że osoba pozostająca bez pracy ma prawo do zasiłku dla bezrobotnych w państwie, w którym była ostatnio zatrudniona. Jeśli bezrobotny pobierający taki zasiłek zdecyduje się na powrót do państwa, z którego przyjechał, to zgodnie z obowiązującymi przepisami PUP pozbawi go statusu poszukującego pracy na 120 dni. Przed upływem tego okresu nie będzie mógł się zarejestrować w urzędzie ponownie, przez co nie spełni podstawowego warunku, by móc znowu otrzymywać zasiłek transferowany z innego państwa. Po nowelizacji przepisów wobec takich osób okres karencji, uniemożliwiający ponowną rejestrację w PUP, przestanie być stosowany.
Ponadto jeśli taki bezrobotny zgłosi powrót do państwa, z którego przyjechał, zostanie pozbawiony statusu poszukującego pracy z dniem wyjazdu za granicę lub z datą podjęcia zatrudnienia, a nie z dniem następnym po złożeniu wniosku. Zmiana ta ułatwi kontynuowanie pobierania zasiłku w innym państwie UE.
Etap legislacyjny
Po I czytaniu w Sejmie