Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Dzięki wprowadzonym 25 listopada 2018 r. przepisom o zarządzie sukcesyjnym umowy o pracę nie będą już wygasały z chwilą śmierci przedsiębiorcy. Jeśli ustanowił on zarządcę sukcesyjnego na wypadek swojej śmierci, sytuacja będzie prosta. Umowy o pracę będą trwały nadal, a wygasną dopiero z chwilą wygaśnięcia samego zarządu. Nowe przepisy przewidują jednak inne rozwiązanie, gdy zarządu takiego nie ustanowiono. Zgodnie z art. 632 par. 5 kodeksu pracy (dalej: k.p.) w takim przypadku z chwilą śmierci pracodawcy, umowa o pracę wygasa z upływem 30 dni od dnia śmierci pracodawcy.
Umowa nie wygaśnie, jeśli przed upływem tego terminu osoba, o której mowa w art. 14 ustawy o zarządzie sukcesyjnym (małżonek przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku, spadkobierca ustawowy przedsiębiorcy, spadkobierca testamentowy przedsiębiorcy, zapisobierca windykacyjny), albo zarządca sukcesyjny uzgodni z pracownikiem, na mocy pisemnego porozumienia stron, że stosunek pracy będzie kontynuowany na dotychczasowych zasadach. Tak przedłużona umowa o pracę będzie obowiązywała strony:
- do dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego albo wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego – jeżeli porozumienie z pracownikiem zawiera osoba, o której mowa w art. 14 ustawy o zarządzie sukcesyjnym;
- do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego – jeżeli porozumienie z pracownikiem zawiera zarządca sukcesyjny.
Omawiany przepis zawiera wyrażenie „umowa o pracę”. Tymczasem w par. 7 tego samego artykułu pojawia się wyrażenie „umowa na czas określony”. Zgodnie z nim w przypadku, gdy nie ustanowiono zarządu sukcesyjnego z chwilą śmierci pracodawcy, umowa o pracę na czas określony rozwiązuje się z upływem czasu, na który została zawarta, jeżeli termin jej rozwiązania przypada przed upływem 30 dni od dnia śmierci pracodawcy, chyba że strony uzgodnią wcześniejszy termin rozwiązania umowy. Jeżeli zaś termin rozwiązania umowy o pracę na czas określony przypada po upływie 30 dni od dnia śmierci pracodawcy, umowa o pracę wygasa z dniem wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego. Umowa może wygasnąć wcześniej – z upływem czasu, na który została zawarta, albo zgodnie z wolą stron.
Pojawia się więc pytanie, jaka jest relacja par. 5 i par. 7. Czy „umowa o pracę” oznacza w tym przypadku umowę na czas nieokreślony? Co w takim razie z umową na czas próbny, która z zgodnie z art. 25 par. 1 jest jednym z rodzajów umowy o pracę? O wyjaśnienie wątpliwości poprosiliśmy Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Zdaniem resortu par. 7 stanowi przepis szczególny wobec par. 5, który obejmuje zarówno umowę na czas nieokreślony, jak i umowę na czas próbny. Do tej ostatniej umowy, mimo że jest rodzajem umowy o pracę na czas określony, zastosowanie będą więc miały zasady określone w par. 5.
Stanowisko MRPiPS z 21 listopada 2018 r. dotyczące sukcesji
Regulacja zawarta w przepisach art. 632 par. 7 kodeksu pracy dotyczy wyłącznie jednego rodzaju umowy o pracę, tj. umowy o pracę na czas określony. Umowa taka będzie się rozwiązywać z upływem czasu, na jaki została zawarta, jeżeli termin jej rozwiązania przypadnie przed upływem 30 dni od dnia śmierci pracodawcy, przy czym strony takiej umowy mogą uzgodnić wcześniejszy termin jej rozwiązania. Jeżeli natomiast termin rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony będzie przypadać po upływie 30 dni od dnia śmierci pracodawcy, to taka umowa będzie wygasać z dniem wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego, albo z dniem wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, chyba że wcześniej rozwiąże się z upływem czasu, na który została zawarta, albo strony takiej umowy uzgodnią wcześniejszy termin rozwiązania umowy.
Z kolei przepis art. 632 par. 5 Kodeksu pracy znajdzie zastosowanie do pozostałych rodzajów umów o pracę, a zatem także do umowy o pracę na okres próbny. Umowa o pracę na okres próbny jest wprawdzie zawierana na określony czas (podobnie jak umowa o pracę na czas określony), jednak zgodnie z przepisami Kodeksu pracy jest to odrębny rodzaj umowy o pracę (art. 25 par. 1 Kodeksu pracy).
Zatem umowa o pracę na okres próbny wygaśnie z upływem 30 dni od dnia śmierci pracodawcy. Nastąpi to w przypadku, gdy nie dojdzie do wcześniejszego rozwiązania tej umowy z upływem czasu, na jaki została zawarta (art. 30 par. 1 pkt 4 kodeksu pracy) albo do wcześniejszego rozwiązania tej umowy zgodnie z art. 632 par. 6 Kodeksu pracy.
Podstawa prawna
Art. 632 par. 5 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. 2018 r. poz. 917 ze zm.).
Art. 14 ustawy z 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (Dz.U. poz. 1629).
